İzmir'de toplu ulaşıma zam: Her ay ÜFE'ye göre güncellenecek

Ulaşım Koordinasyon Merkezi'nin (UKOME) kararında, ESHOT, İZULAŞ, İZDENİZ, Metro-Tramvay ile TCDD-Büyükşehir ortaklığıyla işletilen İZBAN ve ESHOT denetimli İZTAŞIT araçlarına biniş tarifelerinin akaryakıt ve enerji fiyatlarına gelen yüksek artışlar nedeniyle yeniden düzenlendiği, mevcut ekonomik tabloda toplu ulaşım hizmetinin sürdürülebilmesi için tarife değişikliğinin şart olduğu kaydedildi.

'YENİ TARİFELER ARTIŞLARIN ALTINDA BELİRLENDİ'

31 Aralık 2021’de 1,13 TL olan elektriğin kilovatsaatinin 17 Mart itibariyle yüzde 130 artışla 2,60 TL, son 1 yılda motorindeki artışın yüzde 182,22'ye, 31 Aralık'ta 11,42 olan mazotun litre fiyatının 18,66'ya ulaştığına dikkat çekilen kararda, yeni tarifelerin bu oranların çok altında belirlendiği kaydedildi. Motorindeki artış oranı dikkate alınsa tam biniş ücretinin 7,68 TL, öğrenci biniş ücretinin 2,68 TL, öğretmen ve 60 yaş biniş ücretinin 6,63 TL olması gerektiğine dikkat çekildi.

'HASILAT AKARYAKIT ÜCRETİNİ KARŞILAMIYOR'

Kentte toplu ulaşım yükünün neredeyse yarısını çeken ESHOT Genel Müdürlüğü’nde günde 140 bin litre akaryakıt kullanıldığı, bugünün fiyatlarıyla her gün 2 milyon 612 bin TL akaryakıt maliyeti çıktığı belirtildi. ESHOT’un bir günlük hasılatının tamamının, kullanılan akaryakıtın ancak yüzde 62’sini karşılayabildiği kaydedilen açıklamada, yılbaşından bu yana elde edilen toplam hasılatın 64 milyon 476 bin TL, sadece akaryakıt giderinin ise 101 milyon 164 bin TL olduğu ifade edildi.

BÜYÜKŞEHİR'DEN HER YOLCUYA 6,78 TL DESTEK

Son olarak, ücretsiz ve indirimli binişler hesaba katıldığında bir yolcudan 1,78 TL gelir sağlandığı belirtilirken biniş maliyetinin ise 8,93 TL olduğu; İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin her biniş için 6,78 TL sübvansiyon sağladığı kaydedildi.

ARABA VAPURU TARİFESİ DE DEĞİŞTİ

İZDENİZ A.Ş.’de de araba vapuru ücretleri yeniden düzenlendi. İZDENİZ’den yapılan açıklamada, araba vapurları için son fiyat düzenlemesinin 28 Kasım 2021’de yapıldığı anımsatıldı. O gün bir litre mazot fiyatının 7,65 TL olduğu belirtilirken geçen üç ayda bu rakamın yüzde 101 artış gösterdiği ve 16 Mart itibariyle 15,34 TL olduğu vurgulandı. Mevcut tabloda tarife değişikliği yapmanın kaçınılmaz olduğu ifade edilirken yapılan düzenlemeyle araba vapurunu en çok kullanan otomobiller için geçiş ücretinin yalnızca yüzde 28 oranında artırıldığına dikkat çekildi.

'MİL BAŞINA EN DÜŞÜK ÜCRET İZMİR’DE'

20 Mart Pazar gününden itibaren geçerli olacak yeni fiyat düzenlemesine rağmen, benzer kuruluşlar arasında "mil başına en düşük ücret" tarifesinin halen İzmir’de uygulandığı kaydedildi. Sürücü ve ücretsiz geçiş hakkına sahip yolcular hariç araçlar içindeki diğer yolculardan alınan 1 TL ücrette değişiklik yapılmazken yeni ücretler şöyle oldu:

Otomobil 32 TL, motosiklet 18 TL, minibüs/kamyonet TL, midibüs 90 TL, otobüs/kamyon 130 TL, TIR 250 TL.

YENİ BİNİŞ ÜCRETLERİ

İzmir Büyükşehir Belediyesi Ulaşım Koordinasyon Merkezi (UKOME) kararı uyarınca, A Tarife kapsamında 4,70 TL olan tam biniş ücreti 6,50 TL’ye çıkarıldı. 120 dakika içindeki ilk aktarma ücreti 1,20 TL, ikinci aktarma ücreti ise 90 kuruş olarak belirlendi. İlk binişten sonraki 120 dakika içinde, üçüncü ve sonraki aktarmalardan ücret alınmaması uygulaması ise devam edecek.

Yaklaşık iki yıldır aynı olan öğrenci biniş ücreti de 1,64 TL’den 2,20 TL’ye yükseltildi. Öğretmen ve 60 yaş biniş ücreti ise 4,06 TL’den 5,60 TL’ye çıkarıldı. Öğrenci, öğretmen ve 60 yaş kartlarının ilk binişten sonraki 120 dakika içinde aktarma ücretlerinden muaf olması uygulaması devam edecek. Aynı şekilde, 05:00-07:00 ve 19:00-20:00 saatleri arasında yüzde 50 indirimli biniş hizmeti verilen Halk Taşıt uygulaması da sürecek.

'BİR YILLIK MALİYET ARTIŞI YÜZDE 182'

UKOME kararında, Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu’nca (EPDK) açıklanan güncel verilere göre akaryakıtta son bir yıllık artış oranının yüzde 182 olduğu vurgulanırken tam biniş ücretine yapılan artış oranının yüzde 38 olduğu belirtildi. Kararda, şöyle dendi:

"Şubat 2022’de tüketici fiyat endeksinde bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 54,44, üretici fiyat endeksinde ise bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 105 artış gerçekleşmiştir. Döviz kurundaki artışlar ise yedek parça alımlarının dövize endeksli olması nedeniyle maliyetleri etkilemiştir.

'ÜCRETSİZ BİNİŞLER SÜBVANSE EDİLİYOR'

Nüfusu yaklaşık 4,5 milyon olan İzmir'de Posta Dağıtıcısı Kartı, 65 Yaş Kartı, TÜİK Kartı, Basın Kartı, Şehit Ailesi Kartı, Gazi Kartı, Engelli Kartı, Engelli Refakatçi Kartı sahipleri ile Emniyet Hizmetleri Sınıfı, er ve erbaşlar, Sahil Güvenlik ve Jandarma ile sağlık personeli de toplu ulaşım hizmetlerinden ücretsiz faydalanmaktadır. Merkezi idarenin belirlediği sosyal politikaların ilgili kurumlar tarafından sübvanse edilememesinin toplu ulaşıma getirdiği ek maliyetlere rağmen sosyal belediyecilik anlayışından ödün vermeksizin hizmet verilmesi ön planda tutulmaktadır."

FİYATLAR HER AY GÜNCELLENECEK

UKOME kararında, enerji ve akaryakıt fiyatlarında yaşanan belirsizlik ve sürekli artış eğilimi nedeniyle fiyatların öngörülemediği de kaydedildi. Bu nedenle "sağlıklı ve sürdürülebilir toplu ulaşım hizmeti istikrarı" için tarifelerin her ay Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) oranında otomatik olarak güncellenmesi kararı alındı.

20 Mart 2022 Pazar gününden itibaren tüm toplu ulaşım araçlarında geçerli olacak diğer yolcu fiyat tarifeleri ise şöyle düzenlendi:

B FİYAT TARİFESİ

Çevre ilçelerde hizmet veren ve 120 Dakika Aktarma Sistemi’ne dahil olmayan hatlarda tam biniş ücreti 6,70 TL oldu. Öğrenci binişi 2,20 TL; indirimli öğrenci, öğretmen ve 60 yaş binişleri 5,64 TL olarak belirlendi. Bu hatlarda, 05:00-07:00 ve 19:00-20:00 saatleri arasında uygulanan yüzde 50 indirimli Halk Taşıt hizmeti de geçerli.

C FİYAT TARİFESİ

Halk arasında "Gittiğin Kadar Öde" olarak bilinen bu tarifede ilk 10 km için tam biniş ücreti 6,12 TL; öğrenci ücreti 1,94 TL; indirimli öğrenci, öğretmen ve 60 yaş binişleri 4,92 TL oldu. 10 km’den sonra km başına tam binişlerde 16 kuruş; öğrenci binişinde 8 kuruş; öğretmen ve 60 yaş binişlerinde 12 kuruş alınacak. 120 Dakika Aktarma Sistemi’ne dahil olmayan bu tarifede, yüzde 50 indirimli Halk Taşıt hizmeti ise geçerli.

D FİYAT TARİFESİ

Güzergâh uzunlukları fazla olan 760, 761, 795, 798, 835, 837 ve 883 numaralı hatlarda geçerli olan bu tarifede tam biniş ücreti 14,34 TL; öğrenci ücreti 4,30 TL; indirimli öğrenci, öğretmen ve 60 yaş binişleri 9,60 TL oldu. 120 Dakika Aktarma Sistemi’ne dahil olmayan bu tarifede, yüzde 50 indirimli Halk Taşıt hizmeti ise geçerli.

E FİYAT TARİFESİ

Üniversite kampüslerinde ring yapan otobüslerde geçerli bu tarifede tam biniş ücreti 6,50 TL; öğrenci ücreti 60 kuruş; indirimli öğrenci, öğretmen ve 60 yaş binişleri 5,60 TL oldu. 120 dakika aktarma sistemine dahil olan bu hatlarda, tam biniş yapanlar ilk aktarma için 1,20 TL, ikinci aktarma içinse 90 kuruş ödeyecek. 120 dakika içindeki üçüncü ve sonraki aktarmalar ise ücretsiz yapılacak. Yüzde 50 indirimli Halk Taşıt uygulaması bu tarifede de geçerli.

F FİYAT TARİFESİ

Baykuş Hatları olarak bilinen ve gece yarısından sabaha kadar hizmet veren hatlarda tam biniş ücreti 14,34 TL; öğrenci ücreti 4,40 TL; indirimli öğrenci, öğretmen ve 60 yaş binişleri 11,30 TL oldu. Bu tarifede 120 dakika aktarma sistemi ve Halk Taşıt uygulaması geçerli değil.

G FİYAT TARİFESİ

Mavişehir, Alsancak Cumhuriyet Meydanı, Bornova Metro ve Şirinyer Aktarma Merkezi’nden Adnan Menderes Havalimanı’na çalışan 200, 202, 204 ve 206 numaralı hatlarda tam biniş ücreti 14,34 TL; öğrenci ücreti 9,56 TL; indirimli öğrenci, öğretmen ve 60 yaş binişleri 11,30 TL oldu. Bu tarifede 120 dakika aktarma sistemi ve Halk Taşıt uygulaması geçerli değil. (ANKA)