Ölüm ve sömürü üzerinden yükselen projeler

Ölüm ve sömürü üzerinden yükselen projeler
Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın övündüğü ve karşı çıkanları vatansever olmamakla suçladığı projelerin ardında işçi ölümleri ve ağır sömürü var...

EKONOMİ - Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın övündüğü ve karşı çıkanları "vatansever değiller" diye suçladığı projelerin arkasında işçi ölümleri ve ağır sömürü var. Çalışma Bakanlığı müfettişlerinin, Avrasya Tüneli, Gebze-Yavuz Sultan Selim Köprüsü, Körfez Geçiş Köprüsü gibi inşaatlarda yaptığı denetimlere göre buralarda çalışan işçiler, 24 saat izinleri olmadan, yıllık yasal sürenin üzerinde 270 saatten fazla mesaiyle çalışıyor. İşçilere gece çalışması 7.5 saatin üzerinde yaptırılıyor, posta değişimlerinde 11 saatlik dinlenme izni bile verilmiyor. İşçilerin fazla mesai ücretleri de ödenmiyor. 

Evrensel gazetesinin haberine göre, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı (ÇSGB) müfettişleri, 2015 yılında 20 ilde 559 büyük ölçekli inşaatlarda teftiş gerçekleştirdi. Teftişte, toplu konut, hastane, HES, stadyum, özel ve kamu işyerleri inşaatı, tünel, hızlı tren, otoyol, boğaz köprüsü ve havalimanı gibi inşaatlar kapsama alındı. Kapsama alınan inşaatlar arasında Ankara-İstanbul Hızlı Tren Hattı, Yenişehir-Bursa Geçişi, Avrasya Tüneli ve Gebze-Orhangazi-İzmir Otoyolu,  Yavuz Sultan Selim Köprüsü, Körfez Geçiş Köprüsü, İzmit Körfez Geçiş Köprüsü gibi kamusal yatırım niteliğinde projeler de yer aldı. Teftiş sonuçları "Büyük Ölçekli İnşaat Projelerinde Çalışma Koşullarının İyileştirilmesi Programlı Teftişi" adıyla rapor haline getirildi.

HEM ÇALIŞTIRDILAR HEM DE PARA VERMEDİLER

Teftişlerde tespit edilen aykırılıklar şöyle:

- 10 işyerinde işten ayrılan 579 işçiye çalışma belgesi verilmedi ya da belgeye gerçeğe aykırı bilgi yazıldı.

- 2 işyerinde 156 işçinin iş sözleşmesi yazılı olarak yapılmadı. 

- 57 işyerinde 7 bin 928 işçinin toplu iş sözleşmesi ya da bireysel iş sözleşmesinden doğan ücretleri ya ödenmedi ya da eksik yatırıldı.

- 2 işyerinde 33 işçiye asgari ücret ödenmedi ya da eksik ödendi.

- 40 işyerinde 2 bin 821 işçinin fazla çalışma ücretleri hiç ödenmedi.

- 4 işyerinde 171 işçi fazla mesai için onayı alınmadan çalıştırıldı.

- 10 işyerinde 171 işçiye yasal sınır olan yıllık 270 saatin üzerinde fazla mesai yaptırıldı.

- 4 işyerinde 1405 işçinin fazla mesailerini gösteren belge düzenlenmedi.

- 27 işyerinde 2 bin 380 işçinin genel tatil günlerinde çalışmaları karşılığı ücretleri ödenmedi.

- 1 işyerinde 43 işçi ulusal bayram ve genel tatil günlerinde onayı alınmadan çalıştırıldı.

24 SAATLİK İZİN BİLE YOK

- 28 işyerinde 765 işçi haftalık 24 saatlik izin verilmeden çalıştırıldı.

- 74 işyerinde çalışma sürelerine ilişkin yönetmeliklere aykırılık tespit edildi.

- 60 işyerinde patronlar günlük çalışma sürelerini belgeleyemedi.

- 34 işyerinde 4 bin 321 işçi geceleri 7.5 saatten fazla çalıştırıldı.

- 14 işyerinde 944 işçi gece ve gündüz postaları olmadan çalıştırıldı.

- 3 işyerinde 29 işçi en az 11 saat dinlendirilmeden bir diğer postada çalıştırıldı.

- 1 işyerinde çocuk ve genç işçileri gece çalıştırmakla ilgili yasal düzenlemelere aykırı olarak 2 işçinin çalıştırıldığı tespit edildi.

- 1 işyerinde 45 yabancı uyruklu işçinin çalışma izni bulunmadı.

UZUN SÜRELİ ÇALIŞMA İŞ CİNAYETLERİNİN ÖNÜNÜ AÇACAK

Müfettişler tespitleri sonucunda önerilerde de bulundu. Kamu inşaatlarında ihaleyi alan firmaya işi bitirmesi için süre verildiğini, bu sürede inşaatı bitirmek isteyen patronların işçileri yasalara aykırı olarak fazla çalıştırdığını ifade eden müfettişler, "Büyük ölçekli inşaat işlerinin yapım süresinin belirlenmesinde sektörde yapılacak işin tehlikesi ve ağırlığı gözetilerek işçilerin yasal çalışma süreleri ile dinlenme hakları dikkate alınmalı ve süre belirlemesi buna göre yapılmalıdır" dedi. 

İşçilere dinlenme izinlerinin verilmemesinin iş kazalarına yol açacağına işaret eden müfettişler, hazırladıkları rapora şu notu düştü: "İşlerin niteliği itibariyle ağır ve tehlikeli işler olduğu dikkate alındığında, hafta tatili izni kullanmaksızın çalışma/çalıştırma, yıllık fazla çalışma sınırının üzerinde fazla çalışma yaptırma, gece dönemindeki çalışma süre sınırının üzerinden çalışma yaptırma, haftalık çalışma süresinin üzerinde çalışma yaptırma gibi uygulamaların işçi beden ve zihninde oluşturacağı yorgunluğa bağlı olarak iş sağlığı ve güvenliğini tehlikeye atan ve iş kazası riskini artıran uygulamalar olduğu sonucuna varılmaktadır."

ERDOĞAN KOMÜNİSTLERİ HEDEF ALMIŞTI

Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, muhtarlarla 39. kez buluştuğunda yaptığı konuşmada, "Şimdi denizin üzerine havalimanı yapıyoruz, bunlar ‘İstemezük’ diyorlar. Kim bunlar? Komünistler, komünistler. İki ili, Artvin ve Rize’yi kucaklayacak bu havalimanı, adam ‘İstemezük’ diyor. Bu sol zihniyet, bu komünistler, bunlar hiçbir zaman vatansever, milliyetperver değildir. Su ve yol medeniyet göstergesidir" demişti.

MÜFETTİŞLERİN ÖRGÜTLENME KORKUSU

Müfettişlerin işçilerin örgütlenmelerine karşı önlem alınması gerektiğini önermesi ise dikkat çekti. Müfettişler hazırladıkları raporda şu ifadeleri kullandı: "İnşaat sektörü içinde özellikle büyük ölçekli inşaat projeleri kapsamında olan işyerlerinde çalışan işçilerin büyük bölümünün işyerlerinin bulunduğu bölge dışından gelen ve birbirlerini tanıyan kişiler olduklarından yaşanan en küçük olumsuzluklarda bu işçiler tarafından gösterilen tepkiler (Topluca işi bırakma, sataşma-sürtüşme gibi) işin gecikmesine ve işyerindeki çalışma huzurunun bozulmasına neden olmaktadır. Bu gibi durumların önlenmesi için çalışanların yaptıkları işlerle ilgili sertifika almaları sağlanmalı ve işyerlerinde verilecek eğitimlerle mesleki gelişimleri arttırılmalıdır. Böylelikle işin yapım süresinde ve maliyetlerde azalma olacağı gibi işin kalitesi de yükselecektir."

2015’TE EN AZ 426 İNŞAAT İŞÇİSİ ÖLDÜ

Müfettişlerin incelemelerde bulunduğu 2015 yılı, inşaat iş kolu için kara bir yıl oldu. İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Meclisinin hazırladığı rapora göre, 2015 yılında en az 1730 işçi iş cinayetinde yaşamını yitirdi. İnşaat, yol iş kolunda ölen işçi sayısı ise en az 426 oldu.

Öne Çıkanlar