İstanbul Tabip Odası Başkanı: Önlemlere dönülmezse yeni dalga yaşanabilir

Yağmur KAYA

+GERÇEK- Covid-19 salgını nedeniyle başta maske zorunluluğu olmak üzere bütün kısıtlamalar kaldırıldı. Sağlık Bakanı Fahretttin Koca, son dönemde katlanarak artan vaka sayılarına rağmen, kısıtlamaların yeniden başlamayacağını açıkladı. Uzmanlar ise salgının henüz sona ermediğine dikkat çekerek, çok geç olmadan önlemlerin yeniden hayata geçirilmesi gerektiğinde ısrarlı. 

+Gerçek'e konuşan İstanbul Tabip Odası (İTO) Başkanı Prof. Dr. Nergis Erdoğan, Covid-19 ile mücadelenin sona ermemesinin en önemli sebebinin, dünya çapındaki sağlık hizmetlerinde ve aşıya ulaşımda yaşanan eşitsizlikler olduğuna vurgu yaptı.:

"Dünya genelinde sağlık hizmetlerinde ciddi eşitsizlikler, gelişmiş ülkeler ve gelişmekte olan ülkeler arasında salgının yönetimi ve olanaklar açısından farklılıklar var. Örneğin tüm dünyada tam aşılananların ortalaması yüzde 50 civarında iken bu oran Afrika’da yüzde 9 civarında. Tek doz aşılananları da eklediğinizde ancak yüzde 14,6 oranına ulaşabiliyor. Yüz kişiye düşen aşılama sayıları gelişmiş ülkelerde iki yüz, üç yüz dolaylarında iken Afrika, Asya ve Güney Amerika’nın bazı ülkelerinde (Burundi ve El Salvador’da 0,15) çok düşüyor. Türkiye’de yaklaşık 174 iken sınır komşumuz Irak’ta 45 civarında."

"Oysa özellikle günümüzün teknolojik olanaklarının yarattığı yaygın ulaşım koşullarını ve savaşlar, işsizlik, açlık, küresel iklim değişikliği gibi çok çeşitli göç nedenlerini düşündüğümüzde dünya bir bütün ve devasa bir köyden ibaret. İnsan hareketliliği görülmedik boyutlarda. Bunun engellemek de mümkün değil."

'VİRÜSLERİN VARYANTLARI AŞILARDAN KAÇABİLİR' 

Sağlık hizmetlerindeki eşitsizliklere virüsün geçirdiği varyasyonlar da eklenince tablo daha da karanlık bir hale geliyor. Erdoğan, yeni genetik kodlarla karşımıza çıkan virüslerin aşıların etkinliğini de düşürebileceğine dikkat çekti: 

"Virüsler hızlı genetik değişime uğrayan varlıklar ve onlar da kendi varlıklarını sürdürmek için değişiyor, insanların yarattığı bu eşitsizlik koşullarından da yararlanarak aşılar dahil tedbirlerden kaçabilen formlar oluşturuyorlar."

"Uzmanlar uzun süredir bu uyarılarda bulunuyor. Dünya çapında dayanışmanın sağlanması gerekiyor. Bunu başaramayan insanlık yeryüzünde varlığını sürdüremez. dünyanın kırılgan bölgelerine destek olmadan salgın da daha uzun sürecektir" 

'EYLÜL VE EKİMDE YENİ BİR DALGA GELEBİLİR'

Dünya çapında salgınla ilgili bu değerlendirmeleri yapan Prof. Dr. Nergis Erdoğan, Türkiye için de risklere dikkat çekti. İstanbul’da hem ölüm sayılarındaki artışa hem de çevre ve  hastanelerden gelen verilere göre Türkiye’de  de salgının yeni bir dalgaya yol aldığını belirtti. 

"Daha vahimi hekimler ve sağlık personeli arasında Covid-19 vakalarının artışı ve sağlık kurumlarının salgın merkezlerine dönüşme tehlikesi. Geçen ay yedi kişilik yönetim kurulumuzdan üçü Covid 19 enfeksiyonu geçirdi.

"Özellikle Haziran’da başlayan artış temmuz ayında hızla tırmanıyor. Henüz tatil döneminde olduğumuz göz önüne alındığında Eylül ve Ekim aylarında durumun daha vahim olacağı, yeni piklerin yaşanacağı öngörülebilir." 

'HIZLA ÖNLEMLERE GERİ DÖNÜLMELİ'

Erdoğan'a göre, vaka sayılarındaki artışının ve yeni dalgaların engellenmesi için şeffaf olunması ve hızla önlemlere dönülmesi şart:  
"Öncelikle yetkililere çağrımız şeffaf olmaları. Gizlemekle sorunlar çözülmez. Türkiye’de salgından ölüm sayıları bile açıklananın iki üç katı hesaplanıyor uzmanlarca.
Hızla önlemlere dönülmeli, özellikle kapalı alanlarda maske kullanımı zorunluluğu getirilmeli, enfekte insanların izlenmesi, izolasyonu sağlanmalı, aşılama ve filyasyon çalışmaları hızlandırılmalı, yeni ve etkili olduğu bilinen anti viral ilaçların ülkemizde kullanımı yaygınlaştırılmalıdır. Test sayısı artırılmalı, yeni varyant analizleri yapılmalı ve toplumla paylaşılmalıdır" 

'AŞI OLUN, TOPLU TAŞIMADA MASKE TAKIN' 

Yurttaşlara da uyarılarda bulunan Nergis Erdoğan, aşılarda hatırlatma dozlarının mutlaka yaptırılması gerektiğini söyleyerek şunların vurguladı: 
"Yurttaşlar için en önemli çağrı öncelikle kişisel önlemlerden kesinlikle taviz vermemeleri, kapalı alanlarda, toplu taşımada mutlaka maske takmaları, kalabalık ortamlardan olabildiğince uzak durmalarıdır. Diğer önemli konu ise aşılarını yaptırmalarıdır. Yeni varyantlarla ilgili ülkemizde kesin bir bilgi olmamakla birlikte var olan aşıların onlara karşı da bağışıklık yaratma potansiyellerinin yüksek olacağı düşünülmektedir. 

"Son aşıdan altı ay sonra hastalığa karşı bağışıklığın azaldığı bilinmektedir. Bu nedenle son aşısından bu yana altı ay geçmiş kişilerin aşılarını yaptırmaları önemlidir. Bugüne dek eldeki veriler, aşıların ölüm ve ağır hastalığı azalttığına dair yeterince bilgi vermektedir."