Solun birinci gelip salt çoğunluğu elde edemediği Fransa'nın felç olması, gelecek seçimde 'aşırı sağın zaferini' hazırlayabilir
Artı Gerçek - Avrupa'nın ikinci büyük ekonomisi Fransa, Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un hazirandaki Avrupa Parlamentosu (AP) seçimlerinden "aşırı sağcı" Ulusal Birlik'in (RN) zaferle çıkması üzerine ilan ettiği baskın genel seçimlerin ardından, felç olma tehlikesiyle karşı karşıya kaldı.
????????????????️ #France's #NewPopularFront has won the largest number of seats in the final round of snap #legislative #elections, leaving behind the remnants of #Macron’s camp and the #RN trailing in 3rd place.
— FRANCE 24 English (@France24_en) July 8, 2024
Here is the division of seats in the #NationalAssembly ???? #legislatives pic.twitter.com/wWrC4IJdZG
İlk turu RN'nin açık ara kazanması sonrası ikinci tur bittiğinde Yeni Halk Cephesi isimli sol ittifak (NFP) birinci, Macron'un Cumhuriyet İçin Hep Birlikte (Ensemble) ittifakı ikinci, RN üçüncü olurken, hiçbir parti ya da ittifak meclis salt çoğunluğunu elde edemedi. 577 sandalyeli mecliste salt çoğunluk için 289 sandalye gerekirken, gayriresmi sonuçlara göre NFP 182, Ensemble 168, RN ile müttefikleri 143 milletvekilliği kazandı.
???????????? #France is facing a hung parliament and the prospect of tax negotiations to form a government.
— FRANCE 24 English (@France24_en) July 8, 2024
????️ That's after a surprise left-wing surge blocked #MarineLePen's quest to bring the far right to power Sunday.@ofarry reports ⤵️ #Législatives2024 #ElectionsLegislatives2024 pic.twitter.com/Y1l0kpwlor
MACRON İÇİN ASIL 'DÜŞMAN', BOYUN EĞMEYEN FRANSA
Hiçbir blok mecliste dizginleri ele geçiremezken, 3 yıl daha görev süresi olan Macron'un kamuoyunun önüne çıktığında ne diyeceği ve hükümeti kurma görevini kime vereceği soru işareti. İkinci tur öncesi, Macron kanadı, RN adayının kazanması pahasına Yeni Halk Cephesi'nin lider partisi Boyun Eğmeyen Fransa'nın (LFI) adayına oy verilmesi çağrısı yapmayı reddedip "Boyun Eğmeyen Fransa ile Fransa'yı yönetmeyiz" açıklaması yapmıştı.
BÖYLE BİR MECLİSTE SOL PROGRAMI HAYATA GEÇİRMEK ZOR
Buna rağmen gelen birinciliği France 24 ve BBC "şok zafer" diye nitelerken, dün başkent Paris'in Stalingrad Meydanı'nda coşkulu destekçilerinin önünde zafer konuşması yapan LFI lideri Jean-Luc Melenchon, "Macron, halkın iradesine kesinkes saygı göstermeli ve hükümeti kurma görevini NFP'ye vermeli" restini çekti.
Jubilation and stunned silence: France reacts to exit polls https://t.co/q76xbaEVdW
— BBC News (World) (@BBCWorld) July 8, 2024
France 24, "şaşırtıcı sonucun, ülkeyi net bir başbakan adayından ve baskın seçim ilanı karşısında aceleyle biraraya gelen sol ittifakı iddialı programını hayata geçirmesini sağlayacak mutlak çoğunluktan mahrum bıraktığı" değerlendirmesini yaptı.
SOL İTTİFAKIN SALT ÇOĞUNLUĞU KAÇIRMASINDA MACRON PARMAĞI
France 24'e göre RN'nin nihai yenilgisi, kısmen, "seçmenlerin aşırı sağ iktidarını önlemek için sergilediği direnişin dayanıklılığıyla" açıklanabilir. 30 Haziran'da ilk tur sonuçlarının açıklanmasından dakikalar sonra, NFP'nin bir planı olduğunu duyuran Melenchon, "aşırı sağa" karşı "cumhuriyet cephesi" veya "barajı" inşa etme stratejisi açıkladı. Macron kanadının geniş ölçüde takip ettiği strateji kapsamında ikinci tur öncesi 218 aday, aşırı sağın zafer eşiğini aşmasını engelleyecek adaya oy verilmesi için yarıştan çekildi.
Çekilenlerin 130'u Yeni Halk Cephesi'nden, 82'si ise Macron'un Ensemble'ındandı. Ama ardından Macron, "Melenchon'un Boyun Eğmeyen Fransa'sının hükümete katılmasının söz konusu olamayacağını" söyledi. Bu şartlar altında dün geceki sonuçlar, NFP için baş döndürücü bir başarı oldu.
MACRONİST POLİTİKALARDAN KESİN KOPUŞ PROGRAMI
Macron baskın seçimle rakiplerini hazırlıksız yakalamayı umarken, sol güçler, yalnızca birkaç gün içinde, yıllardır sevilmeyen Macronist politikalardan kesin kopuş vaat eden ortak bir siyasi program arkasında birleşmeyi başardı.
ZENGİNLERE VERGİYLE FİNANSE EDİLECEK
Yeni Halk Cephesi programı, cumhurbaşkanının iş dünyası yanlısı neoliberal reformları yerine, hayat pahalılığı kriziyle mücadele için asgari ücreti artırma, temel mallara tavan fiyat koyma Macron'un mezarda emeklilik getiren yasasını iptal edip emeklilik yaşını düşürmeyi vaat etti. Bu iddialı programı, Macron'un kaldırdığı servet vergisini yeniden uygulamaya koymak ve sosyal harcamalardaki artış için şirketlere yeni vergi getirmek dahil vergi sisteminde kapsamlı reformlarla finanse edeceğini söyledi.
'SOL BİR KEZ DAHA CUMHURİYET'İ KURTARDI'
Melenchon, dünkü zafer konuşmasında, "Birleşik sol, tarihi zorluğun üstesinden gelmenin ehli olduğunu gösterdi ve ülkeye kurulan tuzağı kendi yöntemleriyle boşa çıkardı. Kendi yöntemiyle bir kez daha Cumhuriyet'i kurtardı" dedi.
What just happened in France's shock election? https://t.co/8F0gq7RQ1H
— BBC News (World) (@BBCWorld) July 8, 2024
Solcu lider, Macron hükümetinin 2022 genel seçimlerinde meclis salt çoğunluğunu kaybettiğinden beri -mezarda emeklilik yasası örneğindeki gibi- defalarca yaptığı üzere, NFP hükümetinin de ana ekonomi politikalarını kararnameyle geçirmekte hiç vakit kaybetmeyeceğini söyledi.
İTTİFAKTA UZLAŞI İSTEYENLER DE VAR
Ancak Melenchon'un Boyun Eğmeyen Fransa'sı (LFI), Sosyalist Parti (PS), Yeşiller (EELV) ve Fransa Komünist Partisi'nin (PCF) oluşturduğu Yeni Halk Cephesi'nden farkı sesler de çıktı.
AP seçimlerinde PS listesinden iyi performans gösteren merkez sol çizgideki Raphael Glucksmann, müttefiklerini "yetişkinler" gibi davranmaya çağırdı. Glucksmann, "Öndeyiz ama bölünmüş bir parlamentodayız. Konuşmamız, tartışmamız, diyalog kurmamız gerekecek" dedi.
BAŞBAKAN ADAYI AÇIKLAMADILAR
Macron ise hâlâ seçeneklerini değerlendiriyor gibi görünüyor. Danışmanlarına göre cumhurbaşkanı, çevresine "kimi başbakan atayacağına karar vermeden önce meclisin organize olmasını beklediğini söyledi". NFP, kampanya boyunca başbakan adayı ismi vermeyi reddetme konusunda kararlı davrandı ve nihai kararın, meclisteki konumlar netleştikten sonra farklı sol güçler arasındaki uzlaşmayla verileceğini söyledi.
MELENCHON'UN BAŞBAKAN OLMASINA KARŞI SESLER YÜKSELDİ
Ancak bu konuda Yeni Halk Cephesi içinde keskin bölünme var. Glucksmann, başbakan adayı olmayı reddederken, "bölücü Melenchon'un başbakan olmasını istemediğini" açıkladı.
Yeşiller lideri Marine Tondelier, "Kurumlarımızın mantığına göre, Macron'un bugün resmi olarak Yeni Halk Cephesi'ni başbakan adayı göstermeye davet etmesi gerekiyor" dedi. Ancak de Tondelier de Melenchon'un başbakanlık yarışında olamayacağını söyledi.
'FRANSA, YILLARCA SÜRECEK SİYASİ ÇIKMAZLA KARŞI KARŞIYA'
Dolayısıyla "hiçbir tarafın meclis salt çoğunluğuna sahip olmadığı ve üç büyük siyasi blok için ileriye dönük açık yolun bulunmadığı Fransa, yıllarca sürecek siyasi çıkmazla karşı karşıya" uyarısında bulunan France 24, şu analizlere yer verdi:
'SEÇMENİN RN'YE DAHA SIKI SIKIYA SARILMASINA YOL AÇABİLİR'
"Macron, görev süresi 2027'de sona erene kadar cumhurbaşkanlığından istifa etmeyeceğini söylerken, üç bloktan herhangi birinin büyük ve çok ihtiyaç duyulan reformları geçirme konusunda yıllarca tekrar tekrar başarısız olmasının, sayıları giderek artan RN seçmenlerini solun veya merkezin Fransa'nın gidişatını tersine çevirebileceğine ikna etmesi pek mümkün değil."
'SOL, MACRON'U AYAKTA TUTMA ROLÜNE DÜŞEBİLİR'
"RN hâlâ yaralarını sarmaya devam ederken, dün gece uğradığı hayal kırıklığı, aşırı sağcı partinin tarihindeki en fazla milletvekilini kazandığı gerçeğini değiştirmiyor. İkinci tur sonuçlarının ardından konuşan RN Genel Başkanı Jordan Bardella, cumhuriyet cephesini, partisini iktidardan uzak tutmak için kapalı kapılar ardında kurulan "rezil ittifak" olmakla suçladı. Bardella, kimseyi Fransa'yı yönetecek durumda bırakmayan Macron'un itibarını kaybetmiş düzeninin sol kanat desteğiyle ayakta tutulacağı bir manzara çizdi."
'İKTİDARA HER ZAMANKİNDEN DAHA YAKIN RN'NİN İŞİNE YARAR'
"2027 cumhurbaşkanlığı seçimlerinde yeniden RN'nin adayı olacak Marine Le Pen için bu, iktidara her zamankinden daha yakın olan partinin işine yarayacak bir durumdan ibaret. Le Pen, 'Zaferimiz yalnızca ertelendi' dedi."
SOLUN BİRİNCİLİĞİNİ KUTLAYANLAR DA ENDİŞELİ
Dün akşam seçim sonuçlarının belli olması üzerine Paris'teki Cumhuriyet Meydanı'nda toplanan ve Fransa'nın aklı, özgürlüğü ve cumhuriyetin ideallerini temsil eden ulusal sembolü Marianne heykelin, havai fişeklerle aydınlatan sol ittifak destekçileri arasında "aşırı sağın" daha güçlü geleceği korkusunu dile getirenler vardı.
Reuters'e konuşan 23 yaşındaki tasarımcı Baptiste Fourastie, "Kimse bunu beklemiyordu. Fransız halkının bir kez daha aşırı sağı engellemeyi başarmasından mutluyuz" dedi.
Ancak aşırı sağın daha da güçlenebileceğinden ve bir dahaki sefere kazanabileceğinden endişesini dile getiren Fourastie, "Kimsenin net çoğunluğunun bulunmadığı bir parlamentoyla zor olacak, ama yine de aşırı sağın zaferinden iyidir" dedi. (France 24, BBC, Reuters, Dış Haberler)
