Aykan Erdemir: Erdoğan, Birleşmiş Milletler’le resmen alay etti
Çeviri
ARTI GERÇEK- Eski CHP Milletvekili ve Washington’daki "Demokrasileri Savunma Vakfı" kıdemli analisti Aykan Erdemir, Newsweek Dergisi’ne Erdoğan’ın Birleşmiş Milletler konuşmasını değerlendiren bir makale yazdı:
ABD Başkanı Franklin D. Roosevelt'in ilk kez 1942'de kullandığı "Birleşmiş Milletler" terimi, Birleşmiş Milletler Bildirgesi'nde ifade edilen "yaşamı, özgürlüğü, bağımsızlığı ve din özgürlüğünü savunmak ve insan haklarını ve adaleti korumak" taahhüdünü yansıtıyordu." Bu bildirge, Mihver Devletleri devirecek ve İkinci Dünya Savaşı'na son verecek koalisyonu resmen kurdu.
Hızlı 80 yıl ileriye sararsak şu tabloyla karşılaşırız: Çin ve Rusya da dahil olmak üzere dünyanın en kötü insan hakları ihlalcileri şimdi BM İnsan Hakları Konseyi'nde görev yapıyor ve Türkiye Cumhurbaşkanı Erdoğan ve benzerleri BM'deki ulusları gaza getirerek çok taraflılık ve uluslararası normlarla alay ediyor. Roosevelt mezarında dönüyor olmalı.
Özellikle Erdoğan, her yıl Eylül ayında toplanan Genel Kurul'u, tekrar tekrar BM Güvenlik Konseyi'nin beş daimi üyesine atıfla, "dünya beşten fazladır" nutku atarak trollemeyi alışkanlık haline getirdi. Erdoğan, ısrarla Türkiye'nin kalıcı bir koltuk alması gerektiğini öne sürüyor.
Kendi ülkesinde demokrasiyi yerlebir etmiş bir otokratın yönetim reformu çağrılarını ciddiye almak zor. Erdoğan, son beş yılda cumhurbaşkanlığı adayı Selahattin Demirtaş'ı hapse atacak kadar ileri gitti.
Avrupa Konseyi, Türkiye Cumhurbaşkanı'nın BM'deki konuşmasından bir hafta önce, kararları Türkiye için bağlayıcı olan Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin serbest bırakılması hükmünü içeren 2018 ve 2020 kararlarına rağmen cezaevinde tutulan Demirtaş'ı serbest bırakmaya çağırdı.
Bu yıl, ağırlıklı olarak yerli bir izleyici kitlesine hitap eden pahalı ve boş gösterilerde, yakın zamanda piyasaya sürülen Erdoğan’ın "Daha Adil Bir Dünya Mümkün" kitabının New York'un reklam panolarında ve kamyonlarında tanıtımı da yer aldı.
Erdoğan, bu kitabı Genel Kurul'da dünya liderlerine de dağıttı. Erdoğan kitabında, gücü dağıtmak için BM Güvenlik Konseyi'nin daimi üye sayısının 20'ye çıkarılması çağrısında bulunuyor. Erdoğan'ın çağrısı, tek adam yönetimi anlamına gelen yürütme, yasama ve yargı yetkilerini bir araya getirerek evde kurduğu sıkı kontrollü aşırı merkezileştirmesiyle çarpıcı bir tezat oluşturuyor.
Erdoğan, New York ziyareti sırasında, ülkedeki popülaritesini artırmak amacıyla ABD'li mevkidaşı Joe Biden ile Genel Kurul'un oturum aralarında yüz yüze görüşebilmek için boşuna çabaladı. Erdoğan Genel Kurul konuşmasında önceki yıllardaki öfkeli ses tonundan kaçındı. Bunun yerine konuşmasının çoğunu COVID-19 salgını ve iklim değişikliği gibi nispeten daha az tartışmalı konulara ayırdı.
Erdoğan'ın BM üye ülkelerine iklim değişikliğinin "onarılamaz sonuçları" hakkında ders verdiğinde, bunu Paris İklim Anlaşmalarını henüz onaylamayan tek G-20 ülkesinin başkanı olarak yapması ironikti. Dünyada anlaşmayı imzalamayan diğer beş ülke şunlar: Eritre, İran, Irak, Libya ve Yemen.
Erdoğan'ın BM görüşmesinden iki hafta ve Ankara'nın uluslararası anlaşmayı imzalamasından beş yıldan fazla bir süre sonra, Türk parlamentosu anlaşmayı ancak Fransa, Almanya, Birleşik Krallık, Dünya Bankası ve Avrupa Yeniden Yapılanma ve Kalkınma Bankası'nın mali teşviklerinin ardından onayladı.
Bu arada, Türkiye, Yale Üniversitesi'nin "ülkelerin doğal ekosistemleri korumaya ve sınırları içindeki tüm biyolojik çeşitliliği korumaya yönelik eylemlerini değerlendiren"Çevresel Performans Endeksi'nde 180 ülke arasında 175. sırada yer alıyor.
Erdoğan'ın alameti farikası, Türkiye'deki şehirleri insan yerleşimine uygun olmayan distopik bir kentsel ormana dönüştüren kontrolden çıkmış bir inşaat patlaması oldu. Türkiye cumhurbaşkanının iklim aktivizmine karşı isteksizliği, ülkenin siyasi partiler yasasını açıkça ihlal ederek Türkiye'nin Yeşiller Partisi'ni bir yıldan fazla bir süre boyunca kaydetmeyi reddetmeye kadar varıyor.
Erdoğan ayrıca dünyaya COVID-19 salgını hakkında ders verdi ve ikiyüzlü bir şekilde azgelişmiş ülkelerin ve toplumların yoksul kesimlerinin "salgın karşısında kelimenin tam anlamıyla kaderlerine terk edildiğini" iddia etti.
Yine de geçen yıl, Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu, Türkiye destekli silahlı grupların Alouk su istasyonundan Suriye'nin kuzeydoğu bölgelerine su akışını kesmesinin ardından bir uyarı yayınladı. Kurum, "Koronavirüs hastalığının yayılmasını engellemeye yönelik mevcut çabalar sırasında su temininin kesintiye uğramasının çocukları ve aileleri kabul edilemez bir risk altına soktuğu" konusunda uyarıda bulundu.
O zamandan beri, Erdoğan'ın Suriyeli İslamcı vekilleri bölgeye defalarca su kesti ve bu, uzmanların COVID-19 vakalarındaki bir artışın ortasında suyu silah olarak kullanması suçlamalarına yol açtı.
Erdoğan'ın, hükümetinin IŞİD'e karşı mücadeledeki ve Suriye'de "etnik temizliğin" önlenmesindeki başarısıyla övünmesi, uzun süredir Erdoğan hükümetinin ihmali ve suç ortaklığından şikayet eden on milyonlarca Türk, Kürt ve Arap için gerçeküstü gelmiş olmalı.
Erdoğan'ın BM'deki konuşmasından sadece bir ay önce gazeteciler, Türk mahkemelerinin İslam Devleti zanlılarına yönelik hafif muamelesini ifşa etti ve Ezidi kızların kaçırılmasından ve köleleştirilmesinden sorumlu militanlar da dahil olmak üzere bir çok İŞİD’linin serbest kalmalarına izin verdiği ortaya çıktı.
Bu arada, basında sık sık çıkan haberlerde, Erdoğan hükümetinin kuzey Suriye'de yerel Kürtlerin, Asurilerin ve Ezidilerin Ankara'nın İslamcı vekilleriyle değiştirilmesine yol açan devam eden demografik mühendislik çabaları anlatılıyor.
Erdoğan'ın gaza getirme girişimleri arasında en büyük ödül, İsrail-Filistin çatışması hakkındaki yorumlarına gidiyor. Türk cumhurbaşkanı BM konuşmasında, "barış sürecini ve iki devletli çözüm vizyonunu daha fazla gecikmeden canlandırmayı" savundu. Yine de Erdoğan, 1998 tüzüğü İsrail'i yok etmeyi taahhüt eden terörist olarak adlandırılan Filistin örgütü Hamas'ın önde gelen patronlarından biri olmaya devam ediyor.
Geçen yıl Erdoğan, Türk cumhurbaşkanlığının resmi Twitter hesabı aracılığıyla, Washington'un Özel Olarak Belirlenmiş Küresel Teröristler listesinde yer alan iki Hamas şefini ağırladığını duyurdu: Üst düzey askeri lider Saleh al-Aruri ve üst düzey siyasi lider İsmail Haniye.
Erdoğan'ın geçen yıl İsrail ile Ortadoğu'daki komşuları arasında diplomatik ilişkiler kuran Abraham Anlaşmalarına karşı çıkmak için İran'a katıldığı göz önüne alındığında, Türkiye cumhurbaşkanının "barış" savunuculuğu, devam eden diplomatik çabalarla alay konusu gibi görünüyor.
"Birleşmiş Milletler" fikri, Roosevelt'in vizyonundan kökten değişti. Bugün Birleşmiş Milletler, otoriter rejimlerin gündemlerini ilerletmek, uluslararası normlarla alay etmek ve gaslight kurbanları için istismar ettiği bir podyum sağlıyor. Birleşmiş Milletler'in kendisi, mevcut kurumsal konfigürasyonu içinde bu tür suistimallere karşı herhangi bir etkili geri adım atmaktan aciz görünüyor.
Bu nedenle, Roosevelt'in vizyonuna bağlı hükümetlerin, insan hakları düşmanlarının uluslararası örgütleri yıkmasını ve savunmasız uluslar ve topluluklara zorbalık yapmasını önlemek için ortak eylemde bulunma zamanı geldi. Kanada, Avrupa Birliği, Birleşik Krallık ve Amerika Birleşik Devletleri'nin, otoriter rejimlerdeki en korkunç insan hakları ihlallerini ve Birleşmiş Milletler'i tekrar tekrar baltalayan yozlaşmış yetkilileri hedef almak için çıkardığı küresel Magnitsky yasalarını uygulaması iyi bir başlangıç olacaktır.
