Hasankeyf'te 800 yıllık su kanalı bulundu
Batman’ın Hasankeyf ilçesinde yöre halkı tarafından bilinen, altı kilometre uzunluğundaki su kanalının yapılan yüzey araştırması sonucunda 800 yıllık olduğu ortaya çıktı.
Hasankeyf'te kazı çalışmaları yürüten Artuklu Üniversitesi Sanat Tarihi Bölümü’nden Doç. Dr. Zekai Erdal ve ekibi, boş zamanlarında yaptıkları araştırmada, 6 kilometre uzunluğunda su kanalı tespit etti.
Yapılan arşiv araştırmalarında yöre halkı tarafından da bilinen bu kanalın, aslında Artuklular döneminde yapıldığı belirlendi.
Hasankeyf’in Artukluların başkenti olduğunu hatırlatan Erdal, 800 yıllık kanalın en büyük özelliğinin suyun 'kapiler kuvvet’ denilen yöntemle ince borularla yukarı taşınması olduğunu söyledi.
Kanal, özellikle yağışlı havalarda Dicle Nehri’nin bulanık ve çamurlu akmasından dolayı çevreden tatlı su ihtiyacı karşılıyordu.
Şehre 6 kilometre mesafedeki dağlık alandan alınan tatlı su, topografik yapıya uygun şekilde açılan tüneller, kayalara oyulan veya kagir kanallarla kaleye taşınıyordu.
Bu kanalla ilgili bilgiler 1280 yılında bölgeye gelen İbn-i Şeddad tarafından da kayda geçirildi.
Şeddad, kalenin doğusundan bir alandan alınan suyun kale meydanına kadar nakledildiğinden bahsetmektedir.
Suyun yüksek yerlere taşınmasında, ‘kapiler su kuvveti’ denilen ince borulardan faydalanıldığı düşünülüyor.
Son bulunan su kanalı, bu yöntemin 1330'lu yıllarda da kullanıldığını ortaya çıkardı
HASANKEYF'E NE OLDU?
Batman'ın ilçesi olan Hasankeyf, 12 bin yıllık geçmişiyle Anadolu'nun en eski yerleşim alanlarından biriydi.
Tarih içinde büyük öneme sahip olan Hasankeyf höyüğünde yapılan çalışmalarda 3.500 yıldan 12.000 yıl öncesine kadar arkeolojik buluntulara rastlanılmıştır.
Ancak yapılması planlanan Ilısu Barajı tüm bu tarihi suların altına gömdü.
Yıllar süren tepkiye rağmen baraj 2015 yılında tamamlandı.
Bölge sular altında kaldıktan sonra geriye sadece fotoğraflar kaldı.