AYM’ den, ihraç edilen akademisyenin pasaportunun iptaline ‘hak ihlali’ kararı

Anayasa Mahkemesi (AYM), kanun hükmünde kararnameyle (KHK) Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi’nden ihraç edilen Barış Akademisyeni Onur Can Taştan’ın pasaportunun iptal edilmesine ilişkin kararı verdi. Taştan’ın pasaportunun iptal edilmesini özel hayata saygı hakkının ihlali olarak değerlendiren Mahkeme, 13 bin 500 TL tazminat ödenmesine hükmetti.  Akademisyen Taştan, "Mağduriyet, ortadan kaldırmış değil sadece tespit etmiş" dedi. Kararın yine geç geldiğinin altını çizen Taştan, "Mahkeme kararında özel hayata saygı çerçevesinde değerlendiriyor ve yurtdışında iş bulmama rağmen ceza soruşturması yokken gidişimin engellenmesine ilişkin karar veriyor" ifadelerini kullandı.

Hakkında ihraç kararı verilen akademisyen Taştan, özel hayatına saygı hakkının ihlal edildiği gerekçesiyle 2016’da idare mahkemesine başvurdu. İdare Mahkemesi ve istinaf tarafından başvurusu reddedilen Taştan, yurtdışındaki kongre ve derslere katılma zorunda olduğunu vurguladı ve seyahat hürriyeti ve anayasal haklarının kısıtlandığını belirtti. Taştan, AYM’ye başvurdu. Yüksek Mahkeme Barış Akademisyeni Taştan’ın pasaport talebinin reddedilmesinin özel hayata saygı hakkının ihlali olduğuna karar verdi.

ZORUNLU DEĞİL

Kararda Taştan hakkında bir cezai bir soruşturma olmadığı ifade edildi. OHAL koşullarında kişilerin yurda giriş ve çıkışlarının bir süreliğine kısıtlanması kabul edilse de bu uygulamanın süresiz niteliğe dönüşmemesi gerektiğine dikkat çekilen kararda, Taştan’a umuma mahsus pasaport verilmemesinin zorunlu ve ölçülü olmadığı vurgulandı. Öte yandan kararda üç de karşı oy yer aldı. Karara, AYM üyeleri Muammer Topal, Basri Bağcı ve Rıdvan Gül’ün karşı oy sundu.

‘MAĞDURİYET ORTADAN KALMIŞ DEĞİL’

BirGün’den Dilan Esen’e konuşan Akademisyen Taştan, daha önce de benzer hükümler verildiğini hatırlattı. Söz konusu kararın gecikmişliğine dikkat çeken Taştan, "Mağduriyet, ortadan kaldırmış değil sadece tespit etmiş" dedi. Kararın yine geç geldiğinin altını çizen Taştan, "Mahkeme kararında özel hayata saygı çerçevesinde değerlendiriyor ve yurtdışında iş bulmama rağmen ceza soruşturması yokken gidişimin engellenmesine ilişkin karar veriyor. Ama yıllar sonra geldi bu karar ve yurtdışına gidişim engellenmiş oldu" diye konuştu.

‘AKADEMİK ÇALIŞMALARIM ENGELLENDİ’

Haksızlığın giderilmesinin geciktirildiğini vurgulayan Taştan, şunları dile getirdi: "Sonuçta kritik olan husus bizim akademik çalışmalarımızdaki kesintiydi ve bu kesinti ortadan kalkmış değil. Almanya’daki Göttingen Üniversitesi’nden teklif almıştım. Fakat pasaportum olmadığı için vize alamadım ve sözleşme imzalayamadım. Üniversiteyle yaptığım başka bir sözleşmeyle uzaktan ders verebildim. Akademik çalışmalarım engellenmiş oldu. Akademiden ve üniversiteden uzaklaştırıldık ve bu sadece Türkiye’de değil, yurtdışındaki üniversitelerde de iş bulunmamız engellenmiş oldu. 2020 başında pasaport alabildim."