Bölgede korona araştırması: Alışkanlıklar değişti

Bölgede korona araştırması: Alışkanlıklar değişti
Rawest Araştırma Şirketi, Diyarbakır, Mardin, Urfa ve Van'da Covid-19 salgının hayata etkilerini araştırdı. Sonuçlar, salgının günlük yaşamı oldukça fazla etkilediğini ortaya koyuyor.

Remzi BUDANCİR


ARTI GERÇEK-Çin'in Vuhan kentinde ortaya çıkan yeni tip koronavirüs salgınının (Covid-19) tehlikesi büyüyerek sürüyor. Salgının yayıldığı ülkeler arasında olan Türkiye’de her geçen gün vaka sayısında artış yaşanıyor. Sağlık Bakanlığı başta olmak üzere devlet kurumları halkı daha dikkatli olması gerekliliği konusunda uyarırken, yurttaşlardan özellikle evde kalınması, kimse ile temas edilmemesi, dezenfektan ve eldiven kullanılması yönünde uyarılarda yapılıyor. Son olarak İçişleri Bakanlığı, bir genelge yayınlayarak 65 yaş üstü yurttaşlar için sokağa çıkma yasağı ilan etti. 

DİYARBAKIR, MARDİN, URFA VE VAN’DA KORONAVİRÜS ARAŞTIRMASI

Salgın ile mücadele kapsamında sosyal alanın kullanılmaması, önlemlerin sıklaşabileceği noktasına geldiğimiz bu günlerde koronavirüs riskinin gündelik yaşamı nasıl etkilediği merak konusu oldu. Diyarbakır merkezli Rawest Araştırma Şirketi, Diyarbakır, Mardin, Urfa ve Van illerinde koranavirüsün hayata etkilerini araştırdı. 18-21 Mart 2020 tarihleri arasında 738 kişi ile görüşülerek yapılan araştırmada katılımcılara koronavirüs salgını ve salgının ortaya çıkmasından sonra alınan önlemlere ilişkin sorular yöneltildi.    

HER 4 KİŞİDEN 3’Ü ORTALAMANIN ÜSTÜNDE BİR ENDİŞE TAŞIYOR

Koronavirüs salgının giderek yayılması endişelere neden olduğu belirtiliyordu. Rawest Araştırma Şirketi saha araştırmasında katılımcılara "Koronavirüsü hakkındaki endişe durumunuz nedir" sorusu yöneltti. Bu soruya katılımcıların yüzde 42’si "Endişeliyim", yüzde 31 "Çok endişeliyim", yüzde 11 ise "Az endişeliyim" cevabını verdi. Bu orana göre araştırmaya katılan her 4 kişiden 3’ü ortalamanın üstünde bir endişe taşıdığı görülüyor.

EL YIKAMA VE DIŞARIYA ÇIKMA ALIŞKANLIĞI DEĞİŞTİ

Bir diğer konu, koronavirüs salgının ardından artan hijyen kuralları. Hastalığın ortaya çıkmasının ardından el yıkama alışkanlığının nasıl değiştiği merak ediliyordu. Araştırmada katılımcılara "Koronavirüsü el yıkama alışkanlığınızı nasıl etkiledi" sorusu yöneltildi. Bu soruya katılımcıların yüzde 49’u "Sık yıkıyorum", yüzde 32 "Çok sık yıkıyorum" yüzde 19 ise "Normal rutinde yıkıyorum" cevabını verdi. Buna göre koronavirüs salgını her 5 kişiden 4’ünün el yıkama alışkanlığını etkilemiş görünüyor.

"Koronavirüsü dışarı çıkma alışkanlığınızı nasıl etkiledi" sorusunda katılımcıların yüzde 49’u "Az çıkıyorum" cevabını verirken, yüzde 31’i "Hiç çıkmıyorum" yüzde 16’sı ise "Normal rutinde çıkıyorum" cevabını verdi. Bu orana göre salgın, her 5 kişiden 4’ünün dışarı çıkma alışkanlığını da değiştirmiş görünüyor.

HER 10 KİŞİDEN 9’U SOSYAL ORTAMLARDA BULUNMA ALIŞKANLIĞINI DEĞİŞTİRMİŞ

Araştırmada katılımcılara "Koronavirüs sebebiyle sosyal ortamlarda bulunma durumunuz nasıl değişti" sorusu da yöneltildi. Katılımcıların yüzde 55’i "Hiç bulunmuyorum" cevabını verirken, katılımcıların yüzde 33’ü "Daha az bulunuyorum" cevabını verdi. Normal rutinde sosyal ortamda bulunduğunu söyleyenlerin oranı yüzde 9’da kaldı. Bu verilere göre salgın, yaklaşık her 10 kişiden 9’unun sosyal ortamlarda bulunma alışkanlığını değiştirmiş. Araştırmada kadınların sosyal ortamlarda bulunma davranışının erkeklere nazaran daha fazla azalmış göründüğü belirtiliyor. "Koronavirüs sebebiyle insanlarla temasınız ne şekilde değişti" sorusuna katılımcıların yüzde 38’i "Biraz fazla kaçınıyorum", yüzde 28’i "Çok daha fazla kaçınıyorum" cevabını verdi. İnsanlardan temastan kaçınmadığını söyleyenlerin oranı yüzde 25’de kaldı.  Bu verilere göre salgın, her 3 kişiden 2’sinin insanlarla temasını azaltmış görünüyor.

KORUYUCU EKİPMAN KULLANANLARIN ORANI 3’TE 1’İN ALTINDA

"Dışarı çıktığınızda, koronavirüsten korunma amacıyla eldiven/maske gibi koruyucu önlemler alıyor musunuz" sorusuna ise katılımcıların sadece yüzde 7’si "Çok fazla önlem alırım" cevabını verdi. "Hiç önlem almam" diyenlerin oranı ise oldukça yüksek. Salgın döneminde dışarı çıkarken maske/eldiven gibi koruyucu ekipman kullananların oranı 3’te 1’in altında.

HER 2 KİŞİDEN 1’İ DEVLET KURUMLARININ ŞEFFAF OLMADIĞINI DÜŞÜNÜYOR

Araştırmada katılımcıların beslenmeye gösterdikleri özen de irdelendi. Salgından sonra beslenmeye gösterilen ilgiye ilişkin soruya katılımcıların yüzde 57’si normal rutinde beslendiği cevabını verirken, "Biraz fazla özen gösteriyorum" diyenlerin oranı yüzde 22. "Az özen gösteriyorum" ve "Çok daha fazla özen gösteriyorum" diyenlerin oranı yüzde 9’larda kaldı. Salgın döneminde yaklaşık olarak, her 3 kişiden 1’i beslenmesine daha fazla özen göstermeye başlamış.

Katılımcılara Sağlık Bakanı'nın koronavirüsü sürecinde gösterdiği performansı da soruldu.  Bu soruya katılımcıların yüzde 26’sı "Çok başarılı", yüzde 37’si "Başarılı", yüzde 18’i "Ne başarılı ne başarılı değil", yüzde 13 "Pek başarılı değil" ve yüzde 6’sı "Hiç başarılı değil" cevabını verdi. Devlet kurumlarının koronavirüs vakaları konusunda şeffaf olup olmadığına ilişkin soruya katılımcıların yüzde 37’si "Yeterince şeffaf değil", yüzde 14 "Hiç şeffaf değil" cevabını verdi. Devlet kurumlarının koronavirüs vakaları konusunda şeffaf olarak gördüğünü söyleyenlerin oranı yüzde 26’da kaldı. Her 2 kişiden 1’i devlet kurumlarının şeffaf olmadığını düşünüyor.

PAYLAŞILAN BİLGİLERE GÜVENİLİYOR MU?

Devlet kurumlarının koronavirüs vakaları hakkında paylaştıkları bilgilere ne kadar güvendiklerine ilişkin soruya katılımcıların yüzde 30’u "Güveniyorum", yüzde 26’sı "Çok az güveniyorum", yüzde 22’si "Ne güveniyorum, ne de güvenmiyorum" ve yüzde 11 "Hiç Güvenmiyorum" cevabını verdi. Devlet kurumlarının bu süreçte paylaştığı bilgileri güvenilir bulanların oranı %41. 

Araştırmaya göre AKP’lilerin yüzde 13’ü ve HDP’lilerin yüzde 56’sı bu süreçte devlet kurumlarının paylaştığı bilgilere çok az güveniyor ya da hiç güvenmiyor.

EN FAZLA GIDA MALZEMESİ ALINDI

Katılımcılara yaşadıkları şehirde koronavirüs vakasının olup olmadığı da soruldu. Bu soruya katılımcıların yüzde 50’si "Vaka vardır ama ölüm yoktur" derken, yüzde 24’ü "Hem vaka hem de ölüm vardır" cevabını verdi. Her 4 kişiden 3’ü, yaşadıkları şehirde koronavirüs vakası olduğunu düşünüyor. Söz konusu her 3 kişinin 1’i de yaşadığı şehirde koronavirüs sonucu ölüm olduğunu tahmin ediyor.

Araştırmada ayrıca katılımcılara "Son bir hafta içinde, koronavirüs sebebiyle hangi ürünleri aldınız" sorusu da yöneltildi. Katılımcıların en fazla gıda malzemesi aldığını söylerken sırasıyla sabun, kolonya, ıslak mendil, tuvalet kağıdı, kağıt mendil aldığı cevabını verdi. Sağlıkla ilgili olan dezenfektan, maske ve eldiven en son sıralarda yer aldı.

 

Öne Çıkanlar