Asgari ücrette üçüncü toplantı yarın yapılacak

Doğrudan 7 milyona yakın çalışanı ilgilendiren asgari ücret görüşmelerinin üçüncü toplantısı yarın Türk-İş'in ev sahipliğinde yapılacak. Çalışma Genel Müdürü Nurcan Önder başkanlığında toplanacak komisyonda, işçi tarafını Türk-İş, işveren tarafını ise Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu (TİSK) temsil ediyor.

Bu toplantıda, Asgari Ücret Tespit Komisyonu tarafından verilen görev doğrultusunda Türkiye İstatistik Kurumu'nca (TÜİK) hesaplanan bir işçinin asgari geçim tutarının da paylaşılması bekleniyor. Bu rakamın, gerek işçi gerekse de işveren tarafının tekliflerinin somutlaşması ve pazarlıklara başlanması bakımından belirleyici niteliği bulunuyor.

İŞÇİ GERÇEKLEŞEN, İŞVEREN HEDEFLENEN ENFLASYONU İSTİYOR

Türk-İş, yeni asgari ücret belirlenirken öncelikle geçim şartlarının temel alınmasını istiyor. Ayrıca, asgari ücret görüşmelerine 2 bin liranın üzerinde başlanılmasını, bu rakama enflasyon oranındaki artışın yanında refah payının da eklenmesini talep ediyor.

Asgari ücretin vergi dışı tutulmasını da savunan Türk-İş, net ücrette 2 bin liranın altındaki her teklife kapılarını kapatıyor.

TİSK ise yeni asgari ücret belirlenirken hedef enflasyon, yatırımlar, rekabet gücü, verimlilik ve işsizlikle mücadelenin dikkate alınmasını, asgari ücret desteğinin arttırılarak devam ettirilmesini, yüzde 2 olan işsizlik sigortası işveren payının 2019 yılı için alınmamasını talep ediyor.

İşveren ayrıca SGK işveren desteğinin yüzde 5'ten yüzde 6'ya çıkartılmasını ve toplu iş sözleşmesi imzalanan iş yerlerinde bunun yüzde 7 olarak uygulanmasını istiyor.

İLK KEZ ASGARİ ÜCRETİ BİR İŞÇİ DE YER ALMIŞTI

Komisyonun bu yılki ilk toplantısı 6 Aralık'ta Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı'nın ev sahipliğinde gerçekleşmişti. Bu toplantıda ilk kez asgari ücretli bir işçi de yer almıştı. Yalova Üniversitesi'nde güvenlik görevlisi olarak çalışan Güvenlik-İş Sendikası Üyesi Gülden Görmez, Asgari Ücret Tespit Komisyonu'nda Türk-İş heyetindeki 5 kişiden biri olmuştu.

TİSK'in ev sahipliğinde 13 Aralık'ta düzenlenen ikinci toplantıda, işçi heyetine başkanlık eden Türk-İş Genel Eğitim Sekreteri Nazmi Irgat, "Rakamsal pazarlığa başlamadığımız için tam bir sonuç çıkmadı. Henüz erken ama TÜİK'in açıklamasından sonra bir sonuç çıkacağını bekliyorum" açıklamasını yapmıştı.

TİSK'TEN HÜKÜMETE DESTEK AÇIKLAMASI

Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu (TİSK) Başkanı Kudret Önen, "Yeni yılda geçerli olacak asgari ücretle ilgili teklifimiz, hükümetin enflasyonla mücadele programına destek olacak nitelikte" dedi.

Önen, yaptığı açıklamada, asgari ücret ile geçim ücretinin farklı şeyler olduğunu belirterek, bu iki kavramın karıştırılarak kamuoyunda yanlış bir algı oluşturulmaya çalışıldığını söyledi.

Asgari ücretin çalışanlara ödenebilecek alt limiti tarif ettiğine dikkati çeken Kudret Önen, "Asgari ücretin, hedef enflasyon ile birlikte ülkenin içinde bulunduğu ekonomik durumu, hedef yatırımlar, verimlilik, işsizlik ve enflasyon ile mücadele hedeflerinin dikkate alınarak tespit edilmesini öneriyoruz. Yeni yılda geçerli olacak asgari ücretle ilgili teklifimiz, hükümetin enflasyonla mücadele programına destek olacak nitelikte." diye konuştu.

Asgari ücretin 2 bin liranın üzerinde olması yönündeki taleplere değinen Önen, "Bu tür taleplerin 'Yeni Ekonomik Program' içinde yer alan enflasyon ve işsizlikle mücadele ile diğer hedeflere uygun olmadığını düşünüyoruz. Bu talebin gerçekleşmesi ülkemizin rekabet gücünü olumsuz etkileyeceği gibi istihdamın sürdürülebilirliği ve yeni iş alanlarının açılması açısından da destekleyici değil" ifadelerini kullandı.

DİSK: ASGARİ ÜCRET TESPİTİNDE TÜİK HESABINA UYULMUYOR

Öte yandan, Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) yaptığı açıklamada, gerçekleşecek toplantıda TÜİK tarafından Komisyon'a bir işçinin geçiminin asgari tutarına ilişkin rakam sunulması beklendiğini belirterek, açıklamasında şu ifadelere yer verdi:

"TÜİK, Asgari Ücret Tespit Komisyonu'na her yıl bir işçinin geçimi için gerekli besin içi ve besin dışı harcamalara ilişkin asgari tutarı hesaplayıp sunuyor. Ancak bugüne kadar komisyona sunulan TÜİK hesaplamasına hiç uyulmadı. Asgari ücret yıllardır TÜİK hesaplamasından düşük saptanıyor. TÜİK tarafından Komisyon'a sunulan asgari ücret hesaplaması ile saptanan net asgari ücret arasında bazı yıllarda yüzde 35'e yakın fark ortaya çıkmaktadır.

Tablo: Brüt ve Net Asgari Ücret ile TÜİK'e Göre Asgari Ücret (2003-2018)

2003'ten bu yana Komisyon tarafından belirlenen miktar, TÜİK tarafından sunulan asgari ücretin altında kaldı. 2017 Kasım ayında TÜİK tarafından komisyona sunulan asgari ücret hesaplaması 1894 TL iken, Komisyon asgari ücreti 1603 TL olarak saptadı. 2017 yılı asgari ücret hesaplamasında da benzer şekilde TÜİK hesabı ile Komisyon kararı arasında 265 TL fark vardı. Asgari Ücret Tespit Komisyonu TÜİK tarafından sunulan hesaplamalara bugüne kadar uymadı. Böylece asgari ücret giderek geçim ücretinden uzaklaştı.

Grafik: Asgari Ücrette TÜİK ve Komisyon Farkı

Bir devlet kurumu olan TÜİK'in bu hafta sunacağı raporun baz ücret olarak kabul edilmesi ve asgari ücretin TÜİK hesabı üzerine enflasyon ve büyüme beklentisi eklenerek ve net olarak hesaplanması gerekir. Asgari ücretin enflasyon karşısında korunması için, Asgari ücretin milli gelir artışından yararlanması için, Asgari ücretin geçim ücreti olabilmesi için, Asgari ücrette yaşanan kayıpların giderilmesi için, işçilerin krize karşı korunması için asgari ücret net 2800 TL olmalıdır."

ASGARİ ÜCRET NASIL BELİRLENİYOR?

Asgari ücreti, yasa gereği 5'er işçi, işveren ve devlet temsilcisi olmak üzere 15 kişiden oluşan Asgari Ücret Tespit Komisyonu belirliyor. Bu komisyonda, en fazla üyeye sahip konfederasyon olduğu için işçi tarafını Türk-İş temsil ederken, TİSK işveren tarafı adına masa bulunuyor.

Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı'ndaki ilk toplantının ardından komisyon, sırasıyla işveren ve işçi ev sahipliğinde de ayrı ayrı toplanacak. Komisyon, son toplantısını yine Bakanlıkta yapacak.

Bakanlığın belirlediği üyelerden birinin başkanlık ettiği komisyon, en az 10 üyenin katılımıyla toplanıp, oy çokluğuyla karar verecek. Oyların eşitliği halinde başkanın bulunduğu tarafın çoğunluğu sağladığı kabul edilecek.

MEVCUT ASGARİ ÜCRET NET 1603 LİRA

Asgari ücret, halen bekar bir işçi için brüt 2 bin 29 lira 50 kuruş, vergiler ve kesintiler düştüğünde net bin 603 lira 12 kuruş olarak uygulanıyor. Apartman görevlileri için ise normal işçilerden farklı olarak gelir ve damga vergileri kesilmediğinden net bin 725 lira 8 kuruş olarak hesaplanıyor.

Asgari ücretin işverene toplam maliyeti, bir işçi için 2 bin 384 lira 66 kuruş. Bunun 2 bin 29 lira 50 kuruşunu brüt asgari ücret, 314 lira 57 kuruşunu sosyal güvenlik primi, 40 lira 59 kuruşunu işveren işsizlik sigorta fonu oluşturuyor. (EKONOMİ SERVİSİ)