Gürcistan'da 'etki ajanı' tasarısının geri çekilmesini isteyen ABD: Rus tipi otoriterleşirseniz Belarus tipi yaptırım yersiniz
Artı Gerçek - ABD ve Rusya'daki öncüllerine atıfla 'yabancı ajan yasası' denilen 'yabancı etkinin şeffaflığı' yasa tasarısı parlamentoda görüşülürken adeta iç savaş yaşayan Gürcistan'a Amerikan baskısı arttı. ABD Kongresi'nin onlarca üyesi Gürcistan Başbakanı'na hitaben yayımladıkları açık mektupla 'yabancı ajan' tasarısının geri çekilmesini isterken, Başkan Joe Biden'ın Ulusal Güvenlik Danışmanı Tiflis'in "demokrasiden geriye gidişi karşısında derinden alarma geçtiklerini" söyledi.
VEKİLLERE GÖRE 'ABD'DEKİ ÖNCÜLÜYLE KIYASLANAMAZ'
ABD Kongresi'nin alt kanadı Temsilciler Meclisi'nin onlarca üyesinin Gürcistan Başbakanı Irakli Kobahidze'ye "ciddi endişelerini" dile getirdiği açık mektupta tasarının geri çekilmesine yönelik hükümete "güçlü" çağrı yapıldı.
29 ABD'li milletvekili, Gürcü versiyonunun ABD'de çok uzun yıllardır yürürlükteki öncülüyle kıyaslanamayacağını savunup Rusya'da 2012'de çıkarılan ve muhalif sesleri susturmaya hizmet etmekle eleştirilen yasanın uzantısı olduğunu iddia etti.
'ABD-GÜRCİSTAN İLİŞKİSİNİ TEMELDEN YENİDEN DEĞERLENDİRİRİZ'
"Batı'da gelecek arayan Gürcü halkının iradesini baltalayacak zararlı yasa tasarısının" parlamentodaki oylama sürecinden vazgeçilmesini isteyen açık mektupta "Gürcistan'da durum net. Hükümet ya halkın sesini dinleyecek ya da Rus tarzı otoriterliğin karanlık yolunda ilerlemeye devam edilecek" denildi.
'BELARUS YAPTIRIMLARI YASASININ BENZERİNİ ÇIKARIRIZ'
İkinci durumun "ABD'nin Gürcistan'la ilişkisinin doğasını temelden yeniden değerlendirmesine neden olacağı" uyarısı yapan milletvekilleri, Gürcistan'ı "Belarus modeli" yaptırımlarla tehdit etti:
"Tasarı geri çekilmezse, Senato'dakilerle birlikte ABD'nin mali yardımının yeniden değerlendirilmesi, ABD'ye yönelik vize yasaklarının genişletilmesi ve Gürcistan'ın demokratik gelişimini baltalamaktan sorumlu olanlara yönelik mali yaptırımlar da dahil olmak üzere ABD'nin Gürcistan'a yönelik politikasında temel değişiklikleri teşvik edeceğiz."
"Tıpkı Kongre'nin Belarus'un otoriterliğe düşüşüne dikkat çekerek 2004'te Belarus Demokrasi Yasasını kabul etmesi gibi, biz de Gürcistan'ın hak ettiği müreffeh Avrupa-Atlantik geleceğine yönelik saldırılara yanıt vermeye kararlıyız.”
Milletvekilleri, Gürcü Rüyası hükümetinin "barışçı protestolara" verdiği yanıtın endişeleri daha da artırdığını sözlerine ekledi.
SULLIVAN: KRİTİK TERCİH
ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Jack Sullivan da Temsilciler Meclisi üyeleri gibi 'ya o ya bu' resti çekti. Sullivan "Gürcistan'da demokrasinin gerilemesinden derin endişe duyuyoruz" diyerek şu vurguyu yaptı:
"Gürcü milletvekilleri, Gürcü halkının Avrupa-Atlantik özlemlerini desteklemek ya da demokratik değerlere aykırı Kremlin tarzı yabancı ajanlar yasasını geçirmek gibi kritik bir tercihle karşı karşıya."
'GÜRCİSTAN'I KASITLI OLARAK BATI'DAN KOPARMA ÇABASI'
Protestoculara atıfla "Gürcü halkının yanındayız" diyen Biden'ın danışmanı, AB ve NATO üyeliği için çalışan iktidar partisi Gürcü Rüyası'nın kasıtlı olarak Batı'dan kopmaya çalışıyor göründüğünü iddia etti:
"Gürcü Rüyası'nın son dönemdeki söylemi, teklif edilen mevzuat değişiklikleri ve eylemleri, Gürcü halkının isteklerine aykırıdır ve Gürcüleri ABD ile Avrupa'dan tecrit etmek için tasarlanmıştır."
AB'den aralıkta aday ülke statüsü alan Gürcistan'a daha önce Brüksel'den "tasarının yasalaşmasının, AB'ye üyelik sürecini olumsuz etkileyeceği" uyarısı gelmişti.
İKTİDAR PARTİSİ: BATI-RUSYA KAVGASINA MALZEME OLMAMAK İÇİN
Batı ile Rusya'nın Ukrayna'dan sonraki çekişme sahası haline gelen Gürcistan'da hükümet, muhalefetin "Rus yasası" diye nitelediği tartışmalı tasarının "amacının baskı değil, şeffaflık ve siyaseti yabancı nüfuzunun zararlı etkisinden korumak olduğunu" savunuyor. Başbakan Kobahidze'ye göre tasarı AB standartlarıyla uyumlu. Gürcü Rüyası'nın kurucusu olan eski başbakan Bidzina İvanişvili, Batı'nın Rusya ile çatışmada Gürcüleri "topçu mühimmatı" olarak kullanmaya çalışmasını durdurmak için böyle bir yasaya ihtiyaç olduğu iddiasında.
GELİRİN YÜZDE 20’DEN FAZLASI YABANCI KAYNAKLI OLDUĞUNDA
Tasarı, yıllık gelir kaynaklarının yüzde 20’den fazlasını yabancı güçlerden elde eden tüzel kişiliklerin bir kütüğe kaydolmasını ve kendi durumlarını bildirmelerini öngörüyor. Geçen yılın mali durumunu her yıl ocak ayında bildirmeleri istenen kayıtlı tüzel kişiliklerin bildirimleri hakkında adalet bakanlığı soruşturma açabilecek. Bu kapsama giren ama gerekeni yapmayan tüzel kişilikler yaklaşık 10 bin dolar para cezasına çarptırılacak.
ÖRGÜTLERDEN BİLDİRİ: BASIN VE İFADE ÖZGÜRLÜĞÜNE TEHDİT
Aralarında Uluslararası Basın Enstitüsü'nün de bulunduğu 18 medya ve insan hakları örgütü, dün ortak bildiri yayımlayarak, yasa tasarısının "yetkililere bağımsız sesleri itibarsızlaştırma, baskı yapma ve sonunda susturma konusunda güçlü araç sağladığını, dolayısıyla basın özgürlüğünü ve ifade özgürlüğünü tehdit ettiğini" söyledi.
HUZURSUZLUK BİTECEĞE BENZEMİYOR
Gürcü Rüyası ile ortaklarının çoğunlukta olduğu parlamentoda iki okumadan geçen tasarının pazartesi günkü üçüncü okumayla kabul edilmesi bekleniyor. Aynı zamanda Fransa vatandaşı olan Cumhurbaşkanı Salome Zurabişvili, protestocuları desteklemesinin yanısıra yasayı veto edeceğini söylüyor. (Reuters, RFERL, Civil.ge, Dış Haberler)
