Hani çekirdek enflasyon açıklanacak idi!

TÜİK enflasyon oranı açıklarken enflasyon oranını daha düşük göstermeyi hedef alıyor. Herkes artık TÜİK’e gönül rahatlığı ile güvenebilir.

Çekirdek enflasyon iktisatçıların, gazetecilerin kendi aralarında kullandıkları bir ifade, TÜİK çekirdek enflasyon için "Özel kapsamlı TÜFE (tüketici fiyatları endeksi) göstergeleri" ifadesini kullanıyor ve farklı tanım ve içeriklere göre A, B, C, D, E, F diye sıralanıyorlar.

Bunlar arasında en yoğun kullanılan çekirdek enflasyon tanımı B türü Özel Kapsamlı TÜFE.

B türü Özel Kapsamlı TÜFE demek işlenmemiş gıda ürünleri, enerji, alkollü içecekler, tütün ve altının kapsam dışında tutularak hesaplanmış TÜFE demek.

Kulis ya da basın dedikoduları ama bizzat Merkez Bankası Başkanı’nın ifadelerine de dayanılarak Eylül 2021 enflasyon oranının manşet enflasyon temel alınarak değil de bu B türü TÜFE temel alınarak açıklanacağı idi.

Ama olmadı, yine manşet enflasyon dediğimiz enflasyon hesaplaması temel alındı.

Dedikoduların mantığında şu vardı:

B türü TÜFE hesaplamasına dayalı enflasyon oranı manşet enflasyondan daha düşük olacak ve böylece düşme eğilimi gösterdiği iddia edilecek enflasyon oranı üzerinden Erdoğan’ın takıntısı ve saplantısı tatmin edilecek ve faizler Ekim ayı Merkez Bankası Para Piyasaları Kurulu’nda (PPK) yine yüz ya da iki yüz baz puan düşürülecek idi.

Bu yazıda artık Erdoğan’ın bu şahsi takıntısının mantığını tartışmak istemiyorum, dünyanın hiçbir makroiktisat kitabında yer almayan bu iddiayı ciddi ciddi tartışmak bana düşmez.

Ama bu arada, her faiz düşürülmesi sonucunda kurlar yükseliyor, bu da bir gerçek, böylece hala verimlilik/rekabetçilik artışı ile daha fazla ihracat yapmak istemeyen, kurlar yükselirse eski ayakkabılarımızı bile bir yerlere satarız diyen ilkel ihracatçılar kazançlı çıkıyorlar.

Ha bir de, vergi cennetlerindeki dolar bazlı paranın TL karşılığı muazzam artıyor, ne işe yarıyor ise, bunu da unutmayalım.

Gelelim TÜİK’in açıkladığı Eylül enflasyonuna.

TÜİK bu ay yine manşet enflasyonu açıkladı çünkü (şahsi görüşümdür) şayet B türü TÜFE’yi açıklamış olsa idi hem aylık hem senelik enflasyon daha yüksek çıkacak idi, bunu gören TÜİK yönetimi bu ay yine manşet enflasyonu açıklamayı tercih etti.

Yani, başka bir ifadeyle, TÜİK enflasyon oranı açıklarken daha doğru olduğunu düşündüğü bir metodolojiyi hayata geçirmeyi değil, enflasyon oranını daha düşük göstermeyi hedef alıyor.

Bu doğru ise bir kamu kurumu olan TÜİK için gerçekten çok can sıkıcı bir tavır.

Eylül 2021 için manşet denen TÜFE aylık artış olarak 1.25 çıkmış.

Oysa, B türü TÜFE Eylül’de aylık olarak 1.50 çıkmış görünüyor.

Tam da bu nedenden muhtemelen çekirdek enflasyon bu ay atlandı.

Geçmiş aylarda ağırlıklı olarak B türü TÜFE manşet TÜFE’nin altında gittiği için TÜİK artık manşet enflasyonu değil de çekirdek enflasyonu (B türü TÜFE) açıklayacağını duyurmuş idi ama evdeki (TÜİK) hesap çarşıya uymadı ve B türü TÜFE bu ay daha yüksek çıkınca TÜİK yönetimi projesini en azından bir ay daha erteledi.

Ekim ayı manşet enflasyonu B türü TÜFE’nin üzerinde olursa muhtemelen çekirdek (B TÜFE) açıklanacaktı.

Herkes artık TÜİK’e gönül rahatlığı ile güvenebilir.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Önceki ve Sonraki Yazılar
Eser Karakaş Arşivi