ABD, İran'dan alacaklarını Halkbank üzerinden Türkiye'ye ödetmek istiyor

ARTI GERÇEK - Kamu bankası Halkbank, iktidarın ve yandaş medyanın "hayırsever işadamı" olarak lanse ettiği Reza Zarrab ile olan ilişkisi nedeniyle, ABD vatandaşlarına 2 milyar dolar ödemeye mahkam edilebilir.

Bunun nedeni, "Dört ayrı saldırı nedeniyle İran’dan tazminat almaya hak kazanan" ABD’lilerin, "İran’dan menfaat sağladığı" iddiasıyla Halkbank aleyhine açtığı davaya dayanıyor.

Geçtiğimiz cuma günü dört aydır gizli tutulduktan sonra açıklanan, İran terörünün mağduru olduğunu öne süren 252 kişinin, New York Güney Bölge Mahkemesi’nde Halkbank aleyhine açtığı tazminat davası sürüyor.

Halkbank’ın avukatları aracılığıyla önümüzdeki günlerde davaya itiraz etmesi bekleniyor. New York’ta 10 Eylül’de yapılacak ilk ön duruşmada şikayetçilerin jürili mahkeme talebi değerlendirilecek.

2 MİLYAR TAZMİNAT ÖDEMEYE MAHKUM EDİLEBİLİR

Sözcü yazarı Zeynep Gürcanlı, ABD’de, "dört ayrı saldırı nedeniyle İran’dan tazminat almaya hak kazanan" 252 kişinin, bu tazminatı Reza Zarrab ve İran’la olan ilişkisi nedeniyle Halkbank’tan almak için dava açtığını yazdı.

Gürcanlı’nın aktardığına göre, Hakan Atilla’ya verilen cezanın ardından 24 Temmuz’da gizlilik kararı kaldırılan dava, Halkbank’ın Amerikan ambargosunu ‘hileli yolla delerek’, İran’la girdiği para ilişkisinden "menfaat sağladığı", bu nedenle Amerikan vatandaşlarını alacaklarının da Halkbank tarafından ödenmesi gerektiği iddiası üzerine kurulu.

26 Mart 2020’de açılan dava Halkbank aleyhine sonuçlanırsa, Türkiye’de bir kamu bankası olarak faaliyet gösteren Halkbank, ‘hayırsever işadamı Rıza Sarraf’ ile girdiği ilişki nedeniyle 252 ABD vatandaşına 2 milyar dolar tazminat ödemeye mahkûm edilebilir. Bu da İran’ın mahkûm olduğu tazminattan, Türkiye’nin sorumlu tutulduğu anlamına gelecek.

HALKBANK: GEÇMİŞTEKİ DAVALAR BAŞARISIZLIKLA SONUÇLANDI

ABD’de savcılık makamı geçen yıl ekim ayında Halkbank ve bankanın yöneticilerini İran, Türkiye ve Birleşik Arap Emirlikleri’ndeki kişi veya paravan şirketleri kullanarak ABD’nin İran’a yaptırımları ihlal etmekle suçlamış ve bankaya dava açmıştı. Banka ise aleyhine yöneltilen suçlamaları reddetmişti.

Bankanın açıklamasında, yeni açılan davadaki iddialar ile halihazırdaki dava arasında bir ilişki kurulmaya çalışıldığı fakat bunun asılsız olduğu savunuldu. Halkbank’tan yapılan açıklamada, "Müştekilerin bir kısmının dahil olduğu, benzer davalar geçmişte başka uluslararası bankalara karşı da açıldı, başarısızlıkla sonuçlandı" denildi.

Kamuyu Aydınlatma Platformu’nda (KAP) yer alan bankanın açıklamasında şu ifadeler kullanıldı:

"Tazminat davasında ileri sürülen iddialarla, özünde Bankamız hakkında ABD New York Güney Bölge Mahkemesi nezdinde açılmış bulunan mevcut ceza davasındaki sözde iddialarla bağlantı kurulmaya çalışıldığı anlaşılmıştır. Oysa, Bankamız ile ilgili ifade edilen iddialar asılsız olmasının yanı sıra, bu davayı açan kişilerin İran’dan alacaklarının tahsili ile hiçbir ilgisi olmadığı gibi, söz konusu alacakların tahsiline etkisi de bulunmamaktadır."

TÜM YASAL HAKLARIMIZI KULLANACAĞIZ

Türkiye’ye karşı uluslararası alanda yürütülen dezenformasyon ve kasıtlı siyasi algı çalışmalarının etkisini, özellikle Bankamızı hedef alan temelsiz, mesnetsiz girişimlerde görmekteyiz. Türkiye’nin, tamamen uluslararası hukuka uygun, egemenlik hakları doğrultusunda attığı her adımdan sonra karşılaştığımız Bankamızın güven ve itibarını sarsıcı nitelikteki, asılsız iddialara ve girişimlere karşı Bankamız, ABD hukuku ile uluslararası ve ulusal hukuktan kaynaklanan tüm yasal haklarını kullanacaktır."

DOSYA İLE İLGİLİ DÖRT AY GİZLİLİK SÜRDÜRÜLMÜŞ

New York Barosu avukatı Cahit Akbulut, yeni Halkbank davasında müştekilerin, Reza Zarrab ve Hakan Atilla’nın yargılandıkları davalarda suçlu bulunmasından cesaret aldıklarını söyledi.

VOA Türkçe'de yer alan habere göre Akbulut, "Halkbank aleyhine açılan yeni tazminat davasının dilekçesi 26 Mart 2020 tarihinde imzalanmış ve mahkemeye sunulmuş. Mahkemenin bu dava dilekçesini açıkladığı tarih ise 24 Temmuz. Bu dosyayla ilgili dört ay gizlilik alınıp geçtiğimiz cuma gününe kadar sürdürülmüş. Bu davayı dört ay saklamalarının nedeni hem eski Halkbank Genel Müdür Yardımcısı Hakan Atilla’nın temyiz davasının sonucunu beklemek, ayrıca Halkbank aleyhine açılan diğer dava dosyasındaki gelişmeleri bekleme niyeti olabilir. Bu iki davadaki kararlara etki etmesin diye gizli tutulmuş olabilir. Bunlar hep teknik şeyler, tam ayrıntılarını, ne düşündüklerini bilemeyiz" dedi.

HALKBANK'A YÖNELİK DÖRT AYRI SUÇLAMA VAR

Akbulut, dört ayrı suçlamayla yargılanacağını belirterek, "Dava dilekçesine baktığınızda 252 kişi, İran’ın sorumlu tutulduğu dört ayrı saldırı olaylarında zarar görenlerin aileleri tarafından açılmış. İki milyar dolarlık bir tazminden bahsediliyor. Amerikan mahkemelerinde, bu saldırılarda zarar gören kişilere İran’ın maddi tazminat ödemesi kararı alınmış ancak İran bu kişilere şimdiye kadar hiçbir ödeme yapmamış. Müştekiler, ABD’nin yasaklarına rağmen Halkbank’ın İran ile yaptığı işlemlerden bir menfaat sağladığını belirterek bu elde edilen gelirin kendi zararlarını tazmin edebileceğini iddia ediyorlar. Halkbank, dört ayrı maddeyle suçlanıyor, hemen hemen birbirine benzer suçlamalar. İran’ın petrol gelirlerinin Halkbank’a aktırıldığı iddia ediliyor. Halkbank’ın İran adına aracı banka olarak hareket ettiği ve bu işlemlerden haksız kazanç elde ettiği iddia ediliyor" dedi.

ZARRAB VE ATİLLA DAVALARINDAN YOLA ÇIKILMIŞ

Müştekilerin, iki ayrı davada Zarrab ve Atilla’nın suçlu bulunmasından cesaret alıp bu yeni davayı açtığını kaydeden Akbulut, "Müştekiler, şikayetlerini New York Güney Bölgesi Federal Mahkemesi’nde hakkındaki tüm suçlamaları kabul eden Rıza Sarraf ve 32 ay hapis cezası alan Hakan Atilla davalarına dayandırıyor. Bu davalarda alınan tarafların, İran’a yönelik Amerikan ambargosunu delmekten suçlu bulunduklarına gönderme yapıyor. Bu değişik bir dava, sıradan bir dava değil ne tür bir karar çıkar şimdiden öngörmek pek mümkün değil. Ayrıca müştekiler, şikayetlerinde Türkiye Cumhuriyeti’ne de göndermede bulunuyor. Halkbank’ın yüzde 51’inin devlete ait Varlık Fonu’na ait olduğu belirtiliyor. Direk olmasa da dolaylı bir yoldan Türkiye Cumhuriyeti’ne de bir suçlamada bulunuyorlar. Bir hayli uzun sürecek bir dava olacak arada tebligat süreçleri işleyecek" dedi.