Erdoğan, Berat Albayrak açıklaması yaptı, dolar 7,05'e yükseldi

ARTI GERÇEK - ABD tahvil faizleri kaynaklı dolara yönelim ve riskli varlıklardan kaçış geçen haftadan beri piyasalarda baskı yaratmayı sürdürürken dolar/TL haftaya 7 civarında başladı.

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın eski Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) rezervleri hakkındaki açıklamalarıyla kur, 7,05’ün üzerine çıktı. Euro/TL kuru ise, 8,48’den 8,56 seviyesine yükseldi.

Gram altın fiyatları da güne 399 TL seviyesinde başladıktan sonra, doların yükselişine paralel 405 TL’nin üzerine çıktı.

Dolar/TL’de 7’nin altından 7,05’e yükselişte Cumhurbaşkanı’nın açıklamalarının etkili olduğu belirtiliyor.

Kredi derecelendirme kuruluşu Fitch, Türkiye’nin kredi notu görünümünü yeni ekonomi ekibi tarafından daha tutarlı politikalar yürütülmesi ve sıkı para politikası izlenmesini gerekçe göstererek negatiften durağana çevirmiş, doların 7 seviyesinin altındaki seyri bugün sabah saatlerinde de sürmüştü.

Bankacılar hali hazırda Türkiye’yi yatırım yapılabilir seviyelerin birkaç kademe altında derecelendiren kredi kuruluşlarından önümüzdeki dönemde görünüm ve not artışlarının devam edeceğini düşünüyor.

Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan partisinin İzmir Olağan İl Kongresi'nde yaptığı açıklamalarda şunları söyledi:

- CHP ve şürekası, eski bakanımız Berat Albayrak'ı ve onun nezdinde tüm ailemle birlikte şahsımı hedef alan bir kampanya yürütüyor.

- Bu kampanyayı önce görmezden geldik ancak bu iş artık siyaset boyutunu aşıp temel hak ve özgürlük ve özeelikle ailemize saldırı boyutunu alınca yanıt vermek üzerimize vacip oldu.

- Ülkemizin son yedi sekiz senede ekonomide yaşadığı saldırıları ve bununla mücadelemizi özetle anlatmak istiyorum.

- Bu (ekonomik) mücadelenin en ön safında Berat Albayrak yer almıştır; ifa ettiği görevlerdeki en büyük talihsizliği damat sıfatının, birikimi, gayreti ve başarısının önüne geçirilmiş olmasıdır.

- Türkiye'nin enerji alanında yaptığı atılımların temelinde Berat Albayrak'ın bakanlığı döneminde geliştirdiği strateji ve hazırlıklar bulunuyor.

- Göreve geldiğimizde Merkez Bankası'nın 27.5 milyar dolar döviz rezervi vardı, şimdi 95 milyar dolar döviz rezervimiz var.

- TCMB'nin döviz rezervi başbakanlık dönemimde 132 milyar dolara kadar çıktı, ondan sonra bir düşüşle 95 milyar dolara indik, biz yeniden 132 milyar dolara da çıkarız 200 milyar dolara da...

- Döviz rezervleri üzerinden Berat Albayrak alehindeki haksız ve seviyesiz kampanyanın amacı bu konuda bilgi sahibi olmak değildir.

- Döviz rezervi konusuna açıklık getirmek istiyorum, bir süredir ekonomik saldırı altında olan türkiye'nin finansal dalgalanmalara karşı tedbir geliştirmesi gerekiyordu.

- Bu zorlu dönemde ödemeler dengesi için bir sıkıntı ile karşılaşmamak için planlı şekilde döviz işlemi yapıldı, döviz işlemlerinin tamamı piyasa kuralları çerçevesindedir ve hukuka uygundur.

- Ne dövizin buharlaşması ne de bir istismar, haksız kazanç, hukuka ve ahlaka aykırı işlem söz konusudur.

- Döviz işlemleri sayesinde ülkemiz uluslararası alandaki ciddi şoklara rağmen hedeflerine bağlı kalmayı başardı.

İKTİDARDAN CHP'NİN REZERV SORULARINA SERT TEPKİ

Ana muhalefet Partisi CHP'nin Merkez Bankası rezervlerindeki azalışla ilgili son dönemde tartışma yaratan soruları, iktidarda hem bakanlık hem de Cumhurbaşkanlığı danışmanları tarafından sert tepkilere yol açarken, haftasonunda ise Albayrak'ın avukatı CHP'ye yönelik 500,000 liralık tazminat davası açılacağını açıkladı.

Dava ile ilgili açıklamada, "Merkez Bankası rezervlerine yönelik işlemler yürürlükteki mevzuata uygun bir şekilde finansal istikrar ve fiyat istikrarı hedefleri doğrultusunda ödemeler dengesi ihtiyaçlarına uygun bir şekilde gerçekleştirilmiştir" denildi.

CHP haftasonunda Twitter hesabından, "Damadı kimler susturuyor? 128 milyar dolara ne olduğunu kimler saklıyor" başlıklı bir paylaşım yaptı. Paylaşımda TCMB'nin döviz rezervinin -47 milyar dolara düşüşüğü ve "bunların hesabının sorulmasını kimler engeliyor" ifadeleri de yer almıştı.

CHP Kasım 2020'de de TCMB'nin 128 milyar dolar rezerv kaybı bu satışın neden yapıldığı ve oluşan kamu zararı için TBMM'de araştırma komisyonu kurulmasını istemişti. Albayrak'ın görevden ayrıldığı Kasım 2020 öncesinde uygulanan alışılagelmişin dışındaki politikalarla TCMB kendine ait rezervlerinin büyük bölümünü kaybetmişti.

Bankacıların hesaplamasına göre TCMB ilgili iki yılda yaklaşık 128 milyar dolar rezerv kaybı yaşadı. TCMB'nin rezervlerindeki kayıp lokal bankalarla gerçekleştirilen swaplar nedeniyle brüt rezervlere aynı ölçüde yansımadı.

TCMB verilerine göre bankanın brüt rezervi 2019 sonunda yaklaşık 80 milyar dolar, son güncel veri olan 12 Şubat 2021'de 53.7 milyar dolar. Lokal bankalarla yapılan swap miktarı ise aynı dönemde yaklaşık 40 milyar dolar. Erdoğan'ın bugün telafuz ettiği 95 milyar dolar, 53.7 milyar dolar brüt döviz rezervi ve 42 milyar dolar altın rezervinin toplamından oluşuyor.