Erdoğan, 'Türkiye şahlanıyor' demişti: Bütçe faiz giderleri de başkanlık sistemiyle şahlandı

Erdoğan, 'Türkiye şahlanıyor' demişti: Bütçe faiz giderleri de başkanlık sistemiyle şahlandı
Bütçede faiz yükü temmuzda hızlı yükseldi. Gider kalemi içinde personele yüzde 19 artışla 30.7 milyar TL, faiz harcamalarına ise yüzde 179 artışla 23.6 milyar TL ödendi.

ARTI GERÇEK - Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Türkiye ekonomisine ilişkin yaptığı değerlendirmede, işsizliğin yüzde 10.6'ya gerilediğini ifade ederek, "Böylece Türk ekonomisi toparlanma sürecini geride bırakarak atılım ve şahlanış dönemine girdiğini ispatlamış oldu. Bu gerçeği yabancı kuruluşlar da kabullenmeye başladı" dedi.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından geçtiğimiz günlerde açıklanan verilere göre, Türkiye'de işsizlik oranı haziranda bir önceki aya göre 2.5 puan azalışla yüzde 10.6 seviyesinde gerçekleşti. Haziranda genç işsizlik yüzde 22.7 ve geniş tanımlı işsizlik (atıl işgücü) yüzde 22.4 oldu.

TÜİK'in bir süredir açıkladığı verilere güvensizlik devam ederken, işsizlik verilerine ilişkin de çeşitli görüşler dile getirildi.

Ekonomistlerin değerlendirmelerine göre, haziran ayında istihdam artışı yanında işgücünde de artış olması bekleniyordu. Fakat verilerde işgücünde artış gerçekleşmemesi işsizlik oranında rekor düşüş getirdi.

Diğer yandan, Türkiye'de merkezi yönetim bütçe dengesi temmuz ayında rekor aylık açık kaydederken, faiz giderlerindeki hızlı artış da dikkat çekti. Hazine ve Maliye Bakanlığı verilerine göre, bütçe temmuz'da 45.8 milyar TL açık verirken, 12 aylık açık ise 112 milyar TL olarak kaydedildi.

Bütçenin açık vermesinde azalan ÖTV gelirleri kadar, artan faiz giderlerinin de etkili olduğu görüldü. Temmuz sonuçlarına göre faiz giderleri geçen yılın aynı dönemine göre 15.2 milyar TL artışla 23.6 milyar TL'ye yükseldi.

Ocak-Temmuz döneminde faiz giderleri ise geçen yıla göre 34.8 milyar TL artarak 114.5 milyar TL oldu.

Bütçedeki vergi yükü Hazine ve Maliye Bakanlığı'nın nakit dengesi rakamlarına da yansımıştı. Verilere göre temmuzda nakit bütçede faiz ödemeleri 21.8 milyar TL oldu. Bu rakam aylık bazda en yüksek faiz ödemesi olarak kaydedildi.

Daha önce ocak ayında da 21.1 milyar TL'lik faiz ödemesiyle rekor seviye izlenmişti. Temmuz ayındaki gerçekleşmeyle faiz ödemelerindeki yeni rekor 21.8 milyar TL oldu. Ocak-Temmuz döneminde faiz ödemeleri 98.6 milyar TL oldu. 2020 yılı tamamında faiz ödemeleri 121.1 milyar TL olarak gerçekleşmişti.

Ekonomist Uğur Gürses, "Şahlananlardan biri de bütçe faiz giderleri. 2007-2018 arasında 50 milyar TL civarında iken, 'başkanlık rejimi' ile birlikte 170 milyar TL'ye dayandı. Bunun ardında da faizi düşürmek için döviz ve altın borçlanması ile buna dayanan kur zararları var" dedi.

Dünya gazetesi yazarı Özcan Kadıoğlu, bütçe faiz giderleri açısından geçen yıl ile bu yılı kıyasladı. Ocak-Temmuz 2020 döneminde 79.7 milyar TL olan bütçe faiz giderleri Ocak-Temmuz 2021'de 114.5 milyar TL'ye çıkınca, bütçe faiz ödeme artışı yüzde 43.7 olarak gerçekleşti.

Prof. Dr. Binhan Elif Yılmaz da, "Temmuz 2020 ve Temmuz 2021 bütçe giderlerinin dağılımını karşılaştırınca faiz giderlerinin sinyal verdiği çok net görünüyor, Faiz giderleri sinyal veriyor. Faiz gideri, "borçlanmanın acı reçetesi"dir. Vergi gelirleri de tehdit altında. 5 liralık verginin 1 lirası faize gidiyor" değerlendirmesi yaptı.

SAĞLAM: TEMMUZ AYI BÜTÇE AÇIĞI DA REKOR KIRDI

Cumhuriyet yazarı Erdal Sağlam, "Açığı 78.3 milyar TL’ye çıkan ilk yedi aylık bütçeye baktığımızda ise faiz dışı bütçe giderleri 689.9 milyar TL, faiz dışı fazla ise 36.2 milyar TL oldu. Bu arada daha önce açıklanan nakit açığa baktığımızda, hâlâ bilançoya yazılmayan tutar bulunduğunu, bunun da önümüzdeki aylardaki bütçe açıklarını büyüteceği söylenebilir. Hazine ve Maliye Bakanlığı temmuzda nakit bütçe dengesi açığını 67.9 milyar TL olarak açıklamış, yeni bir rekor kırılmıştı" dedi.

İlgili Haberler
Öne Çıkanlar