Uzaya çıkan ilk kadın Valentina Tereşkova: Hey gökyüzü, şapkanı çıkar ve beni selamla!
Sovyetler Birliği'nde, Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti'ne bağlı Yaroslavl Oblast'ında küçük bir köy olan Bolşoye Maslennikovo'da 6 Mart 1937'de dünyaya gelen Valentina Tereşkova, uzaya çıkan ilk kadın oldu ve bugün yaşasaydı 84 yaşında olacaktı.
Gençliğinde otomobil lastiği fabrikasında, sonra yedi yıl bir iplik fabrikasında çalışan Valentina Tereşkova, gece okuluna da giderek teknisyenlik eğitim aldı. Aslında bu çalışma bu genç kadın için o kadar heyecan verici değildi. Bu nedenle Valentina rutinini bozmak için oldukça cesur bir hobi edindi. Paraşütle atlama…
Bu hobisi onu yıldızlara yaklaştıran en önemli olay oldu. Uzaya giderek zirveye yerleşen ve "uzaya giden ilk insan" olan Yuri Gagarin, Valentina Tereshkova’nın en büyük rol modeli oldu. Tutkulu bir heyecan arayan Valentina olabilecek en mükemmel zamanda bir kozmonot olmak için başvuruda bulundu. Sovyet Birliğinin 1961 yılında, Yuri Gagarin’i uzaya gönderdikten sonra bir kadını uzaya göndermeyi planlamaya başladı.
'SEKİZ AYLIK ZORLU EĞİTİM'
Valentina’nın başvurusunu yaptığı dönem Sovyetler Birliğinin tam da bir uzay görevi için kadın seçme sürecine denk geldi. Yuri Gagarin önderliğinde başlayan seçmelerde 400 kadın arasından finale 5 kişi kalmıştı. Genç yaşlarda paraşüte ve paraşütten atlamaya meraklı ve bölgesel ödüller kazanan Valentina Tereshkova’da adaylar arasındaydı. Kullanılacak Vostok uzay aracı için pilotluktan daha önemli olan şey paraşütle atlama yeteneğiydi. Çünkü Vostok uzay aracı Dünya’ya dönüş sırasında atmosfere girdiğinde kozmonot kapsülden fırlatılacak ve sonrasında kendi paraşütten atlama yeteneği ile yere inecekti. Tereshkova ayrıca işçi ve sosyalist bir kadın olması ve babasını savaşta kaybetmesiyle de diğer adaylardan ayrışıyordu. Böylece Valentina Tereshkova’nın tarihe geçmesi için sadece bir kaç adım kalmıştı. Valentina ve diğer kadın adaylar eğitimlerine 1962'nin ilk aylarında başladılar. Yaklaşık sekiz ay süren zorlu eğitim sırasında Valentina Tereshkova kozmonot olmak için elinden gelenin fazlasını yaptı. Geceler boyu uykusuz kalarak, yılmadan inatla çalışmaya devam ederek… Eğitim düzeyi, roketler ya da uzay aracı mekaniğini anlamaya yeterli değildi ama çabasıyla bunların da üstesinden geldi.
'HEY GÖKYÜZÜ, ŞAPKANI ÇIKAR'
Uzay Kampı Türkiye'de yer alan makaleye göre, Valentina Tereskova’nın 16 Haziran 1963’te Vostok 6 adındaki küçük bir kapsülde şimdi Kazakistan sınırlarında olan Baikonur’dan uzay yolculuğu başladı. Uzaya giden ilk kadın olan Valentina, uzay aracının kalkmasıyla Dünya’ya "Hey gökyüzü, şapkanı çıkar ve beni selamla. Geliyorum!" diyerek seslendi. Valentina yer kontrol ile iletişiminde Rusça’da "Martı" anlamına gelen "Chaika"’yı kod adı olarak seçti. Ancak ne yazık ki bu martı uçuşta bazı zorluklar yaşadı.
GÖREVİ 1 YIL SAKLADI
Sovyet Birliği’nin uzaya bir kadın gönderdiği ve Valentina Tereshkova’nın ben "Chaika" olarak seslendiği radyodan duyuruldu. Ve böylece Valentina’nın adı Dünya tarihine geçmiş oldu. Aslında en büyük şaşkınlığı Valentina’nın yakın çevresi yaşadı. Kozmonot bu önemli görevi 1 yılı aşan hazırlık aşamasında ailesinden ve iş arkadaşlarından saklamıştı.
Valentina, 3 güne yakın bir sürede Dünya yörüngesinde 48 kez dolandı ve bu uçuşu ile o güne kadarki tüm Amerikan astronotlarının toplamından (36 saat) daha fazla süre uzayda kalmış oldu. Ve bu süreyi 2 metrelik bir kapsülde oturarak geçirdi.
'GÖLE İNİŞ YAPMAM GEREKTİ'
Yolculuk sırasında, ekibinin diş fırçası vermeyi unuttuğunu fark etti. Ancak eksik diş fırçası endişelerinden sadece küçük bir tanesiydi. Yörüngede iken, kapsülünün yanlışlıkla Dünya'ya dönmeyecek şekilde programlandığını fark etti. Panik yapmadan, yardım için yer kontrol ile sakin bir şekilde iletişime geçti ve yüzeyin yaklaşık 6,5 km üzerindeki kapsülden kendini güvenli bir şekilde dışarı atarak geri dönüşünü ustaca tamamladı. Muhtemelen Valentina, 19 Haziran 1963 güvenli bir şekilde indiği için çok mutluydu.
İnişinden sonra dönüş yolculuğunda gördüklerini ve düşündüklerini şöyle özetledi: "Altımda bir göl vardı. Paraşütüm çok büyüktü ve 3 km kala açmam gerekiyordu. Bu yüzden benim için planladıkları yere, göle iniş yapmam gerekti. Aklımdan geçen ilk şey: Tanrım, uzaya bir kadın gönderiyorlar ve geri gelir gelmez ilk yaptıkları şey o kadını ıslatmak oluyor."
