Anayasa Mahkemesi'nden 'Vız Gelir' kararı

İsa Uğur ERDOĞAN

ARTI GERÇEK - Ankara 1 Nolu Yüksek Güvenlikli Ceza İnfaz Kurumu idaresi hükümlü Candaş Kat’ın Anayasa Mahkemesi’ne (AYM) bireysel başvuru hakkını kullanmak için avukatına iletmek istediği belgelerin gönderilmesini engelledi.

Candaş Kat ve diğer hükümlülerle birlikte hazırladığı mizah dergisi Vız Gelir’i 2015 yılında dışarıdaki bir okuyucuya göndermek istedi. Ancak cezaevi idaresi derginin bazı bölümlerini sakıncalı bularak gönderilmesine izin vermedi. Derginin gönderilmemesi için idare yaptığı itiraz da reddedildi. Bunun üzerine Kat, avukatı aracılığıyla ifade özgürlüğünün engellendiği gerekçesiyle AYM’ye bireysel başvuru yapmak istedi. Ancak hazırladığı belgeler avukatına teslim edilmedi. Cezaevi Kat’ın başvuru belgelerini Ankara Batı infaz Hakimliği’ne incelenmesi için gönderdi. İnfaz hakimliği ise belgelerin savunma amaçlı değil, siyasi amaçla gönderildiğini öne sürerek belgelerin avukata verilmemesini kararlaştırdı.

Candaş Kat, bu karar üzerine bu sefer Ankara Batı 2. Ağır Ceza Mahkemesi'ne başvurdu. Fakat mahkeme de benzer karara imza attı.

‘İDARE KOLAYLAŞTIRICI OLMALI’

AYM, Kat’ın bireysel başvurusunun engellenmesine yönelik kararında hak ihlaline hükmetti. AYM, "Özellikle idarenin fiilî kontrolü altında bulunan kişilerin idarenin kolaylaştırıcı rolüne daha fazla muhtaç oldukları gözönünde bulundurulmalıdır" dedi.

Mahkeme, "İdari ve yargısal kuruluşlar, temel hak veya özgürlüklerinin ihlal edildiğini düşünen kişilerin bu yola başvurmalarını engelleyici veya zorlaştırıcı tutum ve davranışlardan kaçınmakla yükümlüdür. İdari ve yargısal otoritelerin aldıkları idari veya fiilî tedbirlerle kişilerin bireysel başvuru yapmalarını engellemesi veya zorlaştırması bu hakkın ihlaline yol açabilir.Bu engelleme ilgili mevzuatın yetersizliğinden kaynaklanabileceği gibi yetkili makamların keyfî tutumlarına bağlı olarak da gerçekleşebilir" dedi.

‘MUĞLAK İFADE KULLANILDI’

İnfaz Hâkimliği’nin "Siyasi örgüt propagandası şeklinde, ilgili belgelerin neden sakıncalı olduğunu ortaya koymaktan uzak, muğlak bir ifade kullanılmıştır" denilen kararında, "Ayrıca belgelerin Anayasa Mahkemesine yapılacak bireysel başvuruyla ilgili olmadığı konusunda da son derece ilgisiz ve yetersiz bir gerekçeye yer verildiği değerlendirilmiştir" ifadeleri yer aldı.

Anayasa Mahkemesi açıklanan gerekçelerle Anayasa'nın 148. maddesinde güvence altına alınan bireysel başvuru hakkının ihlal edildiğine karar verdi.

Mahkeme aynı zamanda Candaş Kat’a 3000 TL manevi tazminat ödenmesine hükmetti.