İşgalin Türkiye’ye faturası: Ekonomik şok, 200 milyon dolara yakın sipariş iptali

CHP İstanbul Milletvekili Erdoğan Toprak, haftalık değerlendirme raporunu yayımladı. Toprak, raporunda iç politikanın yanı sıra dış politikada Ukrayna işgali nedeniyle yaşanan ekonomik sıkışmışlığa vurgu yaptı. Savaştan etkilenen Türkiye’de yurttaşlar, 5 Mart'ta (dün) henüz yeni bir zam gelmemişken ayçiçeği yağı için izdiham oluşturdu.

CHP Genel Başkan Koordinatör Başdanışmanı Erdoğan Toprak, Rusya’nın Ukrayna işgali nedeniyle yaşanan ekonomik şoklar, kur artışları, enerji fiyatlarındaki yükselişler, hububat fiyatlarının tırmanışa geçmesinin olası etkilerini inceledi. Toprak, "Bu gelişmelerin etkisiyle gerek turizmden beklenen döviz gelirlerinde ciddi kayıp olasılığının ortaya çıkması, gerekse ihracat gelirlerinde beklentinin gerisine düşülmesi, önümüzdeki aylarda dış ticaret tablosunun daha da kötüleşmesini ve dış açıktaki artışın hızlanmasını beraberinde getirecek. Döviz sıkıntısının baş göstermesi ciddi olasılık" dedi.

200 MİLYON DOLARI BULAN SİPARİŞ İPTALİ

Toprak, konuşmasını şöyle sürdürdü:

"Rusya-Ukrayna savaşının Türkiye ekonomisi üzerinde yarattığı sarsıntı ve yıkıcı etkileri giderek yayılıyor. Tarımda ve gıdada artan riskler fiyatları yukarı çekerken, ithalatın durması mevcut stokların hızla erimesine neden oluyor. Sektör temsilcileri ve ihracatçı birliklerinin, dış ticaret kuruluşlarının destek çağrıları, uyarıları artıyor. Yılda milyarlarca dolarlık ticaretin gerçekleştiği ve bavul ticaretinin ana merkezi konumundaki Laleli’de kredi kartı - EFT - SWİFT sistemlerinin durmasıyla alışveriş, ticaret ve satışlar tümden kesildi. Tekstil-hazır giyim alanındaki şirketlerin gerek Rusya ve Ukrayna’ya yönelik ihracatları gerekse önde gelen hazır giyim markalarının bu ülkelerdeki AVM’lerde faaliyet gösteren mağazalarında satışlar durdu. Ülkemizin önde gelen giyim markalarına ait bin dolayında mağaza, kapanma noktasına geldi. Sipariş iptalleri şimdiden 200 milyon dolara ulaştı. Rusya’ya yönelik swift ve kartlı ödeme sistemleriyle ilgili yaptırımlar Türk şirketlerinin Rusya üzerinden Avrupa ülkeleriyle olan ticaretlerini de olumsuz etkiledi ve ödeme sistemlerini felç etti.

Rusya’nın 24 Şubat’ta başlayan Ukrayna işgalinden kaynaklı ekonomik şoklar, kur artışları, enerji fiyatlarındaki yükselişler, emtia ve hububat fiyatlarının tırmanışa geçmesi, bu iki ülkeye ihracatımızın duraklaması ve nihayet Rusya’ya getirilen swift yaptırımıyla ihracat bedellerinin tahsilatında başlayan sıkıntılar, şubat rakamlarında yer almıyor. O nedenle, şubat sonunda başlayan bu gelişmelerin etkisiyle gerek turizmden beklenen döviz gelirlerinde ciddi kayıp olasılığının ortaya çıkması gerekse ihracat gelirlerinde beklentinin gerisine düşülmesi, önümüzdeki aylarda dış ticaret tablosunun daha da kötüleşmesini ve dış açıktaki artışın hızlanmasını beraberinde getirecek. İktidarın yeni ekonomi modeliyle; kurların ve enflasyonun kontrole alınması, fiyat istikrarı sağlanması ve cari fazla verilmesi vb. hedeflerin tutması ihtimali neredeyse sıfırlanırken tam tersine rekor cari açık verilmesi ve döviz sıkıntısının baş göstermesi ciddi olasılık."

AYÇİÇEK YAĞI İZDİHAMI

Rusya’nın Ukrayna’ya müdahalesinden direkt etkilenen Türkiye’de yurttaşlar, henüz yeni bir zam daha gelmemişken ayçiçeği yağı için izdiham oluşturdu.

Geçen yıl 85 lira olan en ucuz 5 litrelik yağ fiyatları 1 sene içerisinde 200 lirayı aştı. Rusya’nın Ukrayna’ya müdahalesinden direkt etkilenen Türkiye’de, ayçiçeği yağına gelmesi beklenen yeni zam öncesi Ankara’da bir markette yurttaşlar izdiham oluşturdu.

CHP Genel Başkan Başdanışmanı Tuncay Özkan, söz konusu videoyu "Türkiye bunu hak etmiyor" notuyla paylaştı.

CHP Genel Başkan Yardımcısı ve Balıkesir Milletvekili Ahmet Akın da "AKP sebep yağ fiyatları, hayat pahalılığı sonuçtur" ifadelerini kullandı.

KİRİŞÇİ: STOK SORUNUMUZ YOK

Yurttaşlar ‘zamsız’ ayçiçeği yağı için marketlere akın ederken, Tarım ve Orman Bakanı Vahit Kirişci ise "Ayçiçeği yağı gibi temel gıda ürünlerinde yeterli stok bulunmadığı yönünde paylaşılan bilgiler doğru değildir. Ülkemizin yeterli miktarda ayçiçeği yağı stoku bulunmaktadır. Asılsız iddialara itibar etmeyin. Endişe edilecek bir durum söz konusu değildir" dedi. Kirişçi başta ayçiçeği yağı olmak üzere gıda ürünlerine yapılan fahiş zamlara ise değinmedi.