İngiltere İşçi Partisi'ni 14 yıl sonra iktidara taşıyan Keir Starmer kim?
Artı Gerçek - Birleşik Krallık'ta Nisan 2020'de solcu Jeremy Corbyn’den liderliğini devraldığı İngiliz İşçi Partisini daha merkezde konumlandıran Keir Starmer, 14 yıl sonra partisinin ezici seçim zaferi kazanmasıyla başbakan koltuğunun yeni sahibi oldu. Zafer konuşmasında "Ülkeyi yeniden inşa etmeye başlıyoruz" diyen Keir Starmer'ın bugüne nasıl geldiğini BBC şöyle aktardı:
SİYASETE ATILMADAN ÖNCEKİ HAYATI
Keir Starmer, 50’li yaşlarında milletvekili olmadan önce ünlü ve başarılı bir avukattı. Ancak radikal sol görüşte olduğu öğrencilik yıllarından beri her zaman siyasete ilgi duymuştu. 1962’de Londra’nın güneydoğusundaki Surrey şehrinde doğdu. Sık sık vurguladığı gibi ailesi işçi sınıfındandı. Annesi hemşireydi, babası da bir fabrikada alet üreticisiydi. Ailesi sadık İşçi Partisi destekçilerinden oluşuyordu. Nitekim ismi, partinin ilk lideri olan İskoç madenci Keir Hardie’den geliyor.
16 yaşındayken İşçi Partisi’nin yerel gençlik kollarına katılarak bir süre Socialist Alternatives adı verilen radikal sol dergide editörlük yaptı. Ailesinde üniversiteye giden ilk kişi oydu. Leeds ve Oxford üniversitelerinde hukuk okudu. Daha sonra insan hakları alanında avukatlık yaptı.
Bu süreçte Karayipler ve Afrika’da ölüm cezasının kaldırılması için çalıştı. 1990’lı yıllarda avukat olarak dev restoran zinciri McDonalds’ın hakaret davası açtığı iki ekoloji aktivistini temsil etti.
2015'TE MİLLETVEKİLİ, 2020'DE PARTİ LİDERİ SEÇİLDİ
2015’te Londra’daki Holborn ve St Pancras seçim bölgesinden milletvekili seçilerek Birleşik Krallık'ın ana yasama organı Avam Kamarası'na girdi.
O dönem Jeremy Corbyn’in liderliğindeki İşçi Partisi ana muhalefetteydi. Corbyn Keir Starmer’ı İçişleri Sözcüsü olarak atadı. Starmer, gölge bakan olarak özellikle hükümetin göç konusundaki performansını tetkik etti.
2016'da Brexit referandumunun Britanya'nın Avrupa Birliği’nden (AB) ayrılma kararıyla sonuçlanması sonrası Starmer bu kez aynı görevi Brexit süreci için yaptı. Bu konumunu, Brexit konusunda ikinci bir referandum düzenlenmesi yönünde baskı yapmak için kullandı, ancak başarılı olamadı ve daha sonra bu çizgisini değiştirdi.
2019’daki genel seçimde İşçi Partisi'nin 1935'ten beri en büyük yenilgisini almasıyla Corbyn istifa etti. Starmer, 4 Nisan 2020'de İşçi Partisi lideri seçildi. Kampanyasında, enerji ve su şirketlerinin kamulaştırılmasını, üniversite öğrencilerine ücretsiz eğitim verilmesini savundu.
'ESKİ TÜFEK' CORBYN'İ PARTİDEN ATTI
Filistin'i savunan, İsrail'i sorgulayan Corbyn’in İşçi Partisi lideri olduğu dönemdeki açıklamalarına yönelik "Yahudi karşıtlığı" suçlamalarının yeniden gündeme gelmesi sonrası yaşanan tartışmalar üzerine Starmer selefini partiden ihraç etti.
Partinin sol kanadından pek çok isim ise Starmer’ın esasında, milletvekili adaylarının sadece "ılımlılardan" oluşmasını istediğini, uzun süredir "bu operasyonu yürüttüğünü" savundu.
ENERJİ-SU KAMULAŞTIRMASI, BEDAVA EĞİTİMDEN ÇARK ETTİ
Partinin dümenini merkeze kıran Starmer, enerji ve su şirketlerinin kamulaştırılması yönündeki daha önceki vaatlerinden vazgeçti. Eğitim konusunda da üniversite öğrencilerinin okul harçlarının iptal edilmesi yönündeki önerisini geri çekti, hükümetin bunu karşılayamayacağını söyledi.
İşçi Partisi, çevre konusunda yeşil enerji projelerine yılda 28 milyar sterlin ayrılması yönündeki önerisinin kapsamını büyük oranda daralttı. Açık deniz rüzgar çiftlikleri inşa edilmesi ve elektrikli araçlar için batarya fabrikası geliştirilmesi gibi vaatlerine ise bağlı kaldı.
Muhafazakar Parti'nin "en temel taahhütlerinden birinden sıyrılmaya çalışmakla" suçladığı Starmer'ın elektrik üretiminden fosil yakıtların tamamen çıkarılması yönündeki vaatleri gerçekçi bulunmadı.
İSRAİL'İN GAZZE SAVAŞI'NA DESTEĞİ TARTIŞMA YARATTI
Hamas’ın 7 Ekim 2023’te İsrail’de düzenlediği saldırı sonrası İsrail’in Gazze’deki operasyonlarını savunan Starmer, kendisini savunma hakkını kullandığı gerekçesiyle İsrail'e destek verdi. Starmer'ın bu açıklamaları çok sayıda Filistin yanlısı seçmeni kızdırdı. Acil ateşkes çağrısı yapan onlarca İşçi Partisi milletvekili Starmer'a tepki gösterdi. Starmer sonunda şubat ayında “kalıcı ateşkes” çağrısı yaptı, “Bu hemen gerçekleşmeli” dedi.
YouGov’un mart ayındaki kamuoyu araştırmasına göre halkın yüzde 52’si Starmer’ın bu meseleyi iyi yönetemediğini düşünüyordu.
Starmer, Husilerin Gazze'ye destek için Kızıldeniz'de İsrail ile bağlantılı gemilere yönelik saldırılarına misilleme olarak ABD ile Britanya'nın Yemen’i bombalamasına da destek verdi.
NAMI DİĞER BAY KURAL
Geçmişte ikinci Brexit referandumu isterken artık Brexit konusunda bir soru işareti olmadığını söyleyen, ama AB ile gıda, çevre ve çalışma standartları dahil birçok konuda işbirliği yapılmasını ve yeni anlaşmalar imzalanmasını isteyen Starmer, rakipleri tarafından sık sık "sıkıcı" diye alay konusu yapılsa da kendisini kurallara uyan biri olarak göstermeyi seviyor. Lakaplarından birisi “Bay Kural”. Sadece bir kez yasalara uymamış. Polis onu gençken bir kez izinsiz dondurma satarken yakalamış.
'KAYBETMEKTEN NEFRET EDİYORUM'
Verdiği röportajlarda karakteriyle ilgili fazla ipucu vermeyen Starmer, The Guardian gazetesine "Kaybetmekten nefret ediyorum. Bazıları önemli olanın katılmak olduğunu söyler. Ben onlardan değilim" diyerek kendine rekabetçi bir hava da kattı.
Tam bir futbolsever ve Arsenal taraftarı Starmer, 2007’den beri Ulusal Sağlık Hizmetleri (NHS) için çalışan Victoria Alexander ile evli. Çiftin iki çocuğu var. (BBC Türkçe, Dış Haberler)
