Yakalanması için içinde bulunduğu yolcu uçağı zorla indirilen Protasevich kimdir?

Yunanistan'ın başkenti Atina'dan Litvanya'nın başkenti Vilnius'a giden Ryanair havayolu şirketine ait yolcu uçağı, Belarus'un başkenti Minsk'e zorunlu iniş yaptı. Uçakta bulunan muhalif gazeteci, Nexta grubunun eski editörü Roman Protasevich, uçak yeniden havalanmadan önce gözaltına alındı.

İnsan hakları savunucuları, uçağın Protasevich'in gözaltına alınması için Minsk'e indiğini söyledi. Belarus medyası ise MiG-19 savaş uçakları eşliğinde rotası değiştirilen yolcu uçağının 'bomba ihbarı nedeniyle' zorunlu iniş yaptığını bildirdi. Uçakta patlayıcı bulunmadı.

Bazı Avrupa Birliği üyesi ülkeler olayı 'devlet terörü' olarak nitelendirdi.

AB liderlerinin Belarus'a olayla ilgili nasıl bir karşılık verileceğini bugün görüşmesi bekleniyor. AB'nin üst düzey bir yetkilisi olayı 'kaçırma' olarak nitelendirdi, ABD Dışişleri Bakanlığı da "şok edici bir eylem" dedi.

Litvanya'ya inen uçaktaki yolcular Minsk'te geçirdikleri zamanın 'sakin' olduğunu söyledi ama kendilerine bilgi verilmediğini ifade etti. Bir yolcu Protasevich'in 'çok korkmuş göründüğünü' söyledi ve "Doğrudan gözlerine baktım çok üzgündü" dedi.

AFP'ye konuşan bir diğer yolcu Monika Simkiene de, "İnsanlara döndü ve idam cezasıyla karşı karşıya olduğunu söyledi" dedi.

PROTASEVICH KİMDİR?

Tikhanovskaya, 26 yaşındaki Protasevich'in 2019'da Belarus'tan ayrıldığını ve 2020 devlet başkanlığı seçimlerini Nexta aracılığı ile haberleştirmeye devam ettiğini söyledi. Daha sonra Protasevich hakkında Belarus'ta cezai kovuşturma başlatıldı.

Nexta, Telegram kanalından yayın yapan bir medya operasyonu. Grubun Twitter ve YouTube hesapları da var.

Nexta, Belarus'taki seçim döneminde muhalifler için kilit önemdeydi. Kuruluş, seçim sonrasında hükümetin haberlere ve medyaya getirdiği kısıtlamalarda faaliyetlerine devam etti.

Protasevich'in serbet bırakılması çağrısında bulunan siyasetçiler arasında, geçen sene düzenlenen devlet başkanlığı seçimlerinde Alexander Lukaşenko'ya sandıktan yenik düşen Belarus muhalefet lideri Svetlana Tikhanovskaya da var. Tikhanovskaya, seçimlere hile karıştırıldığını iddia ediyordu.

Tikhanovskaya, "terörist olarak değerlendirildiği için" Protasevich'in Belarus'ta idam cezasıyla karşı karşıya olduğunu ifade etti.

Tikhanovskaya, geçen yıl düzenlenen seçimlere hile karıştırıldığını, sandıktan kendisinin birinci çıktığını söylüyordu. Avrupalı liderlerin de desteğini alan Tikhanovskaya, eşi hapis cezasına çarptırıldığı için adaylıktan çekilmek zorunda kaldığı için devlet başkanlığı yarışına girmişti.

Geçen yıl Ağustos'ta yeniden devlet başkanı seçilen 66 yaşındaki Lukaşenko, 1994'ten bu yana iktidar koltuğunda. Lukaşenko, seçimlerden sonra muhaliflere karşı baskıları artırdı. Birçok muhalif gözaltına alındı, Tikhanovskaya dahil birçokları da ülkeyi terk etti.

ukaşenko'nun seçimlerde zaferini ilan etmesinden sonra başkent Minsk'te toplanan binlerce kişi aylarca protesto gösterileri düzenledi. Polis sert müdahalelerde bulundu ve binlerce kişi hakkında cezai işlem başlatıldı. (BBC Türkçe)