Bütçe 9 ayda 129 milyar lira açık verdi

Artı Gerçek - Hazine ve Maliye Bakanlığı, eylül ayına ilişkin bütçe uygulama sonuçlarını açıkladı.

Buna göre, eylülde bütçe gelirleri, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 113,2 artarak 441 milyar 265 milyon liraya, bütçe giderleri de yüzde 99,8 artışla 570 milyar 482 milyon liraya ulaştı.

Ocak-eylül döneminde ise bütçe gelirleri geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 74,2 yükselerek 3 trilyon 439 milyar 983 milyon liraya çıktı. Bütçe giderleri de aynı dönemde yüzde 95,6 artarak 3 trilyon 952 milyar 585 milyon lirayı buldu.

Böylece merkezi yönetim bütçesi eylülde 129 milyar 218 milyon lira, ocak-eylül döneminde ise 512 milyar 602 milyon lira açık verdi.

Faiz hariç bütçe giderleri, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 97,9 artarak 499 milyar 719 milyon liraya yükseldi. Faiz hariç giderlerin bütçe ödeneklerine göre gerçekleşme oranı ise 2022'nin aynı ayında yüzde 10,1 iken geçen ay da yüzde 10,1 olarak hesaplandı.

PERSONEL ÖDENEĞİNİN YÜZDE 14'Ü KULLANILDI

Eylülde personel giderleri, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 118,5 artarak 134 milyar 355 milyon lira olurken, personel giderleri için bütçede öngörülen 952 milyar 308 milyon lira ödeneğin yüzde 14,1'i kullanıldı.

Sosyal güvenlik kurumlarına devlet primi giderleri, eylülde geçen yılın aynı ayına göre yüzde 82,8 artışla 17 milyar 354 milyon liraya yükseldi ve bütçede öngörülen 150 milyar 392 milyon lira ödeneğin yüzde 11,5'i kullanılmış oldu.

Söz konusu dönemde, mal ve hizmet alım giderleri için bütçede öngörülen 419 milyar 443 milyon lira ödeneğin yüzde 10'u harcandı. Eylülde yüzde 89,3 artışla 41 milyar 952 milyon lira mal ve hizmet alımı gideri gerçekleşti.

Cari transferler eylülde, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 88,1 artarak 211 milyar 952 milyon lira oldu. Bütçede öngörülen 1 trilyon 940 milyar 901 milyon lira ödeneğin yüzde 10,9'u kullanıldı.

Eylülde 37 milyar 122 milyon lira sermaye gideri gerçekleşirken, sermaye transferi 33 milyar 287 milyon lira olarak gerçekleşti. Borç verme giderleri ise 23 milyar 707 milyon lira oldu. Faiz giderleri geçen yılın aynı ayına göre yüzde 113,7 artışla 70 milyar 764 milyon lira olarak kayıtlara geçti.

GELİRLER

Merkezi yönetim bütçe gelirleri, geçen yılın eylül ayında 206 milyar 940 milyon lira iken geçen ay yüzde 113,2 artarak 441 milyar 265 milyon liraya yükseldi. Bütçe tahminine göre bütçe gelirlerinin eylül ayı gerçekleşme oranı 2022'de yüzde 8,1 iken geçen ay yüzde 9 oldu.

Vergi gelirleri tahsilatı, geçen ay, Eylül 2022'ye göre yüzde 122,6 artarak 386 milyar 224 milyon liraya çıktı. Vergi gelirlerinin bütçe tahminine göre gerçekleşme oranı ise 2022'de yüzde 7,9 iken geçen ay yüzde 9 olarak hesaplandı.

Genel bütçe vergi dışı diğer gelirleri yüzde 63,4 artışla 46 milyar 608 milyon liraya çıktı. Özel bütçeli idarelerin öz gelirleri 6 milyar 797 milyon lira, düzenleyici ve denetleyici kurumların gelirleri 1 milyar 636 milyon lira olarak kaydedildi.

Vergi türleri itibarıyla eylülde geçen yılın aynı ayına göre gelir vergisi yüzde 97, kurumlar vergisi yüzde 199,7, dahilde alınan katma değer vergisi yüzde 248,5, özel tüketim vergisi yüzde 161,5, banka ve sigorta muameleleri vergisi yüzde 127,1, ithalde alınan katma değer vergisi yüzde 71, damga vergisi yüzde 86,8, harçlar yüzde 76,7, diğer vergiler tahsilatı yüzde 137,9 arttı. (EKONOMİ SERVİSİ)