Türkiye Yahudileri'nin ülkeden kaçış hikayeleri

Türkiye Yahudileri'nin ülkeden kaçış hikayeleri
Kimi şantaj ve tehdide boyun eğdikten sonra soluğu İsrail'de aldı, kalanlarsa Osmanlı'nın yıkımından sorumlu tutuluyor. Türkiye Yahudileri'nin yeni nesil kaçış hikayeleri

Sayıları 15 binin biraz üzerinde olan Türkiye Yahudileri'nin neredeyse yarısı, AKP yönetimi altında giderek İslamcı otoriterliğe kayan Türkiye'den ayrılmanın son hazırlıklarını yapıyor. Çoğu İspanya, Portekiz ve İsrail'den pasaportlarını aldı.

ARTIGERÇEK- Forward tarafından yayınlanan bir yazı, Türkiye'nin Yahudilerinin toplu bir şekilde Türkiye'den çekildiklerini, adres olarak da İspanya, Portekiz ve İsrail'i seçtiklerini ortaya koydu. 

Tia O'Brien tarafından kaleme alınan araştırma yazısında, Yahudi toplumunun giderek içe döndüğü, 15,500 olan toplam sayının 6,200'ünün adı geçen ülkelerde yeni bir yaşam kurmak için pasaportlarını aldığı belirtildi. 

Toplam Yahudi nüfusunun yüzde 45'inin, Osmanlı zamanlarından beri Yahudileri himaye eden ve bir çıkış rotası olan Türkiye'den ayrılmak için son hazırlıklarını yaptığı belirtilen makalede, son 15 ayda, Erdoğan'ın var olan güçlü yetkilerini daha da arttıracak olan tartışmalı referandumun da etkisiyle, 4,700 Yahudi'nin, ki çocuklarıyla bu sayı 6,200'e çıkıyor, hazırlıkları tamamlayıp İspanya, Portekiz ve İsrail gibi ülkelerde yepyeni bir yaşam kuracakları belirtildi. 

Yazıda Yahudiler ve Türkiye'den ayrılmalarıyla ilgili şu bilgilere yer verildi:

Osmanlı Sultanının, İspanyol engizisyonundan kaçan binlerce Yahudiye sığınma hakkı verdiği Türkiye'de sayıları sadece 15,500 kalan Yahudileri bu kararı almaya iten birkaç neden var. Her ne kadar şu an yaşanan toplu bir göç olmasa  da, çoğu Yahudi için Türkiye'de güvenli bir gelecek tahayyülü artık yok.

Yakın zamanda Türkiye'den İsrail'e taşınan avukat Yoram Zara bu durumu, "Türkiye artık daha otoriter, daha az demokratik ve daha çok İslamcı. Sanırım yeni kuşaklar, çocuklarını Yahudi olarak bu ülkede büyütmek isterlerse problemle karşılaşacaklarını anladı. Zayıflayan ekonomi Türk Yahudileri için bir başka problem. Yeni kuşaklar özellikle yurtdışında vatandaşlık arıyor" sözleriyle özetliyor.

2015 yılında Portekiz, İspanya'ya kıyasla Sefarad Yahudi mirasının kendi sınırlarında kurulmasını kolaylaştırıcı bir yasayı onayladığında, Yahudiler de bu ülke pasaportu alabilmek için başvuruları arttırdı. Mart-Aralık 2016 arasında Yahudi toplumunun yaklaşık yüzde 13'ü bu pasaportu elde edebilmek için başvuruda bulundu. Aynı dönemde, İspanya da başvuruda bulunan 2,400 Yahudi'nin pasaport başvurusunu onayladı. Böylece, Avrupa Birliği'nde seyahat etme ve çalışma hakkı da elde ettiler.

Bir çıkış planının peşinden gitmelerinin çeşitli sebepleri var. Ancak ortak nokta korku. AKP'nin lideri ve eski başbakan Erdoğan, geçen Temmuz'daki başarısız darbe girişiminden bu yana medyaya karşı acımasız bir baskı uyguluyor ve iktidarını sağlamlaştırmak için toplu tasfiyeler gerçekleştiriyor. 

Nisan ayında, seçmenler Erdoğan'a daha fazla yetki veren anayasal düzenlemeye az bir farkla 'Evet' oyu verdi. Erdoğan'ın muhalifleri, referandumun hile ile dolu olduğunu, bazılarının videoya kaydedildiğini belirtse de Erdoğan bunları inkar etti. Referandum sonucu, Türkleri laik ve dindar olarak keskin hatlarla ikiye bölmüş vaziyette ve bu durum Türkiye'nin laik cumhuriyeti tarafından yaratılan anayasadan tarihi bir sapmaya işaret ediyor. Oylama ile birlikte, Erdoğan'ın darbe girişiminden bu yana elde ettiği olağanüstü yetkileri daha da perçinlendi.

Bu yetkiler sayesinde, 130 bin insan işini kaybetti ve 45 bin kişi de tutuklandı, pek çok bağımsız medya organı kapatıldı, gazeteciler tutuklandı, yanısıra laik kurumlara din enjekte edildi ve İslam ile devlet arasındaki ayrım neredeyse yok edildi.

Bu adımların hepsi belirsizlik ve korku atmosferini besliyor, sadece Yahudiler için de değil aynı zamanda ülke nüfusunun neredeyse yarısını oluşturan laik Türkler için de. Bu insanların büyük bir bölümü, gözaltına alınmaktan ya da işlerini kaybetmekten korkuyor. Uydurulmuş politik tehditler de cabası.

Avukat Zara bir şantajcının yaşlı teyzesini tehdit ettiğini, para vermemesi karşısında kendisini polise ihbar edeceğini söylediğini aktarıyor. "Teyzem parayı ödedi ve sonra da İsrail'e kaçtı. İnsanlar hukuka ve düzene karşı inançlarını yitiriyor" diyor.

Türkiye'deki Yahudi toplumu üzerine yazan yazar Denis Ojalvo, TRT'de yayınlanan "Payitaht" dizisinde Yahudi karakterlerin tasvir ediliş şekillerinden bahsediyor ve 34. Osmanlı Padişahı Sultan Abdülhamid'e, modern Siyonizmin kurucusu Theodor Herzl tarafından suikast düzenlenme sahnesine yer verildiğini aktarıyor. 

"Burada, Osmanlı İmparatorluğu'nun Yahudiler tarafından yok edildiği mesajı veriliyor." 

Öne Çıkanlar