BM Genel Kurulu Ukrayna için yeniden toplanıyor: Kritik kararların olduğu tasarıda neler var?
Foto: AP / Londra'da savaş karşıtı bir gösteri
Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’nun (BMGK) bugün yapılacak 11. Olağanüstü oturumunun devamında ikinci bir Ukrayna tasarısı görüşülecek. Tasarı, görüşmelerinin ardından 193 üye ülkenin oyuna sunulması bekleniyor.
Aralarında Türkiye, Fransa, Kanada, Almanya, İtalya, Japonya, Polonya, Ukrayna, İngiltere ve ABD’nin de bulunduğu 22 ülkenin imzasıyla 76. BM Genel Kurulu Başkanı Abdulla Shahid’e sunulan mektupta, Genel Kurul’un tasarıyı gündemine alması istendi.
BM 76. Genel Kurul Başkanı Shahid, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, 22 üye ülkenin yazdığı mektuptaki talepleri sonrasında 23 Mart'ta, BM Genel Kurul Salonu'nda 11. Acil Durum Özel Oturumunu sabah 10’dan itibaren yeniden toplayacağını açıkladı.
Amerika’nın Sesi’nde yer alan habere göre Ukrayna’daki insani durum konusunda Güvenlik Konseyi’nde daimi üye Rusya’nın karşıtlığı nedeniyle herhangi bir karar alınamamasının ardından, tasarı bir kez daha BM Genel Kurulu'na getirilmiş oldu.
TASARIDA NELER VAR?
Tasarıda yer alan bazı maddeler şöyle:
-Gelecek nesilleri savaş belasından kurtarma kararlılığını yeniden teyit ederek, BM şartlarının 2. Maddesi uyarınca tüm devletlerin uluslararası ilişkilerinde herhangi bir devletin toprak bütünlüğüne veya siyasi bağımsızlığına karşı tehdit veya kuvvet kullanmaktan ya da BM’nin amaçlarıyla bağdaşmayan herhangi bir şekilde kuvvet kullanmaktan kaçınma yükümlülüğünü, uluslararası anlaşmazlıklarını barışçıl yollarla çözmeyi hatırlatır.
-Ukrayna'nın uluslararası kabul görmüş sınırları içinde, karasularındaki egemenliğine, bağımsızlığına, birliğine ve toprak bütünlüğüne olan bağlılığını yeniden teyit eder.
-Rusya’nın Ukrayna'nın egemen toprakları içindeki askeri saldırısının ve insani sonuçlarının uluslararası toplumun Avrupa'da yıllardır görmediği bir ölçekte olduğunu kabul eder.
-BM Genel Sekreteri'nin Rusya’nın askeri saldırısını durdurma çağrısını, ateşkes ve diyalogla müzakere yoluna geri dönme çağrısını yineler.
-Rusya’nın uluslararası kabul görmüş sınırları içindeki Ukrayna topraklarından tüm askeri güçlerini derhal, eksiksiz ve koşulsuz olarak geri çekmesi talebini hatırlatır.
-Ukrayna'da kötüleşen insani durumdan, özellikle de kadın ve çocuklar da dahil olmak üzere çok sayıda sivil kayıptan ve insani yardıma ihtiyacı olan ülke içinde yerinden edilmiş kişilerin ve mültecilerin sayısının artmasından duyduğu derin endişeyi ifade eder.
-Mülteciler de dahil olmak üzere hareket halindeki kişilere karşı ırkçılık, ırk ayrımcılığı, yabancı düşmanlığı ve ilgili hoşgörüsüzlük eylemlerini kınar.
-Silahlı çatışmanın tüm tarafları, sivil hedeflerin korunmasına ilişkin uluslararası insani hukuk kapsamındaki yükümlülüklerine uymalı.
-Taraflar, insani yardım operasyonlarındaki personel ve sevkiyatlara saygı duymalı ve onları korumalı.
-Rusya’nın Ukrayna'ya karşı düşmanlıkları, özellikle sivillere ve sivil hedeflere yönelik tüm saldırıları derhal durdurulmalı.
-İnsani yardım personeli de dahil olmak üzere sivillerin, gazetecilerin ve kadınlar ve çocuklar da dahil olmak üzere hassas durumdaki kişiler tam olarak korunmalı.
-Tüm tıbbi personel ve insani personel, bunların ulaşım araçları ve teçhizatı ile hastaneler ve diğer tıbbi tesislere tam saygı gösterilmeli ve korunmalı.
-Silahlı çatışmalarda temel hizmetlerin sağlanmasında kritik konuma sahip sivil nüfusun ve sivil altyapının hayatta kalması için vazgeçilmez nitelikteki sivil altyapılara tam saygı gösterilmeli ve bunlar korunmalı.
-Tüm taraflar, yabancı uyrukluları, özellikle öğrenciler de dahil olmak üzere, silahlı çatışma ve şiddetten kaçan sivilleri, ayrım gözetmeksizin gönüllü, güvenli ve engelsiz geçişe izin vermek için korumalı.
-Taraflar ayrıca, insani yardım personelinin yanı sıra Ukrayna ve komşu ülkelerdeki ihtiyaç sahiplerine ulaşım, malzeme ve araçların güvenli ve engelsiz erişimini sağlama yükümlülüklerine uymalı.
-Ukrayna'daki şehirlerin, özellikle Mariupol şehrinde, sivil nüfus için insani durum daha da kötüleştiğinden, tahliye çabalarının engellendiği kuşatmaya son verilmeli.
-Uluslararası insani hukukun tüm ihlallerini ve insan hakları ihlallerini ve suistimallerini kınar ve silahlı çatışmanın tüm taraflarını, 1949 tarihli Cenevre Sözleşmeleri ve 1977 tarihli Ek Protokol I de dahil olmak üzere uluslararası insani hukuka kesinlikle uymaya ve saygı göstermeye çağırır.
-Tüm taraflar arasında devam eden müzakereleri destekler, Rusya ile Ukrayna arasındaki anlaşmazlığın siyasi diyalog, müzakereler, arabuluculuk ve uluslararası hukuka uygun diğer barışçıl yollarla çözülmesini yeniden teşvik eder.
BM Genel Kurulu, daha önce Rusya'nın Ukrayna'ya yönelik askeri saldırısını kınayan karar tasarısını 35 çekimser ve 5 "hayır" oyuna karşı 141 oyla kabul etmişti. Yeni tasarının da büyük bir oy farkıyla kabul edilmesi bekleniyor.
