AYM: Polis müdahalesi Anayasa’ya aykırı, eylemcilere tazminat ödenecek

AYM: Polis müdahalesi Anayasa’ya aykırı, eylemcilere tazminat ödenecek
AYM, polisin barışçıl protesto yapan göstericilere yönelik biber gazlı müdahalesi ve gözaltı uygulamasının hak ihlali olduğuna hükmetti.

Kamu Emekçileri Sendikaları Konfederasyonu (KESK) 3 Ağustos 2015 günü toplu iş sözleşme görüşmeleri sırasında Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı önüne yürüyerek taleplerini dile getirmek istedi. KESK’e bağlı SES üyelerine polis gaz, cop ve plastik mermi ile müdahale etmiş; dağılmayan SES üyeleri, müdahalenin ardından pankart ve flama olmadan bakanlığa yürümeyi kabul etmiş ve Bakanlığa giren heyetin görüşmelerinin sonlanmasını beklemişti. Görüşmenin sona ermesinin ardından yapılan basın açıklaması sonrasında sendika üyeleri, kendiliğinden ve olaysız bir şekilde dağılmıştı.

Olay üzerine üç SES yöneticisi Belkıs Yurtsever, İbrahim Kara ve Şinasi Dursun, kendilerine müdahale eden kolluk güçleri, sorumlu amirler ile dönemin Ankara İl Emniyet Müdürü, Ankara Valisi hakkında kasten yaralama ve görevi kötüye kullanma suçlarından soruşturma başlatılması talebiyle Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı’na başvurdu.

Başsavcılık, Ankara Valisi hakkında soruşturma yapma yetkisinin Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı’nda olduğunu belirterek soruşturmanın ayrılmasına karar verdi. Başsavcılık, soruşturmada, Ankara Emniyet Müdürlüğü görevlileri hakkında kovuşturmaya yer olmadığına ve Ankara İl Emniyet Müdürü hakkında müşteki müracaatının işleme konulmamasına karar verdi.

SES yöneticilerinin bu karara itirazı da Ankara 2. Sulh Ceza Hakimliği tarafından kesin olarak reddedilince dava AYM’ye taşındı.

AYM İHLAL KARARI VERDİ

AYM, polisin müdahalesi sırasında yaşananlara ilişkin SES yöneticilerinin yaptığı başvuru üzerine, insan haysiyetiyle bağdaşmayan muamele yasağı ile toplantı ve gösteri yürüyüşü düzenleme yasağının ihlal edildiğine hükmetti.

Yargı süreci sonunda konunun taşındığı Anayasa Mahkemesi şu tespit ve değerlendirmelerde bulundu:

"Herkes, önceden izin almadan, silahsız ve saldırısız toplantı ve gösteri yürüyüşü düzenleme hakkına sahiptir. Yürüyüş yapılması planlanan güzergâhın Ankara’nın işlek caddelerinden birinde olmadığı, aksine ÇSGB binasına giden oldukça dar ara sokaklardan birinin seçildiği belirtilmiş ve bu mesafenin yaklaşık bir kilometre olduğu gözetilerek yürüyüşe engel olunmaması hâlinde trafiğin sadece kısa bir süre aksayacağı değerlendirilmiştir.

Kamuya açık bir alanda yapılan barışçıl bir gösteri yürüyüşünün engellenmesi, katılımcıların dağıtılması şeklindeki müdahale ile başvurucunun toplu şekilde gösteri yürüyüşü gerçekleştirme, pankart taşıma ve slogan atma yoluyla fikirlerini ifade etme hakkından mahrum bırakılmasının zorunlu bir toplumsal ihtiyacı karşılamadığı, dolayısıyla müdahalenin demokratik toplum düzeninin gereklerine uygun olmadığı sonucuna varılmıştır."

HÜKÜM: TOPLANTI VE YÜRÜYÜŞ HAKKI İHLAL EDİLDİ

Anayasa Mahkemesi inceleme sonunda şu hükmü kurdu:

Başvurucu İbrahim Kara ve Belkıs Yurtsever’in kolluk memurlarının eylemleri yönünden insan haysiyetiyle bağdaşmayan muamele yasağının maddi ve usul boyutunun ihlal edildiğine ilişkin iddialarının KABUL EDİLEBİLİR OLDUĞUNA,

Başvurucuların toplantı ve gösteri yürüyüşü düzenleme hakkının ihlal edildiğine ilişkin iddialarının KABUL EDİLEBİLİR OLDUĞUNA,

Anayasa'nın 17. maddesinin üçüncü fıkrasında güvence altına alınan insan haysiyetiyle bağdaşmayan muamele yasağının maddi ve usul boyutunun İHLAL EDİLDİĞİNE,

Anayasa'nın 34. maddesinde güvence altına alınan toplantı ve gösteri yürüyüşü düzenleme hakkının İHLAL EDİLDİĞİNE,

Kararın bir örneğinin insan haysiyetiyle bağdaşmayan muamele yasağının maddi ve usul boyutuna ilişkin ihlalin sonuçlarının ortadan kaldırılması için yeniden soruşturma yapılmak üzere Ankara Cumhuriyet Başsavcılığına GÖNDERİLMESİNE,

Başvurucu İbrahim Kara ve Belkıs Yurtsever’e taleple bağlı kalınarak 25.000 TL, başvurucu Şinasi Dursun’a 13.500 TL manevi tazminatın AYRI AYRI ÖDENMESİNE, tazminata ilişkin diğer taleplerin REDDİNE,

Kararın bir örneğinin Adalet Bakanlığına GÖNDERİLMESİNE 11/5/2022 tarihinde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.

Öne Çıkanlar