'Türkiye'de siyasi mizah kuşatma altında'
KÜLTÜR SANAT - Ned Levin, Yeliz Candemir ve Erdem Aydın imzasıyla yayınlanan haberde "Türkiye’nin kuşatılmış siyasi karikatüristleri" başlığı kullanıldı. Güçlü bir geleneği olan Türkiye'deki siyasi mizahın başından beri baskılarla karşılaştığı belirtilen analiz haberde Tayyip Erdoğan yönetiminde bu baskıların daha da arttığı vurgulandı ve şöyle denildi:
"Yıllardır karikatüristlerin Türkiye devleti ile zor ilişkileri oldu ama Erdoğan gücünü pekiştirdiğinden ve farklılıkları baskı altına almaya başladığından beri tansiyon daha da yükseldi. Bu süreç geçen seneki başarısız darbe girişimi ardından daha da hızlandı. Hükümet 100'den fazla basın kuruluşunu kapattı ve 100'den fazla gazeteci hapse atıldı.
Karikatüristleri kendi ofisinde misafir eden Turgut Özal gibi bazı eski liderler mizahı hoş karşılasa da Erdoğan bunu yapmıyor. Sadece 2016 yılında 3 bin 658 kişi hakkında cumhurbaşkanına hakaret suçlaması ile dava açıldı. Bu kişiler için bir ila 5 yıl hapis cezası istendi."
II. ABDÜLHAMİT VE MENDERES DÖNEMLERİ DE ÖRNEK VERİLDİ
Yazıda Erdoğan öncesinde de karikatüristlerin hapse atıldıkları hatırlatıldı. Örnek olarak da Erdoğan'ın konuşmalarında sık sık kendisin özdeşleştirdiği II. Abdülhamit ve Menderes dönemleri gösterildi.
1877 yılında, II. Abdülhamit döneminde Hayal dergisindeki bir karikatürü nedeniyle 3 yıl hapis cezası verilen Theodor Kasapis yazıda konu alındı.
Kasapis'in hapis cezası almasına neden olan karikatürü
Bir başka örnek de Menderes döneminde 1956 yılında 16 ay apis cezası verilen Ratip Tahir Burak oldu. Tahir Burak'ın suçlu bulunduğu karikatürde Menderes basını sünnet eden bir sünnetçi olarak resmediliyordu.
Ratip Tahir Burak'ın hapis cezası almasına neden olan karikatür
OKUYUCU İNTERNETE YÖNELDİ TİRAJLAR DÜŞTÜ
Yazıda siyasi baskıların yanı sıra düşen tirajların da siyasi mizahı tehdit ettiği yorumlarına yer verildi. Geçtiğimiz aylarda kapanan Penguen dergisi çizerlerinden Erdil yaşaroğlu, okuyucuların internete yönelmesi ve karikatürlerin sanal ortamda dolaşıma sokulmasıyla tirajların düştüğünü ve dergiyi döndürecek parayı bulamadıklarını söyledi. Tirajı 100 binden 15 bine düşen Leman Dergisi'nin sahibi Tuncay Akgün de "en büyük düşmanımız tükenmişlik. Eğer bunun üstesinden gelemezsek başka modeller bulmak zorunda kalacağız" dedi. (Artı Gerçek)
