Harpy'den Şahmeran'a

YAŞAM- 961-1045’te Pakraduni Hanedanlığı döneminde Ermeni hükümdarlarının başkenti olan ve 11 ile 12. yüzyıla ait İslam mimarisi yapıtlarını da bünyesinde barındıran Ani Ören Yeri’nde yapılan arkeolojik kazılar esnasında kazı başkanı Prof. Dr. Fahriye Bayram, 13'üncü yüzyıla ait  kadın başlı, kuş vücutlu ve yılan kuyruklu bu figür bulunduğunu açıkladı.

Prof. Bayram halk arasında "Şahmeran" olarak bilinen mitolojik figürün isminin toplumlara göre değiştiğini ifade etti. Yunan dünyasında 'Harpy' olarak adlandırılan figürün eski Türklerde karşılığının tanrıça 'Umay Ana' olduğunu söyledi.

Harpy, kadın başlı, kuş vücutlu ve yılan kuyruklu mitolojik bir yaratıktır. Çok erken dönemlerden itibaren kullanılmaya başlanmıştır. Astrolojide tılsım olarak kullanılır. Harpy 'kapıp kaçan' anlamıa geldiğinden mitolojideki  rolü, ölü ruhların hadese (yer altı kentine, ölüler dünyasına) götürülmesine eşlik etmesidir. Batı mitolojiisnde ölü ruhları cehenneme götüren bir figür olarak karşımıza çıkar. Prof. Bayram'a göre, yılan motifinden Harpy’ye dönüşmüştür. Son olarak şahmeran’la bütünleşiyor.

Gazete Habertürk'ten Ümran Avcı'nın haberine göre bölgedeki kazı çalışmalarında bulunan 13. yüzyıl dönemine ait olduğu belirtilen eser konservasyonun ardından Kars Müze Müdürlüğü’nde ziyarete açıldı.