Kazdağları’na iyi haber: Termik santralin ÇED raporu iptal
Rıfat DOĞAN
ARTI GERÇEK - Çanakkale’nin Yenice İlçesi’ne bağlı Çırpılar Köyü’nde yapılmak istenen termik santrale karşı açılan davada "ÇED olumlu" kararı mahkeme kararıyla iptal edildi.
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından "Çırpılar Termik Santral" projesi için verilen "ÇED Olumlu" kararına karşı TEMA Vakfı ve Kazdağı Doğal ve Kültürel Varlıkları Koruma Derneği dava açmıştı.
Çanakkale İdare Mahkemesi’ne gönderilen bilirkişi raporunda "ÇED raporunda teknik bilgi ve tecrübe gerektiren uygulamalarda bilimsel yaklaşım hataları ve yetersizliklerin olduğu, raporun koruma tedbirinin nasıl gerçekleştirileceği ile ilgili bilimsel bir yaklaşım ile hazırlanmadığı" tespit ve görüşlerine yer verildi.
RAPOR ÇELİŞKİLERLE DOLU
Mahkeme kararında yer seçiminin doğru belirlenmediğine dikkat çekerek flora tespiti için yapılan çalışmanın teknik olarak eksik ve yetersiz olduğunu, raporda "Faaliyet alanı içerisinde yer alan ve kısmen tahrip olan habitatlar ve popülasyonu zarar gören türler kısa zaman dilimi içerisinde kendini yenileyecektir." ifadesine yer verilmesine karşılık kendi kendine yenilenmenin hangi bilimsel verilere dayalı olarak öngörüldüğünün anlaşılamadığını kaydetti.
ÇED ‘6.7 SINIF TARIM ARAZİSİ’ DEDİ, MAHKEME KABUL ETMEDİ
Mahkeme "Proje alanının arazi kullanım durumu ve toprak özelliklerinin 1985 yılında yayımlanan 1/100.000 ölçekli "Çanakkale İli Arazi Varlığı ve Arazilerin Tarımsal Kullanma Uygunluğu Haritası" üzerinden, en az 35 sene önceki veriler esas alınarak belirlendiğinin" altını çizerek "Raporda tarım arazilerinin 6. ve 7. sınıf olarak belirtilmesine rağmen bölgede sulu tarım yapılan arazilerin mevcut olduğu, diğer taraftan bilhassa santral yapılarının planlandığı alanda görülen değişik görünümlü arazilerin tamamının yetenek sınıflarının ÇED raporunda ve eklerinde bildirildiği gibi 6 ve 7. sınıf arazi niteliğinde olamayacağı değerlendirilmesinde bulundu.
‘YERALTI VE YÜZEY SULARI İÇİN YETERLİ ÇALIŞMA YAPILMADI
"Yeraltı ve yüzey suları ile ilgili detaylı bir çalışma yapılmadığı" ifadelerine yer veren mahkeme "hesaplanan rezerv hesabının güvenilir olmaktan uzak olduğu, proje alanında yer alan yeraltı ve yerüstü suları, dere, çay, nehir, göl ve göletler dikkate alındığında; 28/10/2017 tarih ve 30224 sayılı Resmi Gazete'de yayınlanan İçme-Kullanma Suyu Havzalarının Korunmasına Dair Yönetmeliği’ne göre orta ve uzun mesafeli koruma alanlarında kaldığını belirtti.
YÜZEY SULARI DA TARIM ALANLARI DA ETKİLENECEK
Çanakkale İdare Mahkemesi "Proje alanının Gönen Barajı uzun mesafeli koruma alanında kaldığı, yeraltı su seviyesini düşüren içme suyu kuyularının ve yüzeysel suların tarımsal alanları da etkilemesinin kaçınılmaz olacağı, soğutma suyunun yeraltı suyundan karşılanması durumunda oluşturacağı etkiler ile ilgili ÇED raporunda bir değerlendirme yapılmadığına dikkat çekti.
Kararda "ÇED raporunda dava konusu olan ve kurulması planlanan Çırpılar Köyü Termik santralinin Biga yarımadasındaki mevcut termik santrallere ek olarak oluşacak bölgesel hava kirliliği yükü ve bunun Biga yarımadası dışındaki diğer bölgelere etkilerinin incelenmediği, bu nedenle rapordaki kümülatif etki değerlendirmesinin yeterli olmadığı" tespiti yapıldı.
MAHKEMEDEN ÇED OLUMLU KARARINA İPTAL
Mahkeme belirtilen eksikliklerin ÇED raporunu dolayısıyla ÇED olumlu kararını sakatlayıcı, önemli nitelikte eksiklikler olduğu gerekçesiyle ÇED raporu dayanak alınarak tesis edilen dava konusu ÇED olumlu kararında belirtilen yönlerden hukuka uyarlık bulunmaması nedeniyle iptal kararı verdi.
