Eski Ayancık Kaymakamı: Selde gider diye uyardım, ‘ekmeğimizle oynuyor’ dediler

Sinop'ın Ayancık ilçesindeki selde yıkımı artıran tomruk deposunun eski kaymakam Çağlayan Kaya tarafından kaldırılmak istediği ancak kendisine yöreden direniş gösterildiği ortaya çıktı. "Selde gider" uyarılarına rağmen kendisine yönelik yerel yöneticilerce yapılan tavır nedeniyle tayininin istediğini anlatan Kaya, selden sonra Ayancıklılar tarafından arandığını belirterek "Haklıydınız, çok üzüntülüyüz’ dediler. Ben de haklı çıkmanın üzüntüsünü yaşadım" diye konuştu.

Selde 9 yurttaşın hayatını yitirdiği Sinop’un Ayancık ilçesinin eski Kaymakamı Çağlayan Kaya, beş yıl önce Orman İşletme Müdürlüğü’nün derenin kenarında izinsiz şekilde tomruk deposu kurduğunu tespit etti. Kaya, selde yıkıcı etkiyi arttıracağı için depoyu dağ yamacına taşımak istedi. Muhtarlar ve köylüler "Kaymakam ekmeğimizle oynuyor" diye ayaklanınca Kaya, tayinini istedi. Dört yıl sonra bugün, Kaya’nın öngördüğü üzere, derenin kenarındaki tomruklar felakete yol açtı.

Halktv’den İsmail Saymaz’a konuşan Kaya, "Dediğim şekilde müdahale edilse üç köprü, pazar yeri ve sanayi sitesi yıkılmazdı. Tomruklar hasar vermezdi" diye belirtti.

‘RİSKLİ BÖLGELERİ TESPİT EDEREK RAPORLAŞTIRIP, DÖNEMİN VALİSİNE GÖTÜRDÜM’

Ayancık’ta göreve başladıktan sonra dere kenarları ve yatağına yapılmış 12-13 yapıyı tespit ettiğini ifade eden Kaya şunları söyledi: "Ayancık’ta sel riski olan bölgeleri tespit ettim. Dönemin valisine rapor olarak götürdüm. 1963’te Ayancık tamamen bitmiş selden. Daha sonra 70’lerde, 81’de, 92’de ve 2012’de sel olmuş. ‘Binaların kaldırılması lazım. Risk içeriyor. Selde yıkıcı etkiyi arttıracak’ dedim. Burada tomruk deposu da geçiyor."

NE DSİ NE DE AFET DURUM GENEL MÜDÜRÜLÜĞÜ’NDEN İZİN ALMAMIŞLAR

Kaya, valiye raporu sunduktan bir ay sonra Yenikonak’ta bulunan tomruk deposunda toplantı yaptığını vurgulayarak, şöyle devam etti:

"Dedim ki siz dere yatağına tomruk deposu yapmışsınız. Neye göre yaptınız, belgesini çıkarın. Belge çıkaramadılar. Ne Devlet Su İşleri’nden izin almışlar, ne Acil Afet Durum Genel Müdürlüğü’nden, ne de valilikten… İzin yok. İşin tuhaf yanı: 2012’de sel geçiriyor Ayancık. Adamlar 2014’te tomruk deposunu izin almadan koymuşlar. Bunun üzerine ‘Dağ yamaçlarında ağaçların az olduğu yerler tespit edelim, depoyu taşıyalım’ dedim. Üç yer tespit ettim."

‘DEPOYU TAŞIYALIM DEDİM, ‘KAYMAKAM EKMEĞİNİZLE OYNUYOR’ DEDİLER’

Bu toplantıdan sonra eve gidince art arda telefonunun çaldığını kaydeden Kaya, şunları anlattı:

"Orman İşletme Müdürü; köylülere, çalışanlara ve muhtarlara ‘Kaymakam ekmeğinizle oynuyor, tomruk deposunu Boyabat’a taşıyacak' diyor. Her gelene anlatmak zorunda kaldım. Dayanamadım. İki gün sonra 71 muhtarı toplayıp görüntülü brifing verdim. 2012 yılının sel felaketi, 1963 yılının fotoğrafları… Dedim ki, tomruk deposunu Boyabat’a taşımayacağız. Yenikonak’ın göbeğine, selin olduğu yere izinsiz tomruk deposu yapılmış. Yerini de gösterdim. ‘Tam dağ yamacındaki bölgeye taşıyacağız' dedim. Ayancık’ın ekmeğiyle niye oynayalım?"

‘MUHTARLARA ‘UMARIM AYANCIK FELAKETLE KARŞI KARŞIYA KALMAZ’ DEDİM, İKNA OLMADILAR’

"İkna edemedim. İyi bir linç kampanyası başladı. Tarih, 22 Aralık 2017. Toplantıyı bitirirken şöyle dedim muhtarlara: Eğer tomruk deposu taşınmazsa, umarım Ayancık felaketle daha karşı karşıya kalmaz. Yok eğer kalırsa da tomruklar köprüleri yıkıp Ayancık’ı bitirdiği zaman, bugünü not edin."

‘DERE YATAĞINA YAPILIRSA EN KÜÇÜK SELDE GİDER DEDİM, TAVILARI YÜZÜNDEN TAYİNİMİ İSTEDİM’

Kaya, Eylül 2018’de tayin istediğini, Bolu Vali Yardımcısı olduğunu anlatarak, şu bilgileri veridi:

"Tayin isteme sebeplerimden biri de bu tomruk deposu hadisesinde bana yapılanlardı. İkincisi, tomruk deposunun gerisinde kumluk yolu var, 8-9 köyün ilçeye gelmesini sağlayacak bir yerdi. Bunu da dere yatağına yapmak istediler. Muhtarlar siyasileri ve valiliği sıkıştırdı. ‘Yol istiyoruz’ dediler. Vali beye ‘Bu dere yatağına yapılırsa en küçük selde gider’ dedim. Depo meselesinden tavırlılardı. Bunu da söyleyince her şeye karşı çıkıyor gibi algı oluştu. Tayin istedim. Tayin istememin yüzde 80’i bu nedendendi."

‘DEPO TAŞINSAYDI BU FELAKET OLMAZDI’

Kaya, tomruk deposunun taşınması halinde bu facianın yaşanmayacağını ifade ederek şöyle dedi:

"Dediğim şekilde müdahale edilse üç köprü yıkılmazdı. Derenin kenarındaki pazar yeri ve sanayi sitesi yıkılmazdı. İlçe merkezine tomruklar girip binalara hasar vermezdi. Bu çalışmalarımızın hepsi kaymakamlığın arşivinde mevcut. Tabi selin yıkıcı etkisi vardır. Tomruklar bu etkiyi iki üç katına çıkarır. Ayancık’ın Sinop merkezle bağlantısı kesildi. Bunu sağlayan üç köprü vardı. Üçü de yıkıldı."

‘SELDEN SONRA AYANCIKLILAR ARAYIP ‘HAKLIYDINIZ’ DEDİ’

Selden sonra Ayancıklılar tarafından arandığını anlatan Kaya, "Haklıydınız, çok üzüntülüyüz’ dediler. Ben de haklı çıkmanın üzüntüsünü yaşadım" diye ekledi.

KAYMAKAM DAHA SONRA BİR SORUŞTURMA GEREKÇESİYLE AÇIĞA ALINDI

Çağlayan Kaya, 2016 yılında Sinop Ayancık Kaymakamı olarak atandı. İki yıl bu görevde kalan Kaya, 2018’de Bolu Vali Yardımcılığına getirildi.

Kaya, Aralık 2020’de ‘ankesörlü arama’ soruşturması kapsamında açığa alındı. 2008 ve 2011 yılında ankesörlü telefondan arandığı ileri sürülen Kaya’ya dava açılmadı. İhraç edilmeyen Kaya, bu yıl eylül ayında görevine dönmeyi bekliyor.

NE OLMUŞTU?

Osmanlı'dan beri keresteciliğin başkenti olan ve halk arasında "Zindan Ormanları" olarak bilinen Ayancık Ormanı’nın da yer aldığı Sinop’un Ayancık ilçesine bağlı Babaçay Köyü’nde sel nedeniyle 47 ev yıkıldı. 9 kişinin yaşamını yitirdiği köye karadan ulaşım yolları kapandı. Felaketin yarattığı tahribatın büyük olmasındaki en büyük nedenin, köyde depolanan sel sularının sürükleyip adeta koçbaşı etkisi yaptığı tomrukların olduğu belirtildi.

Yıkılan binaların 37 yıl önce yine bir sel felaketi sonrasında inşa edilen afet evleri olduğu öğrenildi.

Orman Genel Müdürlüğü'ne ait olan tomruk depoları 2012 yılında alınan bir kararla, Babaçay’a taşındığı, sel sularının da gelmesiyle birlikte, ilçe merkezindeki köprülere ulaşan tomrukların doğal baraj görevi gördüğü ve Ayancık’ı sular altında bıraktığı belirtildi.
CHP Ayancık İlçe Başkanı Naci Demiray da tomruk deposunun taşınma sürecinde bölgedeki sivil toplum kuruluşları ve dernekler ile karşı çıktıklarını hatırlatarak, "Burada biri eski biri yeni olmak üzere 2 tomruk deposu var. Yaklaşık 5-6 yıl önce taşındı. İkisi de dere yatağında. Biri Babaçay deposu diğeri de eski olan depo. Burada 200 bin metreküp tomruktan bahsediyoruz. Sel felaketi yaşandı sonrasında da dönem dönem yaşansa da ilk kez bu kadar ağır bir hasar aldık. Ders çıkartamadık şu an Ayancık’ın yarısı yok. Taşınacağı süreçte bize istinat duvarı yapılacağı söylenmişti ancak yapılmadı" dedi.