'Merkez Bankası istikrarsızlıkta istikrar var diyerek faizi sabit tuttu'

+GERÇEK - Yükselen enflasyonu düşürmek için bu yılın başından beri en az 60 merkez bankası faiz artırımına giderken, Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası (TCMB) Para Politikası Kurulu (PPK) son beş toplantısında olduğu gibi politika faizini yine yüzde 14'te sabit tuttu.

FAİZ ARTIRAN ÜLKELER ÖRNEK GÖSTERİLDİ

Merkez Bankası’nın karar metninde, önceki karar metinlerinde yer alan ve ekonomistlerin eleştirdiği, "Merkez bankaları destekleyici parasal duruşlarını halen sürdürmektedir" ifadesi yer almazken, faiz artırmayı seçen diğer ülkelerin adımlarına atıfta bulunulması da dikkat çekti. Metinde şu ifadelere yer verildi:

"Yüksek küresel enflasyonun, enflasyon beklentileri ve uluslararası finansal piyasalar üzerindeki etkileri yakından izlenmektedir. Bununla birlikte, gelişmiş ülke merkez bankaları artan enerji fiyatları ve arz-talep uyumsuzluğuna bağlı olarak enflasyonda görülen yükselişin beklenenden uzun sürebileceğini vurgulamaktadırlar. Bu çerçevede, ülkeler arasında farklılaşan iktisadi görünüme bağlı olarak gelişmiş ülke merkez bankalarının para politikası adım ve iletişimlerinde ayrışma artmaktadır. Finansal piyasalarda artan belirsizliklere yönelik merkez bankaları tarafından geliştirilen yeni destekleyici uygulama ve araçlarla çözüm üretme gayretlerinin arttığı gözlenmektedir."

GEREKÇE DEZENFLASYONİST SÜRECİN BAŞLAMASIYMIŞ

Metinde, politika faizinin sabit tutulma gerekçesi olarak dünyada dezenflasyonist sürecin başlamasının öngörüldüğü vurgulanarak, şu ifadeler yer verildi:

"Enflasyonda gözlenen yükselişte; jeopolitik gelişmelerin yol açtığı enerji maliyeti artışları, ekonomik temellerden uzak fiyatlama oluşumlarının geçici etkileri, küresel enerji, gıda ve tarımsal emtia fiyatlarındaki artışların oluşturduğu güçlü negatif arz şokları etkili olmaya devam etmektedir. Kurul, sürdürülebilir fiyat istikrarı ve finansal istikrarın güçlendirilmesi için atılan ve kararlılıkla uygulanan adımlar ile birlikte, küresel barış ortamının yeniden tesis edilmesi ve enflasyonda baz etkilerinin de ortadan kalkmasıyla dezenflasyonist sürecin başlayacağını öngörmektedir. Bu çerçevede kurul, politika faizinin sabit tutulmasına karar vermiştir."

YÜZDE 5 HEDEFİNE ULAŞINCAYA KADAR TÜM ARAÇLAR KULLANILACAK

Metinde enflasyonda orta vadede yüzde 5 hedefe ulaşıncaya kadar tüm araçların kullanılmaya devam edileceğine de vurgu yapılarak, şöyle denildi:

"Fiyat istikrarının sürdürülebilir bir şekilde kurumsallaşması amacıyla TCMB'nin tüm politika araçlarında kalıcı ve güçlendirilmiş liralaşmayı teşvik eden geniş kapsamlı bir politika çerçevesi gözden geçirme süreci devam etmektedir. Değerlendirme süreçleri tamamlanan teminat ve likidite politika adımları para politikası aktarım mekanizmasının etkinliğinin güçlendirilmesi için kullanılmaya devam edilecektir. TCMB, fiyat istikrarı temel amacı doğrultusunda enflasyonda kalıcı düşüşe işaret eden güçlü göstergeler oluşana ve orta vadeli yüzde 5 hedefine ulaşıncaya kadar elindeki tüm araçları liralaşma stratejisi çerçevesinde kararlılıkla kullanmaya devam edecektir. Fiyatlar genel düzeyinde sağlanacak istikrar, ülke risk primlerindeki düşüş, ters para ikamesinin ve döviz rezervlerindeki artış eğiliminin sürmesi ve finansman maliyetlerinin kalıcı olarak gerilemesi yoluyla makroekonomik istikrarı ve finansal istikrarı olumlu etkileyecektir. Böylelikle, yatırım, üretim ve istihdam artışının sağlıklı ve sürdürülebilir bir şekilde devamı için uygun zemin oluşacaktır."

İLAVE TEDBİRLER UYGULAMAYA ALINACAK

Kapasite kullanım seviyeleri ve diğer öncü göstergelerin yılın başındaki güçlü büyümenin dış talebin de olumlu etkisiyle ikinci çeyrekte sürdüğüne işaret ettiği belirtilen metinde, "Büyümenin kompozisyonunda sürdürülebilir bileşenlerin payı artarken, cari işlemler dengesinde turizm kaynaklı iyileşmelerin yanında enerji fiyatlarından kaynaklanan riskler devam etmektedir. Cari işlemler dengesinin sürdürülebilir seviyelerde kalıcı hale gelmesi, fiyat istikrarı için önem arz etmektedir. Kredilerin büyüme hızı ve erişilen finansman kaynaklarının amacına uygun şekilde iktisadi faaliyet ile buluşması yakından takip edilmektedir. Kurul, güçlendirdiği makroihtiyati politika setini kararlılıkla uygulayarak gerekmesi durumunda ilave tedbirleri uygulamaya alacaktır" ifadelerine yer verildi.

Uzmanlar, Merkez Bankası'nın politika faizini sabit bırakmasıyla ilgili kararına yönelik şu değerlendirmelerde bulundu:

Prof. Dr. Yalçın Karatepe, "TCMB, "iktisat kitaplarını biz de okuyoruz ama..." demiş: Fiyatlar genel düzeyinde sağlanacak istikrar, ülke risk primlerindeki düşüş, ters para ikamesinin ve döviz rezervlerindeki artış eğiliminin sürmesi ve finansman maliyetlerinin kalıcı olarak gerilemesi yoluyla makroekonomik istikrarı ve finansal istikrarı olumlu etkileyecektir. Böylelikle, yatırım, üretim ve istihdam artışının sağlıklı ve sürdürülebilir bir şekilde devamı için uygun zemin oluşacaktır" yorumunda bulundu.

MB, "iktisat kitaplarını biz de okuyoruz ama..." demiş:

— Yalçın Karatepe (@ykaratepe) June 23, 2022

Mahfi Eğilmez, "Merkez Bankası istikrarsızlıkta istikrar var diyerek faizi yerinde bıraktı" değerlendirmesi yaptı.

Merkez Bankası istikrarsızlıkta istikrar var diyerek faizi yerinde bıraktı.

— Mahfi Eğilmez (@mahfiegilmez) June 23, 2022

Uğur Gürses, Merkez Bankası açıklamasından bir bölümü alıntılayarak, "Bu eğlenceli paragrafı eklediğiniz iyi olmuş..." dedi.

Bu eğlenceli paragrafı eklediğiniz iyi olmuş... pic.twitter.com/Y88gzA3Flr

— Uğur Gürses (@ugurses) June 23, 2022

Prof. Dr. Şenol Babuşcu, "TCMB, fiyat istikrarı temel amacı doğrultusunda enflasyonda kalıcı düşüşe işaret eden güçlü göstergeler oluşana ve orta vadeli yüzde 5 hedefine ulaşıncaya kadar elindeki tüm araçları liralaşma stratejisi çerçevesinde kararlılıkla kullanmaya devam edecektir." (YORUMSUZ…)" diye yazdı.

"TCMB, fiyat istikrarı temel amacı doğrultusunda enflasyonda kalıcı düşüşe işaret eden güçlü göstergeler oluşana ve orta vadeli yüzde 5 hedefine ulaşıncaya kadar elindeki tüm araçları liralaşma stratejisi çerçevesinde kararlılıkla kullanmaya devam edecektir.”

(YORUMSUZ…)

— Şenol Babuşcu (@senolbabuscu) June 23, 2022

Alaattin Aktaş, "Açıklama TCMB'den, karar tabii ki siyasilerden! Faiz yüzde 14'te tutuldu. Ve kıl tefsiri başladı... TCMB neler neler söylemiş, nelere dikkat çekmiş! Bırakın artık bunu! TCMB olan bitene göre faiz belirlemiyor ki. TCMB faizi hangi düzeyde açıklayacağına göre metin yazıyor" dedi.

Açıklama TCMB'den, karar tabii ki siyasilerden!
Faiz %14'te tutuldu.

Ve kıl tefsiri başladı...
TCMB neler neler söylemiş, nelere dikkat çekmiş!

Bırakın artık bunu!
TCMB olan bitene göre faiz belirlemiyor ki.
TCMB faizi hangi düzeyde açıklayacağına göre metin yazıyor.

— Alaattin Aktaş (@Alaattin_Aktas) June 23, 2022

Prof. Dr. Hayri Kozanoğlu, "TCMB kararını sizin yerinize de hızla okudum! Ekonomide tüm göstergeler olumluymuş! Fiyat istikrarı ve finansal istikrar için güçlü adımlar atılıyor ve kararlılıkla uygulanıyormuş! Yakında dezenflasyonist süreç başlayacakmış! Enflasyonu ABD,Avrupa vb. düşünsün biz sorunu çözdük!" değerlendirmesi yaptı.

TCMB kararını sizin yerinize de hızla okudum!
Ekonomide tüm göstergeler olumluymuş!
Fiyat istikrarı ve finansal istikrar için güçlü adımlar atılıyor ve kararlılıkla uygulanıyormuş!
Yakında dezenflasyonist süreç başlayacakmış!
Enflasyonu ABD,Avrupa vb. düşünsün biz sorunu çözdük! pic.twitter.com/UaG3mUib8R

— Hayri Kozanoğlu (@HayriKozanoglu) June 23, 2022

FAİZ ARTIRIMINI EN SON NACİ AĞBAL YAPMIŞTI

PPK, en son Merkez Bankası Başkanı Naci Ağbal döneminde yani 2021 Mart ayında politika faizini iki puan artırarak yüzde 19’a çıkarmıştı. Ağbal, bu gelişme üzerine görevden alınmış yerine Şahap Kavcıoğlu atanmıştı. Kavcıoğlu ise görevi devraldıktan sonra beş ay faizi sabit tuttu.

Ancak daha sonra Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın savunduğu "Faiz sebep, enflasyon sonuçtur" ve "Faiz ve enflasyonla mücadelede nas ne diyorsa onu yapacağız" tezleri çerçevesinde geçen yılın sonunda politika faizini kademeli olarak 500 baz puan indirerek yüzde 14’e çekti.

Ancak beklentilerin aksine o zamandan bu yana TL dolar karşısında yüzde 24 değer kaybederken, enflasyon da son 24 yılın rekorunu kırdı. Türkiye, Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) mayıs ayında açıkladığı yüzde 73.5 tüketici fiyatları endeksiyle (TÜFE) dünyada enflasyonun en yüksek olduğu 5’inci ülke konumuna yükseldi.