Anadolu’da kız çocukları dansla güçleniyor

‘Urban Spirit-Hip Hop Ladies’ oluşumu ile danstaki ayrımcılık vurgulanırken, dansla birlikte kız çocukları ve kadınlara kendilerini daha iyi ifade edebilecekleri bir platform sunuluyor.

Duygu Etikan İstanbul’da doğdu. Oldum olası dansa meraklıydı. Çocukken televizyonda izlediği sanatçıların kliplerindeki dansları öğrenmeye çalışıyor, evdeki odasında gördüğü tüm hareketleri çalışıyordu.

Duygu Lise 1’deyken, beden eğitimi öğretmeni ona Türkiye çapında liseler arasında düzenlenen bir dans yarışmasından söz etti. Duygu dans ediyordu ama o güne kadar bir dans eğitimi almamıştı. Yine de arkadaşlarıyla beraber kendi koreografisiyle katıldığı yarışmada ilk yıl Türkiye üçüncüsü olurken, ertesi yıl Türkiye birinciliğini elde etti. Ailesinden okul müdürüne herkes şaşırmıştı çünkü diğer okullardan katılan tüm grupların profesyonel koreografı vardı.

Duygu böylece, dansın ‘gördüğü hareketleri yapmak’tan çok öte olduğunu fark etti. Ailesi de onu bu yönde gelişmesi için hep destekledi. O dönem YouTube bile yoktu; Duygu çoğunlukla R&B ve hip hop dinliyor, tekrar tekrar TuPac belgeselini izliyor, tüm konser DVD’lerini alıp koreografileri ezberliyordu.

Hip hop dansın yaygın olmadığı bu dönemde, Duygu modern danstan caz dansa ve doğaçlama atölyelerine, farklı dans kurslarına giderek kendini geliştirdi. Bu arada sportif faaliyetlerde de yer alıyordu; monopalet tekniği kullanan bir yüzme takımında ve okulun voleybol takımındaydı. Dersleri de çok iyi olan Duygu, liseyi ikincilikle bitirdi. Yıldız Teknik Üniversitesi’nin Modern Dans Bölümü sınavlarını kazanamayınca, "İkinci tutkum" dediği sinema televizyon okumaya karar verdi. Bahçeşehir Üniversitesi Sinema Televizyon Bölümü’ne burslu olarak girdi.

Duygu dokuz yıl önce adımını attığı üniversitede İstanbul Street Dans Karnavalı’nı düzenlemeye başladığında henüz 22 yaşındaydı. Amacı, yerli ve yabancı hip hop dansçıları her yıl bu karnavalda buluşturmaktı. Duygu, okulda başlattığı bu ufak çaplı etkinliğin bir gün bugünkü gibi sokak dansının gelişmesine katkıda bulunarak dansçıların yeteneklerini sergileyeceği, bilgilerini paylaşacağı, öğrenip öğretebileceği bir ortam yaratarak uluslararası boyutta ilerleyeceğini tahmin etmemişti.

Duygu üniversiteyi bitirdikten sonra, Viyana Impulstanz Dans Festivali’ne katıldı. Çek Cumhuriyeti’nde SDK Europe Dance Kemp’te ilk Türk dansçı olarak yer aldı. Paris Cente de Danse du Marais ve Harmonic Dance Studio, Peridance New York, Paris Juste Debout stüdyolarındaki dans programlarına devam etti. Yurt içi ve yurt dışında önemli birçok dans etkinliğinde yer aldığı gibi, dans dersleri de verdi.

KIZ ÇOCUKLARI DANSLA YARATICILIKLARINI ORTAYA ÇIKARIYOR

2006 ve 2007 yıllarında New York Broadway Dance Center’da tam zamanlı öğrenci olan Duygu, buradaki başarılı çalışmaları sonucunda, yüzlerce öğrenci arasından ‘En İyi Yabancı Öğrenci’ seçildi. Türkiye’ye döndükten sonra, 2007 Nike Dans Kapışması’nda İstanbul birincisi olarak dünyaca ünlü koreografların dans derslerine katıldı.

Duygu’nun 2010’da ABD’de çektiği, koreograf ve dansçıları anlatan ‘Under the Spotlight’ belgeseli New York’tan sonra Roma Uluslararası Film Festivali, Hollanda Cinedance Film Festivali, İstanbul Uluslararası Film Festivali gibi pek çok önemli film festivalinde gösterildi. Dans hayatının merkezinde de olsa, Duygu elinden geldiğince dünyadaki film festivallerine gitmeye devam etti. 2016 yılında, New York’un en prestijli festivallerinden ‘Ladies of Hip-Hop’a (Hip Hop’un Kadınları) koreograf ve dansçı olarak davet edilen Duygu burada, dünyanın dört bir yanında bağımsız festivaller düzenleyen yüzlerce kadınla tanışma fırsatı buldu. Aldığı ilhamla İstanbul Street Dans Karnavalı bünyesinde Türkiye’deki kız çocuklarını ve kadınları sanata ve dansa teşvik etmek istedi. Duygu, Aydan Uysal, Gülay Tezcan ve Selen Gürmen ile beraber ‘Urban Spirit-Hip Hop Ladies’ (Kent Ruhu-Hip Hop Kadınları) oluşumunu yaratarak, Gaziantep, Ankara, İzmir, Mardin, Bursa ve Eskişehir gibi pek çok kentte kız çocuklarına yönelik atölyeler düzenledi. Bu yıl da Karadeniz Bölgesi’ndeki illere ve Diyarbakır’a gitmeyi planlıyorlar.

Urban Spirit – Hip Hop Ladies, özellikle günümüzde danstaki ayrımcılığı vurgulamak, dansla birlikte kız çocukları ve kadınlara kendilerini daha iyi ifade edebilecekleri bir platform yaratmak amacıyla ortaya çıkmış bir proje. Bu proje kapsamında bir araya gelen kız çocukları ve kadınlar, tecrübeli dans eğitmenleri ile çalışarak yaratıcılıklarını özgürce ortaya çıkarma imkânı buluyorlar. Dans atölyelerinin yanı sıra, sokak dansları ve dans terapisinin temellerini oluşturan hareket ile mekân bütünlüğü, beden ve zihin bağlantısı gibi hareket çalışmaları yapıyorlar.

SADECE DANS ÖĞRETMİYOR, DENEYİMLERİNİ DE PAYLAŞIYORLAR

Anadolu’daki atölyelerde beklediklerinden çok daha fazla kız çocuğuna ulaştıklarını söyleyen Duygu, hem dezavantajlı ailelerden gelen hem de mülteci çocuklarla çalıştıklarını, aralarında erken yaşta zorla evlendirilen veya ailesi olmayan çocukların da olduğunu anlatıyor. "İlk başta konuşmaktan bile çekiniyorlar" diyor Duygu. Ama bu dans atölyeleri sayesinde kız çocuklarının zamanla hem özgüvenleri hem de yaratıcılıkları gelişiyor. Eğitimlerin sonunda, artık kendilerini hayallerine daha yakın hissettiklerini ifade ediyorlar. Pek çoğu dans etmenin bir tabu olduğunu düşündüğü için Duygu en çok, bunu kırmayı başardıkları için mutlu oluyor: "İmkânsızlıklar içinde, zor şartlarda büyüyen kızlara sadece Hip Hop figürlerini öğretmiyoruz, hayat deneyimlerimizi aktarıyor, hayallerimize dans ederek ulaştığımızı anlatıyoruz. Özellikle kafasında ‘Acaba ben yapabilir miyim?’ sorusu olan gençlere ulaşmak istedik. Amacımız, kız çocuklarına, genç kadınlara örnek olmak, onlara bir platform sağlayıp seslerini duyurmak. Sokakta zamanını amaçsızca geçiren çok sayıda genç var, ne yapacaklarını bilmiyorlar. Aileleri ilgisiz, kötü alışkanlıkları olan kızlara ve gençlere, birçok şeyi sadece erkeklerin yapabileceğini ama kızların her istediklerini başaramayacağını düşündürten bir yapı var. Aslında onlara başka bir yolun daha olduğunu göstermek istiyoruz."

Önceki ve Sonraki Yazılar
Arşivi