Irulegi'nin Eli: Araştırmacılara göre antik Baskça yazılmış en eski yazıt keşfedildi

Artı Gerçek- İspanya'nın Navarre bölgesinde bilim insanlarını heyecanlandıran bir keşif yapıldı.

Geçen sene haziran ayında Aranzadi Bilim Topluluğu'ndan arkeologlar Pamplona kenti yakınlarındaki Irulegui'deki kazılarda el şeklinde ince bir bronz levha buldu.

Bilim insanları "Irulegi'nin Eli" adı verilen levhanın üzerindeki yazıların en eski antik Baskça yazı olduğuna inanıyor.

Yaklaşık 2100 yıllık olduğu belirtilen levhanın önemiyse kısa süre önce fark edildi.

Uzmanlar levhanın Romalıların bölgeye gelişinden önce İspanya'nın kuzeyinde yaşayan ve Baskların dili Euskara'nın antik bir versiyonunu konuştuğu bilinen geç demir çağı topluluğu Vaskonlar döneminden kaldığını açıkladı.

VASKONLARIN YAZILI DİLE SAHİP OLMADIKLARI DÜŞÜNÜLÜYORDU

Bilim insanları şu ana kadar Vaskonlar'ın yazılı bir dili olmadığını ve yazıya Romalıların Latin alfabesini onlara tanıttıktan sonra geçtiğini düşünüyordu.

Ancak "Irulegi'nin Eli" üzerinde yer alan Vaskonca 40 yazı karakterinden deşifresi yapılabilen beşi bunun aksini iddia ediyor. Levhanın deşifre edilen ilk kelimesi "Sorioneku". Bunun modern Baskçada iyi şans anlamına gelen "zorineko" kelimesinin eski hali olduğu belirtiliyor. Bu nedenle araştırmacılar "Irulegi'nin Eli"'nin asıldığı evin sahibine iyi şans getirdiğine inanıldığı için kullanıldığını düşünüyor

Diğer kelimelerin deşifresi ise henüz yapılamadı.

'ŞU ANA KADAR BİLDİKLERİMİZİ ALT ÜST ETTİ'

Deşifreyi yapan Barcelona Üniversitesi'nde Latin filolojisi profesörü olan Javier Velaza ve ekip arkadaşı Joaquín Gorrochategui keşfin yazılı bir Vaskon dili olduğunu kanıtladığını öne sürdü.

Velaza "Artık Vaskonların dilleri için yazıyı kullandığını biliyoruz. Bu yazıt inkar edilemez; metnin ilk kelimesi açıkça modern Baskçada bulunan bir kelime" dedi.

Özerk Bask bölgesinde Hint Avrupa dilleri profesörü olarak çalışan Gorrochategui ise "Irulegi'nin Eli"nin barındırdığı sırların bilim insanlarının Vaskonlar hakkındaki bilgilerini değiştireceğini söyledi.

Gorrochategui "Bu parça, şimdiye kadar Vaskonlar ve yazı hakkında düşündüklerimizi alt üst ediyor. Antik Vaskonların okuma yazma bilmediklerine ve madeni para basmak dışında yazı kullanmadıklarına neredeyse ikna olmuştuk" dedi. (DIŞ HABERLER)

Kuzeydoğu Fransa’da Geç Antik Çağ nekropolü keşfedildi