'Afşin A santraline eklenecek iki ünite 1900 erken ölüme neden olacak'

'Afşin A santraline eklenecek iki ünite 1900 erken ölüme neden olacak'
Greenpeace'in yayınladığı Enerji ve Temiz Hava Araştırma Merkezi’nin analizlerine göre, Afşin A Santrali’ne eklenecek iki yeni ünite 1900 erken ölüme neden olacak.

Maraş'ta bulunan santralin yarattığı tahribata rağmen genişletilecek olması çevrecilerin ve bölge halkının tepkisini çekmeye devam ediyor. Greenpeace Afşin A santralinin bölgede yarattığı tahribata dikkat çeken bir bildiri yayınladı. Metinde Enerji ve Temiz Hava Araştırma Merkezi’nin analizleri ve Elbistan Sağlık Grup Başkanlığı kayıtları yer aldı.Enerji ve Temiz Hava Araştırma Merkezi’nin analizlerine göre, Afşin A Santrali’ne eklenecek iki yeni ünite 1900 erken ölüme neden olacak. 

Metnin tamamı şu şekilde:

"Kahramanmaraş’ta bulunan Afşin A Termik Santrali bölgede yaşayanların sağlığına, doğaya ve gezegene büyük zararlar vermesine rağmen genişletilmek isteniyor. 

Greenpeace Akdeniz tarafından Enerji ve Temiz Hava Araştırma Merkezi’ne (CREA) yaptırılan analize göre, Afşin A Santrali’ne eklenecek iki yeni ünite 1900 erken ölüme neden olacak. 500 kilogramı 1500 kilometrelik mesafe içinde olmak üzere, bölgede yılda 960 kilogram cıva birikimi yaratacak. Santralin salacağı PM (parçacık madde) kirliliği, Karadeniz Bölgesi’ne kadar yayılacak. Bölgede yaşayan yurttaşlar ve Greenpeace Akdeniz, projenin iptalini talep ediyor.

Elbistan Sağlık Grup Başkanlığı'nın kayıtları, Afşin A santralinin açılışını takiben bölgedeki kanser vakalarının 8 kat arttığını ortaya koyarken, şimdi Afşin Santrali’ne iki ünite daha eklenmesi planlanıyor.
 
Peki bu santralin insan sağlığına, gıdaya, doğaya ve gezegene etkileri neler? Araştırmalar, tablonun aciliyetini ve vehametini ortaya koyuyor:
 
1984 yılında hizmete giren Afşin A Santrali, bölgede erken ölümlere ve hastalıklara sebep olan hava kirliliğine yol açıyor, beslenme ve geçim kaynağı olan tarımsal üretimi zayıflatıyor, Ceyhan Havzası’nın can suyu olan Ceyhan Nehri’nin debisini düşürerek kaynağını kurutuyor.

ERKEN ÖLÜMLER ARTTI

Afşin A Santrali’nde hali hazırda dört ünite bulunuyor. Greenpeace Akdeniz’in 2018 yılında yaptığı çalışma, iki aktif santral olan Afşin A ve Afşin B’nin 1984 - 2018 arasında 17 bin insanın erken ölümüne sebep olduğunu ortaya çıkarmıştı. Çalışmada, o dönemde planlanmakta olan yeni 6 santralin, ekonomik ömürleri boyunca çalıştıkları takdirde bu sayının 32 bine kadar yükselebileceği belirtilmişti.
 
İKLİM DEĞİŞİKLİĞİNE SEBEP OLDU

Santraller aynı zamanda bölgenin ortalama sıcaklığını artırarak iklim değişikliği yaratıyor. İki santralin üzerine kurulu olduğu Elbistan Ovası’ nda,  1987 yılında ortalama sıcaklık 33 derece iken bu rakam 2010 yılında 38 dereceye yükseldi. Bu da tarımsal ürün yetişmesinde büyük kayıplara sebep oldu.

HAVAYA ZEHİR SAÇIYOR

Greenpeace Akdeniz’in 2020 yılında santrallerin etki sahasının içerisinde yaptığı hava kalitesi ölçümlerine göre, santraller adeta zehir saçıyor. 1 ay süren ölçümlerde hava kirliliği, Dünya Sağlık Örgütü’nün (DSÖ) önerdiği seviyeden tam 7 kat daha kirli çıkmıştı.
 
PARİS ANLAŞMASI ‘KAPATIN’ DİYOR
 
Afşin A santrali yerel hareketlerin ve çevreci hareketlerin gösterdiği tepkiler sonucunda 2020 yılında çevre yatırımları tamamlanmadığı için aynı durumda olan 12 santralle birlikte kapatılmıştı. Ancak aynı yılın Haziran ayında 2 ünitesi yeniden faaliyete başladı. Santral Türkiye’nin 2021’de imzalayarak yükümlülüklerini gerçekleştirmeyi vadettiği ettiği Paris Anlaşması, imzacı ülkelere sera gazı emisyonlarını azaltmasını öneriyor. Ancak Afşin A Termik santralinde yapılacak yeni üniteler anlaşma kapsamında atılacak adımlarla çelişki oluşturuyor.

AFŞİN - ELBİSTAN HALKI TERMİK SANTRAL İSTEMİYOR

İbrahim Yalçın - Elbistan Hayatı ve Doğayı Koruma Platform

Afşin - Elbistan bölgesinde hayat bu kömür santralleri yüzünden on yıllardır zehir olmuş durumda. Biz bu tesislerin bölgeye ne yaptığını ve bundan sonra da ne yapacağını çok iyi biliyoruz: daha fazla kirlilik, daha fazla hastalık, daha fazla yoksulluk. Biz bu santralleri yaşam alanımızda istemiyoruz. Afşin A santralinin genişletme projesinin de, planlanan diğer santrallerin de kalıcı olarak iptal edilmesini istiyoruz. Bunu yıllardır yetkililerden talep ediyoruz, temiz hava hakkımızı, yaşam hakkımızı artık ihlal etmeyin. Halk bu santralleri istemiyor, biz de bu yönde mücadelemize yorulmadan devam edeceğiz.
 
PROJE KALICI OLARAK İPTAL EDİLMELİ

Onur Akgül – Greenpeace Akdeniz İklim ve Enerji Proje Sorumlusu:
 
Kömürlü termik santraller Afşin – Elbistan bölgesinde sağlıklı yaşam şartlarını ortadan kaldırdı. Bölgedeki kanser vakalarını sekiz kat artıran santrale eklenecek iki ünite, 1900 kişinin erken ölüme neden olacak. Çocuklarda ve yetişkinlerde yaratacağı sağlık sorunlarının tedavisi için harcanacak para, kırılgan ülke bütçesi üzerindeki yükü artıracak. Bu proje, Türkiye’nin onayladığı Paris Anlaşması’na da taban tabana zıt. Karar vericilerden bu projenin kalıcı olarak iptalini, göz göre göre girilen bu tehlikeli ve ters yoldan bir an önce dönülmesini talep ediyoruz.
 
HAVA KİRLİLİĞİ KANSERE YOL AÇIYOR, EN ÖNEMLİ SEBEBİ TERMİK SANTRALLER

Prof. Ali Osman Karababa, Halk Sağlığı Uzmanı, Temiz Hava Hakkı Platformu:
 
Dünya Sağlık Örgütü 2013 yılında kirli havayı en önemli kanser yapıcı nedenler listesine aldı. Kömürlü termik santraller hava kirliliğine neden olan sanayi tesislerinin başında gelmektedir. 
Santrale eklenmesi planlanan iki üniteden kaynaklanacak emisyonların varsayılan 30 yıllık işletim ömrü boyunca oluşacak hava kirliliğinin yerel nüfusun sağlığı üzerindeki kümülatif zararının yaklaşık 1.900 erken ölüm, 527 düşük doğum ağırlıklı bebek, hasta geçirilen 2.5 milyon gün, 292.000 işgünü kaybı olacağı tahmin edilmektedir.
 
AFŞİN-ELBİSTAN AVRUPA’NIN EN KİRLİSİ

Lauri Myllyvirta, Enerji ve Temiz Hava Araştırma Merkezi (CREA) Baş Analisti
 
Afşin – Elbistan linyit kömürü santralleri bölgesi, Türkiye ve Avrupa’daki en yüksek sanayi kirliliği kaynakları arasında. Bölgede linyit yakımının artırılması planı, halk sağlığında uzun dönemli etkilere ve yine uzun dönemli cıva ve diğer ağır metal emisyonlarına neden olacak. Bu etkiler henüz analiz edilememiş ve haklarında yeterli yasal düzenlemeler yapılmamış durumda. Umarım bu çalışmamız, yüksek emisyonlu elektrik üretiminin genişletilmesi için halk sağlığı ve ekonomiden verilecek ödüne ışık tutabilir. "


 

Öne Çıkanlar