Bankacılık piyasasında stres sürüyor
ABD Merkez Bankası piyasa beklentileriyle uyumlu bir faiz artışına gitti. Avrupa ve dünyada bankacılık krizinin stresi sürüyor. Türkiye’de çocuklar ekmek ve makarnaya mahkum yaşıyor… Dünya ve Türkiye gündeminde öne çıkan başlıklar Ekonomi Bülteni’nde...
Artı Gerçek - Avrupa Merkez Bankası (ECB) Denetim Kurulu Başkanı Andrea Enria, ECB'nin bankacılık denetimiyle ilgili yıllık raporunun sunumunu yaptı. Enria, Euro Bölgesi'nde yıllarca süren aşırı gevşek para politikasının ardından Temmuz 2022'de başlayan faiz oranı dönüşüyle Avrupa finans kurumlarının özellikle risk yönetimi ve stratejik kontrolde ayarlama yapması gerektiğini söyledi. Euro bölgesi bankalarının 'sağlam' olduğunu anlatan Enria, para politikasındaki sıkılaşma göz önüne alındığında, bankaların likidite ve finansman risklerini de daha yakından takip etmesi gerekeceğini vurguladı.
İNGİLTERE’DE ENFLASYON BEKLENTİLERİ AŞTI
İngiliz Ulusal İstatistik Ofisi’nin (ONS) verilerine göre, enflasyon (TÜFE) şubatta bir önceki aya göre yüzde 1,1, yıllık bazda ise yüzde 10,4 artış gösterdi. TÜFE'nin şubatta aylık yüzde 0,6 ve yıllık yüzde 9,9 artması bekleniyordu. ONS’den yapılan açıklamada, şubatta hane halkının doğalgaz, elektrik ve akaryakıt fiyatlarındaki artışların enflasyon üzerinde etkili olduğu belirtildi.
FED FAİZİ 25 BAZ PUAN ARTIRDI
Piyasalarda tedirgin biçimde beklenen ABD Merkez Bankası (Fed) faiz kararını açıkladı. Fed, politika faizini beklentiler doğrultusunda 25 baz puan artırarak, yüzde 4,75-5.00 aralığına yükseltti. Fed'den yapılan açıklamada, faiz oranının artırılması kararının oy birliğiyle alındığı belirtildi. Federal Açık Piyasa Komitesinin (FOMC) uzun vadede maksimum istihdam ve yüzde 2 enflasyon elde etmeyi amaçladığı vurgulanan açıklamada, bu hedeflerin desteklenmesi için federal fon oranın yüzde 4,75-5 aralığına yükseltilmesine karar verildiği ifade edildi.
UBS, CREDİT SUİSSE’İN YENİ SAHİBİ OLDU
İsviçre’nin en büyük bankası UBS, küresel finans piyasalarını tehdit eden bankacılık krizinin odağındaki Credit Suisse’i tarihi bir anlaşmayla satın aldı. İsviçre Merkez Bankası’nın aracılığıyla gerçekleşen alımda 3 milyar İsviçre Frangı (3,3 milyar dolar) ödeme yapılacak. Credit Suisse 2008 krizinden sub-prime mortgage varlıkları nedeniyle hasar alsa da başarıyla çıkan bir yatırım bankası. Ancak, 2021 yılında Archegos Capital ve Greensill Capital’ın batması sonrası ciddi hasar aldı ve toparlanamadı. Banka batış yolundayken UBS Banka’yı satın almış oldu.
SİBİRYA’NIN GÜCÜ II İÇİN ANLAŞMA ÇABASI HIZLANIYOR
Çin Devlet Başkanı Şi Jinping’in 20-22 Mart arasında Rusya’ya yaptığı ziyarette, iki ülke arasındaki ticari ilişkilerin ivmesinin artırılmasına karar verildi. İki ülke arasındaki ticaret hacmi geçtiğimiz yıl yüzde 30 artmış ve bunun önemli bir kısmı enerjiden gelmişti. İki ülke yaptıkları görüşmede bu ivmeyi artırmayı sürdüreceklerini ifade etti. Bu çerçevede 2019’dan bu yana Rusya’dan Çin’e gaz taşıyan Sibirya’nın Gücü hattına aynı isimli kardeş bir hat yapılması için müzakereler hız kazandı. Yeni hattın 50 bcm kapasiteli olması bekleniyor. Rusya, Çin’e 2030’a kadar yıllık 2030'a kadar 98 milyar metreküp gaz ve 100 milyon ton sıvılaştırılmış doğalgaz (LNG) tedarik etmeyi hedefliyor. Çin 2022’de 109 milyon ton gaz ithal etti.
MERKEZ BANKASI FAİZİ SABİT TUTTU
Merkez Bankası (TCMB), mart ayı Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısında, Maraş merkezli depremin ardından ikinci politika faizi kararını açıkladı. Kurul, piyasa beklentilerine paralel olarak politika faizini yüzde 8,5’te sabit tuttu. Toplantı sonrası yayımlanan metinde, geçen ay olduğu gibi "Kurul, para politikası duruşunun fiyat istikrarı ve finansal istikrarı koruyarak deprem sonrası gerekli toparlanmayı desteklemek için yeterli olduğu görüşündedir" ifadesi yer aldı.
EN DÜŞÜK EMEKLİ AYLIĞI 7 BİN 500 LİRAYA ÇIKIYOR
Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan, katıldığı canlı yayında en düşük emekli maaşının 7 bin 500 lira olduğunu açıkladı. Hazırlanan düzenlemeye göre 5 bin 500 lira olan emekli maaşı ile 7 bin 500 lira arasındaki fark Hazine tarafından karşılanacak. Ayrıca 7 bin 500 lira üzeri maaş alanlara zam yapılamayacak. Uzmanlar düzenlemenin bir emekli maaş düzenlemesi olmadığını yalnızca 2 bin fark ödenmesine karar verildiğini hatırlatarak hem kök aylığın aynı kaldığını hem de emekliler arasında ciddi bir ayırıcımdık yapıldığı konusunda hemfikir.
TÜİK: GENİŞ TANIMLI İŞSİZLİK YÜZDE 21,3
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2022 yılının iş gücü verilerini açıkladı. Buna göre, işsiz sayısı 2022 yılında bir önceki yıla göre 337 bin kişi azalarak 3 milyon 582 bin kişi oldu. İşsizlik oranı ise 1,6 puanlık azalış ile yüzde 10,4 seviyesinde gerçekleşti. Genç nüfusta işsizlik oranı yüzde 19,4 olarak izlenirken geniş tanımlı işsizlik yüzde 21,3 olarak kaydedildi. Kadınlar 2022’de de cinsiyet eşitsizliğine takıldı. TÜİK’e göre kadın işsizliği, erkek işsizliğinin 4,5 puan üzerinde gerçekleşti. İşsizlik oranı erkeklerde yüzde 8,9 iken kadınlarda ise yüzde 13,4 olarak tahmin edildi.
TÜRKİYE’DE ÇOCUKLAR MAKARNA VE EKMEĞE MAHKÛM
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 'Türkiye Çocuk Araştırması'nın sonuçlarını yayımladı. Tek başına her 10 çocuktan yalnızca üçünün tek başına uyuduğu bir odası varken, beslenme alanında daha can yakıcı veriler ortaya çıktı. Buna göre anneleri tarafından ekmek veya makarna gibi tahıl içeren yiyecekleri her gün tükettiği belirtilen 6 aylık ve daha yukarı yaştaki çocukların oranı yüzde 62,4 iken meyveyi her gün tükettiği belirtilen çocukların oranı yüzde 50,5, sebzeyi her gün tükettiği belirtilen çocukların oranı yüzde 33,0, et, tavuk veya balığı her gün tükettiği belirtilen çocukların oranı yüzde 12,7 ve fasulye, nohut, mercimek gibi kuru baklagilleri her gün tükettiği belirtilen çocukların oranı yüzde 10,9 oldu.
TARIMDA ENFLASYON ARTIŞI SÜRÜYOR
Tarımsal girdi fiyat endeksi (Tarım-GFE) ocakta aylık bazda yüzde 6.24, yıllık bazda yüzde 95.99 arttı. Endeskte, bir önceki yılın aralık ayına göre yüzde 6,24 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 118,18 artış gerçekleşti. Ana gruplarda bir önceki aya göre tarımda kullanılan mal ve hizmet endeksinde yüzde 5,77, tarımsal yatırıma katkı sağlayan mal ve hizmet endeksinde yüzde 9,62 artış oldu. Bir önceki yılın aynı ayına göre göre tarımda kullanılan mal ve hizmet endeksinde yüzde 95,54, tarımsal yatırıma katkı sağlayan mal ve hizmet endeksinde yüzde 99,13 artış gerçekleşti.
HAZIRLAYAN: MÜHDAN SAĞLAM