Dargeçit’teki kemikler Süryani ve Ermenilere ait mezarlardan çıkarılanlar olabilir

Mardin’in Dargeçit ilçesinde 28 Mayıs 2020 tarihinde bir mağarada bulunan kemiklere ilişkin Adli Tıp Kurumu (ATK) raporu hazırlandı. Dargeçit’e bağlı Derêca (Akyol) Mahallesi’ne bağlı Libka Kaniya mezrasındaki bir mağarada bulunan ve Dargeçit Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından toplatılarak, Adalet Bakanlığı Adli Tıp Kurumu’na gönderilen kemiklere dair hazırlanan raporda en az 27 kişiye ait oldukları belirlendi.

100 YIL ÖNCESİNE AİT

Mezopotamya Ajansı'ndan Ahmet Kanbal'ın haberine göre, kemiklerin yaşının belirlenmesi, hangi yıllara ait olduğunu belirlenmesi ve DNA profilinin çıkarılması talebi ile Adli Tıp Kurumu Morg İhtisas Dairesi Kemik ve Diş İnceleme Şubesi tarafından hazırlanan raporda kemiklerin 8 torbada getirildiği belirtildi. 1 numaralı torbada bulunan kemiklere dair yapılan incelemede kemiklerle ilgili "Tamamının morfolojik özellikleri, doku rengi ve ağırlığı, meduler yapıları değerlendirildiğinde 100 yıl öncesinde vefat etmiş kişilere ait oldukları anlaşıldı" denildi.

‘POSTMORTEM NİTELİKTE OLDUĞU ANLAŞILDI’

2 numaralı torbada bulunan kemiklerin de 100 yıl önce yaşamını yitiren kişilere ait olduğu belirtilen raporda, "Tamamının arkeolojik nitelikte olduğu anlaşıldı. Bir kişinin 0-1 yaş aralığında diğerlerinin erişkin ya da genç erişkin yaşta oldukları anlaşıldı" ifadelerine yer verildi. 3 numaralı torbadaki kemiklerden birinin 0-3 yaş aralığında bir çocuğa ait olduğu değerlendirilen raporda, "Kafatasları üzerinde görülen lezyonların postmortem nitelikte olduğu anlaşıldı" denildi. Yine 4, 5, 6, 7 ve 8 numaralı torbalardaki kemiklerin de incelenmesi sonucu 100 yıl önceye ait olduğu sonucuna varılan kemiklerin "arkeolojik nitelikte" olduğu değerlendirildi.

Raporun sonuç bölümünde ise şu ifadelere yer verildi: "Tespit edilen kemiklerde saptanan morfolojik değişimler, gömü şekli, çevresel şartlar, geçirilmiş travma ve hastalıklar gibi bir çok faktöre bağlı değişiklik göstermekle birlikte mevcut kemiklerin renk, ağırlık, kırılganlık, doku nitelikleri, postmortem aşınmaları ve bulundukları yer gibi bulgular dikkate alındığında, kesin olmamakla birlikte 100 yıl ve daha önceki bir zamanda ölmüş kişilere ait olabileceği, DNA çalışmalarına cevap verebilecek özellikte örnek tespit edilemediğinden DNA çalışmaları yapılamadığı kanaatini bildirir rapordur."

Raporda kemiklerin 100 yıl önceye ait olduğuna yer verilmesi, kemiklerin mağaraya sonradan taşındığı yönündeki iddiaları da yeniden gündeme getirdi. Kemiklerin Dargeçit’te AKP Belediye ile Dicle Kalkınma Ajansı (DİKA) ortaklığında üzerine Millet Bahçesi yapılan Süryani ve Ermeni mezarlığından çıkarılan kemikler olabileceğinden şüphe ediliyor. Kemiklerin bulunmasından kısa bir süre önce gerçekleştirilen proje sırasında traktörlerle taşındığı belirtilmişti.

‘KEMİKLERİN AKIBETİ AÇIKLANSIN’

Süryani Dernekleri Federasyonu (SÜDEF) Başkanı Evgil Türker, daha önce de Süryani ve Ermeni mezarlığından çıkarılan kemikler olabileceği şüphesini dile getirdiklerini belirterek, "Millet Bahçesi için yok edilen mezarlıktan çıkarılan kemikler olduğunu düşünüyoruz. Bu kemiklerin o mağaraya sonradan taşındıkları, bölgede arazisi olan insanların daha önceki anlatımları ile de anlaşılıyor. Mevcut durumda kemiklerin Tirbik’teki mezarlıktan çıkarılan kemikler olduğunu düşünüyoruz. Sayfo döneminde katledilenlerin de orada mezarları vardı. Ama bu şekilde yok edildi. Mezarlık gibi kemikleri de yok etmeye, hafızayı silmeye çalışıyorlar. Bu kemiklerin nereden oraya taşındığının kesin hale getirilmesini, Süryani ve Ermenilerin mezarından çıkarılan kemiklerin nereye götürüldüğünün açıklanmasını istiyoruz" diye konuştu.