Yeni haftada piyasada BDDK etkisi: Dolar ve euroda sınırlı, borsada yüzde 2 düşüş
+GERÇEK - Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK), cuma akşam saatlerinde elinde belirli bir orandan fazla döviz nakdi olan bağımsız denetime tabi şirketlerin bankalardan yeni TL kredi almasını engelleyen bir karar aldı.
BDDK, bu açıklamanın dışında ayrıca dün akşam saatlerinde yaptığı son açıklamada da, kararın bazı şirketlerin TL kredi kullanıp döviz almasını engellemek için alındığına dikkat çekerek, "Bazı şirketlerin... döviz pozisyon fazlası bulunmasına rağmen, TL kredi kullanarak döviz alımı gerçekleştirdikleri görülmüştür. Yani üretime, istihdama, yatırıma gitmesi gereken uygun koşullu TL ticari kredi kaynakları... döviz alımı amacıyla kullanılmaya devam etmektedir" ifadelerini kullandı.
Bu gelişmeler sonrasında dolar/TL yeni haftaya sert düşüşle girdi. Kur yüzde 4'ü aşan gerilemeyle 16,10 seviyesinin altını test etti. Böylelikle dolar/TL'de 26 Mayıs tarihinden bu yana en düşük seviye görülmüş oldu.
Cuma günü dolar/TL'de yüzde 2,5'lik düşüş izlenmişti.
BDDK'nın TL ticari kredilere getirdiği önlem kurda olduğu gibi Borsa İstanbul tarafında da sert fiyatlamalara yol açtı.
BIST 100 endeksi güne yüzde 2,52 düşüşle 2 bin 489 puandan başladı. VİOP'ta BIST 30 vadelilerinde günlük düşüş yüzde 6'ya varmıştı.
BDDK, finansal istikrarı güçlendirici önlemlere döviz nakit varlığı yüksek firmalara lira cinsi kredileri yasaklayarak devam ediyor.
BDDK, bağımsız denetime tabi, 15 milyon TL’den fazla nakit döviz varlığı bulunan firmalara, bunun toplam aktiflerin veya bir yıllık satış gelirlerinin yüzde 10’unu aşması durumunda ticari TL kredi vermeyi yasakladı.
Bloomberg'e konuşan konuya yakın bir kaynağa göre 15 milyon liradan fazla döviz bulunduran, bağımsız denetime tabi firma sayısı yaklaşık 10 bin civarında ve kuralın diğer istisnalarıyla birlikte etkilenecek firma sayısı sınırlı olacak. Kaynak, firmaların döviz nakdi varlıklarını kur korumalı mevduata dönüşüm yapmak veya menkul kıymete dönüştürmek suretiyle TL kredilerilere erişmesinin mümkün olduğunu belirtti.
YATIRIMCILAR TL'DEN UZAKLAŞIYOR
Türkiye'de 2018'den itibaren TL'nin negatif reel getirisi başta olmak üzere pek çok sebepten dolayı bireylerin ve şirketlerin tasarrufları giderek daha fazla oranda dövize kaydı.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın (TCMB) geçen yıl enflasyonda yükselişe rağmen politika faizini düşürmesi ve yüzde 70'i aşan enflasyona rağmen politika faizini yılın başından bu yana yüzde 14 seviyesinde koruması yatırımcıların TL'den uzaklaşmasına neden oluyor.
TL, bu gelişmelere paralel olarak geçen yıl yüzde 44, bu yıl ise cuma günü itibarıyla yüzde 22'nin üzerinde değer yitirdi.
Türkiye'nin sert yükselen enerji ithalatına rağmen cari fazla vermesi için şirketlerin daha fazla yatırım yapmasını isteyen ekonomi yönetimi ise buna karşılık olarak liralaşma stratejisi olarak özetlenen bu önlemler bir yandan döviz talebini sınırlamayı, enflasyon karşısında negatif getirisi olan TL'ye olan talebi artırmayı, diğer yandan da TCMB'nin döviz rezervini artırmayı amaçlayan politikalar devreye aldı.
OMG Capital Advisers Yönetim Kurulu Başkanı Murat Gülkan, yaptığı değerlendirmede döviz pozisyon fazlası bulunan şirketlerin henüz nasıl bir karar alınacağının bilinmediğini, ancak kararın faaliyet koşullarını zorlaştırabileceğini ifade ederek, "Arzu edilen tepki şirketlerin döviz fazlalarını satması gibi duruyor, ancak başka sonuçlar, istenmeyen yan etkileri de olabilir. O şirketler TL'ye de geçebilirler veya o parayı ne için biriktirdilerse başka işler de yapabilirler, hammadde veya menkul kıymet alabilirler" dedi.
TL'DEKİ KAZANIMLARIN KALICI OLDUĞUNU DÜŞÜNMEK İÇİN ERKEN
Gülkan, son dönemde ani ve kapsamlı düzenleme değişikliklerinin sık sık yapıldığına dikkat çekerek, "Sistemin dayandığı temel taşı merkez bankasının politika faizi. O temel taşını yanlış yerleştirince onun hatalı sonuçlarını düzenlemek için geçtiğimiz haftalarda gördüğümüz ve en son bu karar gibi sıra dışı adımlar atmak gerekiyor" dedi.
Bir bankacı da, TL'de karara ilk tepki olarak değer kazanımı görülebileceğini ancak kalıcı olmasının beklenmediğini ifade ederek, "Bankalar düzenlemeler çerçevesinde davranabilmek için bugün büyük ihtimalle kredi verirken oldukça temkinli olacaklardır. Türkiye spesifik ve gelişen piyasa riskleri göz önüne alındığında TL'deki kazanımların ise kalıcı olduğunu düşünmek için erken" dedi.
Geçen hafta 17.54 ile 20 Aralık'tan bu yana yeni zirveyi gören dolar/TL cuma günü illikit piyasada ilk tepki olarak 17.3580'den 16.6005'e kadar geriledi.
TL bu sabah kazanımlarını artırırarak 16.03'e kadar geriledikten sonra 09.06'da 16.2510'dan işlem gördü cuma akşama göre dolar karşısında yüzde 6.8 değer kazandı.
Türkiye'nin bu ay ortasında 840 baz puanı (bp) aşarak rekor kıran beş yıllık CDS'leri geçen hafta kademeli gerileyerek cuma günü 782/793 bp seviyesinden kapandı.
