İYİ Parti'li Çıray Kıbrıs'taki garantörlüğü sordu: BM'ye gizli öneride bulundunuz mu?
İYİ Parti Genel Başkan Başdanışmanı Aytun Çıray, Yunanista basınında yeralan Birleşmiş Milletler (BM) belgesini Meclis gündemine taşıdı. Çıray, Meclis'e sunduğu soru önergesinde Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu'na, "BM Genel Sekreteri Antonio Guterres’e Türkiye Cumhuriyeti’nin Zürih Anlaşmasının feshedilmesi ve anlaşmanın Türkiye dâhil, üç tarafına verdiği askeri ve diğer garantörlük haklarının sonlandırılması hakkında bir gizli öneride bulundunuz mu?" diye sordu.
Çıray, doküman ile ilgili, "Kimler tarafından tedavüle sokulduğu belli olmayan ‘çok gizli’ ibareli bir BM dokümanı var. Türkiye Cumhuriyeti devletinin Kıbrıs üzerindeki garantörlük haklarımızdan vazgeçtiğimize dair dokümanı okudukça başımdan aşağı kaynar sular dökülmüş gibi hissettim" ifadelerini kullandı.
"Eğer bu gizli öneri ibaresi doğruysa bu iktidar Kıbrıs’ı kumar masasına sürmüş demektir. Türkiye Cumhuriyeti'ne ve Türk Milletine karşı adeta muazzam bir ihanetle karşı karşıyayız" ifadelerini kullanan Çıray, belgeyi şu ifadelerle özetledi:
"Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres ile Güney Kıbrıs Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Nicos Anastasiadis başkanlığındaki heyetlerin yaptığı bir toplantının özet sonuçlarını içeren ‘çok gizli’ ibareli resmi bir tutanak olduğunu" belirtti ve "Dikkate alınması gereken kritik noktanın Genel Sekreter ve Anastasiadis Türkiye'nin Garanti(ler) Antlaşması'nın feshedilmesi ve birleşik müdahale haklarına son verilmesi önerisini gizlilik içinde paylaştı."
İYİ Parti'nin bu çıkışının ardından Yeniçağ'dan Fatih Ergin'in haberinde ‘çok gizli’ ibareli bir Birleşmiş Milletler tutanağının fotoğrafı paylaşıldı. Belgeye göre AKP, öneriyi İsviçre’nin Crans Montana kasabasında 2017’de gerçekleşen Kıbrıs görüşmelerinde yaptığı öğrenildi.
Belgede, "Türkiye 1960’taki Garanti Anlaşması’nı ortadan kaldırmaya ve tek taraflı müdahale hakkının bitirilmesine niyetli olduğunu belirtiyor" ifadesi yer alıyor.
Çıray, Bakan Çavuşoğlu’na şu soruları yöneltti:
- Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres’e Türkiye Cumhuriyeti’nin Zürih Anlaşmasının feshedilmesi ve anlaşmanın Türkiye dâhil, üç tarafına verdiği askeri ve diğer garantörlük haklarının sonlandırılması hakkında bir gizli öneride bulundunuz mu?
- Belirtilen dokümanın birinci maddesinde Sayın Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri de söz konusu gizli öneriyi "Türkiye, 1960 tarihli Garanti Antlaşması'nı feshetme ve tek taraflı müdahale haklarını sona erdirme niyetini belirtmiştir." ibaresiyle tutanağa geçirmiştir. Genel Sekreterin bu cümlesinin doğru olmadığını somut kanıtlara dayalı olarak ispatlayabilir misiniz?
- Bu önerinizin hayata geçirilmesi halinde Türkiye’nin ve Kuzey Kıbrıs Türkiye Cumhuriyeti’nin haklarını nasıl ve hangi mekanizmalarla koruyacağınızı düşünüyordunuz?
- Türkiye’nin Doğu Akdeniz’deki münhasır ekonomik bölge ilanından ve bu bölge içindeki petrol ve doğal gaz aramalarını sonlandırmış olmanızın arkasında bu tür gizli önerilerinizin ve bu önerilere dayalı planlarınızın bir etkisi var mı?
-Ortalığa dökülen bu dokümanlardan sonra Türkiye Cumhuriyeti’nin ve Türk Milletinin yüksek çıkarlarını koruyabileceğinize ilişkin objektif inandırıcı gerekçeleriniz var mı?
