Tüketici harcamaları düştü, sadece market ve gıdaya para harcandı

Tüketici harcamaları düştü, sadece market ve gıdaya para harcandı
Koronavirüs salgını tüketici davranışlarını da değiştirdi. En büyük artış market alışverişlerinde görülürken, gıda harcamalarında kredi kartı ve banka kartı harcamaları arttı.

Dünyayı etkisi altına alan koronavirüs salgınında dünya genelinde vaka sayısı 786 bin olarak açıklanırken, ölü sayısı da 37 bini geçti. Koronavirüs salgını, evden çıkmama uyarılarına karşı evde kalan veya çok sınırlı şekilde dışarı çıkan tüketici davranışlarını ve alışkanlıklarını da değiştiriyor. 

Visa Inc., koronavirüs pandemisinin kart sahiplerinin yurt dışı harcamalarında sert bir düşüşe neden olduğunu belirterek, ikinci mali çeyrek için gelir tahminini bir kez daha aşağı revize etti.

Şirket mart ayında biten üç aylık dönemde düzeltilmiş olarak "orta yüksek tek haneli" gelir artışı bekliyor. Gelir tahminini bu ay, Asya'daki faaliyetlerin koronavirüsten etkilenmesinden dolayı halihazırda bir kez düşüren Visa, giderlerinin "yüksek tek hanelerin alt sınırında" bir artış yapmasını bekliyor. 

Şirketten yapılan açıklamada, "Virüs geçen birkaç haftada yayıldıkça, şubatta Asya'da gördüğümüz etkiler şimdi dünyanın geri kalanında gerçekleşiyor. Yurt dışı seyahatlerine bağlı -hem çevrim içi hem de yüz yüze- yapılan harcamalarda hızlı bir düşüş var" denildi.

Visa ve rakibi Mastercard Inc. hisse senetleri, tüm dünyada hükümetlerin tüketicilere evde kalma talimatı vermesi ve işletmelerin kapanmasından dolayı kartla yapılan harcamaların düşmesiyle sert düşmüştü. Mastercard, geçen hafta yıllık finansal tahminlerinden vazgeçmişti.

Visa kart sahiplerinin harcamaları bu ay yüzde 4 düşerken müşterilerin yurt dışı harcamaları yüzde 19 geriledi. 

TOPLAM HARCAMALARDAKİ AZALMA YÜZDE 8 OLDU

Öte yandan, Türkiye'de de yurttaşların kredi kartıyla havayolları harcamaları yüzde 35, giyim ve aksesuar harcamaları yüzde 47,4, konaklama harcamaları yüzde 40,1, yemek harcamaları yüzde 41,5 düştü. Buna karşılık çeşitli gıda harcamaları yüzde 7,95, market harcamaları yüzde 19,3 oranında artış gösterdi.

Toplam harcamalardaki azalma ise yüzde 8 oldu. Bu hafta gelecek olan veriler çok daha keskin bir ayrışma gösterecek.

Merkez Bankası'nın (TCMB) haftalık verilerine göre, 13 Mart haftasında kredi kartı ve banka kartı ile yapılan harcamalar 21 milyar 272 milyon 308 bin liraydı. Koronavirüs salgınıyla mücadelenin ilk haftasının tamamlandığı 20 Mart döneminde ise bu harcamalar 1,7 milyar lira azalarak 19 milyar 568 milyon 914 bin liraya geriledi.

Dünya gazetesinde yer alan habere göre, en büyük kayıp ise önlemler kapsamında ilk kapatılan içkili yerler, barlarda yaşandı. Bir haftada vatandaşların içkili yerlerde yaptığı harcamalar yüzde 53,1 azaldı ve 16,8 milyon liraya indi. En büyük artış ise market alışverişlerinde oldu. Bir haftalık artış yüzde 19,3.

13 Mart haftasında market alışverişine 4,4 milyar lira harcayan vatandaşlar 20 Mart haftası tamamlandığında 5,2 milyar lira harcamış oldu. Çeşitli gıdaya yapılan harcamalar da 1,5 milyar liraya çıktı. Sadece bu iki kalemde kredi kartı ve banka kartı harcamaları arttı. Diğer tüm kalemlerde ise sert gerileme yaşandı.

HAVAYOLLARINDA DÜŞÜŞ YÜZDE 35'LER SEVİYESİNDE

Yurttaşların içkili yerler gibi ilk haftada kapatılmamış olmasına rağmen, en çabuk vazgeçtiği harcama giyim ve aksesuar oldu. Takip eden günlerde perakende giyim markaları bir bir mağazalarını kapattı. Bir haftalık kayıp yüzde 47,4. Harcama 13 Mart haftasında 1,6 milyar lira iken 20 Mart haftasında 856,1 milyon liraya indi.

Havayolları zaten Çin’de koronavirüsün ilk ortaya çıktığı günden itibaren zorlanıyordu. Türkiye’deki vakanın ilk etkisi ise harcamalarda yüzde 35’lik düşüşle geldi. Ancak bu hafta tüm uçuşlar durduruldu, yurtiçi izne bağlandı. Bu durum havayollarına yapılan harcamalarda büyük kayıplara yol açacak.

Evden çalışmaya geçilmesi ve ofislerin de kapatılması eğitim, kırtasiye ve ofis malzemeleri harcamalarını geriletti. İlk haftadaki kayıp yüzde 32,3 olarak gerçekleşti. İlk haftada ikinci önlem olarak kahvelerin kapatılması lokantalara da yeni düzen getirilmesi yemek harcamalarını etkiledi.

Yemek harcamalarındaki düşüş yüzde 41,5. Sadece paket servisine geçilmesi de bu kalemdeki harcamaların epey düşmesine neden olacak. Vatandaşlar ikincil harcamalar olarak görülen seyahat, araç kiralama, mobilya, telekomünikasyon gibi harcamalarını da durdurdu. Tüm gruplarda bir haftada yüksek kayıplar gözlendi.

Öne Çıkanlar