Mahfi Eğilmez, 'Büyümek başkadır gelişmek başka' dedi, 2012'deki yazısını paylaştı
ARTI GERÇEK - Eski Hazine Müsteşarı ve iktisatçı Dr. Mahfi Eğilmez, Twitter hesabından yaptığı paylaşımda, "Çin'de demokrasi mi var da gelişti diye soran arkadaşlara yanıtımdır: Çin, gelişmiş bir ülke değildir. Gelişmişlik; demokrasinin, hukukun, eşitliğin, liyakatin yükselmesiyle olur. Büyümek başkadır gelişmek başka" diyerek, 2012 yılında yazdığı bir yazısını paylaştı.
Çin'de demokrasi mi var da gelişti diye soran arkadaşlara yanıtımdır: Çin, gelişmiş bir ülke değildir. Gelişmişlik; demokrasinin, hukukun, eşitliğin, liyakatin yükselmesiyle olur. Büyümek başkadır gelişmek başka. https://t.co/6QQfe8OrR4
— Mahfi Eğilmez (@mahfiegilmez) November 24, 2021
Eğilmez, yazısında şu değerlendirmelerde bulunmuştu:
"Ekonomik büyüme, bir ülkede ya da bölgede insan ihtiyaçlarını karşılayacak olan araçlarda ve ürünlerdeki artış olarak tanımlanıyor. Bunu ölçmenin en kestirme yolu bir ekonominin ürettiği ölçülebilir bütün değerlerin piyasa fiyatından karşılığını ifade eden GSYH’da bir dönemden diğerine reel (fiyat artışlarından arındırılmış) bir artış olup olmadığına bakmaktır. Bu üç tanıma baktığımız zaman büyümenin ötekilerden farklı bir şey olduğu ortaya çıkıyor. Büyüme öteki ikisi için "sine qua non" (olmazsa olmaz) koşuludur. Yani bir ekonomi büyümedikçe, geliri ve refahı artmaz, geliri ve refahı artmayan bir ekonomide yaşam standartlarının artması, eğitimin kalitesinin yükselmesi mümkün olmaz.
Bir ekonominin büyümesi, yani GSYH’sının artması ve dolayısıyla kişi başına gelirinin artması, toplumun refahının artması demektir. Burada bireysel gelir artışının adaletli olması gerektiğini yani gelir dağılımının düzgün olması gerektiğini de vurgulamamız gerekir. Aksi takdirde büyümeden sağlanan gelir artışı sınırlı sayıda grupların eline geçiyorsa o zaman büyümenin gelişmişliğe fazlaca bir katkısı olmaz.
Bu tablonun bize gösterdiği asıl konu, büyümenin gelişmişlik için yeterli olmadığı gerçeğidir. Türkiye’nin GSYH’sı ve kişi başına geliri artmakta ama eğitim kalitesi, yargı bağımsızlığı, fen bilimlerinde ilerleme, kadının işgücüne katılımı, fikri mülkiyet hakları gibi yaşamsal konularda gelişmişlik düzeyi yükselmemektedir. Fikri mülkiyet haklarının korunmadığı, yeterince bilim adamı yetiştirilmeyen yerde icat yapılmaz. Kadının işgücüne katılmadığı yerde kadın erkek eşitliği gelişmez. Eğitimin kalitesinin artırılamadığı yerde bağımsız düşünebilen insanlar yetişmez. Yargının bağımsız olmadığı yerde adalet olmaz. Polise güven olmayan yerde hırsızların sayısı artar."
