Credit Suisse'te tarihi skandal: Sızdırılan bilgiler arasında kimlerin ismi geçiyor?

Araştırma sonuçlarının ilkinde, tüm hesap sahiplerinin kimlik bilgileri yer almıyor.

Credit Suisse hesaplarında milyonlarca dolar değerinde para bulunduran kişiler arasında Ürdün Kralı II. Abdullah, Mısır'ın devrik lideri Hüsnü Mübarek'in iki oğlu, Pakistan istihbarat şefi General Akhtar Abdurrahman'ın oğulları, Venezuelalı hükümet yetkilileri, İtalya'nın en büyük mafya organizasyonlarından Ndrangheta'ya yakın isimlerden Antonio Velardo gibi isimler var.

Tunus, Libya, Suriye ve Yemen gibi ülkelerden üst düzey hükümet yetkililerinin de özellikle 'Arap Baharı' döneminde ellerindeki paraları İsviçre bankasındaki hesaplarına aktardıkları dikkat çekiyor.

Ayrıca Kazakistan'da Nazarbayev'in yerine geçen Devlet Başkanı Cömert Tokayev, Nahcivan lideri Vasif Talibov'un oğulları Rıza ve Seymur Talibov, ocak ayında istifa eden Ermenistan eski Cumhurbaşkanı Armen Sarkisyan, Sırp uyuşturucu baronu Rodoljub Raduloviç ve Cezayir eski Devlet Başkanı Abdulaziz Buteflika'nın da Credit Suisse bankasında hesap açtığı ortaya çıktı.

Organize Suç ve Yolsuzluk Raporlama Projesi, Kazakistan Devlet Başkanı Tokayev'in oğlu Timur Tokayev için Credit Suisse bankasında geçmiş yıllarda hesap açtığı ve oğlunun adına İsviçre'nin Cenevre, Versoix ve Saint Prex şehirlerinde üç ayrı villa satın aldığını yazdı.

Bankada hesabı olan kişilerin, daha çok bankacılık bilgilerini İsviçre vergi makamlarıyla paylaşma anlaşması olmayan ülkelerden olduğu dikkat çekiyor.

YAYINLANAN BİLGİLERDE DİKKAT ÇEKEN İSİMLER KİMLER?

ERMENİSTAN: SARKİSYAN'IN 10 MİLYON FRANGI VAR

Bir ay önce Cumhurbaşkanlığından istifa eden Armen Sarkisyan ve kız kardeşi Karine Sargsyan’ın Credit Suisse banka hesaplarında 2006-2016 yılları arasında 10 milyondan fazla İsviçre Frangı tuttuğu, bu süre zarfında ABD’de büyükelçiliği görevinde de bulunan Sarkisyan’ın bu meblaĞda bir mali beyanda bulunmadığı ortaya çıktı.

Gazetecilerin ulaşıp paraların kaynağını sorduğu Sarkisyan, önce "Birinin özel banka hesabının ayrıntılarına erişmek, yanlış ve yasa dışıdır, tüm dünyada. Bu, mahremiyetin ihlali ve gizliliğin ihlalidir" gibi kısa bir yanıt verdi ve ilk başta konuşmak istemedi. Sarkisyan, sonradan karar değiştirdi ve gazetecilere, söz konusu yıllarda pro bono (fahri, ücretsiz) olarak büyükelçilik yaptığını, hatta kendi cebinden Birleşik Krallık’ta Ermenistan Büyükelçiliği kurmak için para harcadığını söyledi.

MISIR: HÜSNÜ MÜBAREK'İN OĞULLARI VE YAKIN ARKADAŞLARI

Bankanın müşterileri arasında Hüsnü Mübarek’in Mısır’da ticaret imparatorlukları kuran oğulları Alaa ve Cemal Mübarek de bulunuyor. Verilere göre kardeşlerin bankayla ilişkisi on yıllar sürdü, en erken ortak hesap 1993’te açıldı. 2010’a kadar Alaa’ya ait bir hesapta 232 milyon İsviçre Frangı vardı.

Arap Baharı ayaklanmalarından sonra servetleri değişti ve 2015’te kardeşler ve babaları bir Mısır mahkemesi tarafından zimmete para geçirme ve yolsuzluktan üç yıl hapis cezasına çarptırıldı.

Davanın siyasi amaçlı olduğunu söyleseler de, başarısız bir temyiz başvurusunun ardından Alaa ve Cemal, hiçbir suçu kabul etmeyen bir uzlaşma anlaşmasıyla Mısır hükümetine tahmini 17.6 milyon dolar ödedi.

Hüsnü Mübarek’le bağlantılı diğer Credit Suisse müşterileri de yaklaşık otuz yıl boyunca diktatör için mali danışman olarak görev yapan, ihale anlaşmalarıyla bir servet biriktiren ve kara para aklama suçlamalarıyla karşı karşıya kaldıktan sonra sürgünde ölen merhum işadamı Hüseyin Salem, Hişam Talat ve Mübarek’in partisinden bir milyarder politikacı Mustafa var.

Yorum için ulaşılamayan Mustafa, eski kız arkadaşı Lübnanlı pop yıldızı Suzanne Tamim’i öldürmek için kiralık katil tutmaktan 2009 yılında suçlu bulunmuştu – ancak hesabı 2014’e kadar açık tutuldu.

Credit Suisse’in bankacılık hizmetlerinden yararlanan bir diğer Mübarek uşağı, eski istihbarat şefi Omar Süleyman’dı. Suleyman ve ortakları, 2007 yılında 63 milyon İsviçre Frankı tutan bir hesabın intifa hakkı sahipleri olarak verilerde listeleniyor. Süleyman, yaygın işkence ve insan hakları ihlallerinin yaşandığı Mısır’da korkutucu figürlerden biriydi.

CEZAYİR: İŞKENCECİ VE İNFAZCI SAVUNMA BAKANI HALİD NEZZAR

Pakistan, Ürdün, Yemen ve Irak da dahil olmak üzere birkaç istihbarat şefi ve ordu komutanları tarafından tutulan Credit Suisse hesapları arasında Cezayir’den de bir isim var: 1993 yılına kadar savunma bakanı olarak görev yapan ve askeri cuntanın kayıplar, toplu gözaltılar, işkence ve tutukluların infazıyla anılan darbesine katılan Halid Nezzar’dı. Hesaplarında 2 milyon İsviçre Frangı tuttuğu ortaya çıktı.

VENEZUELA: PETROL YAĞMALAYAN İŞ İNSANLARI, BÜROKRATLAR, SİYASİLER

Suisse sırları projesi üzerinde çalışan muhabirler, Venezuela devlet petrol şirketi Petróleos de Venezuela (PDVSA) etrafında dönen yolsuzluklara karışan iki düzine iş adamı, yetkili ve politikacıyla bağlantılı Credit Suisse hesapları tespit etti.

Venezüella kaynaklarının yağmalanmasıyla bağlantılı çok sayıda davaya karışan bu isimler arasında, devletin petrol şirketindeki yetkililere rüşvet veren, ABD merkezli iki işadamı Roberto Rincón Fernández ve Abraham Shiera Bastidas’ı içeriyor.

Bunlarla bağlantılı olan diğer Venezüelalılar ise Enerji Bakan Yardımcısı Nervis Villalobos Cárdenas ve üst düzey bir PDVSA yetkilisi Luis De Léon Perez.Venezuela bağlantılı Credit Suisse hesaplarından bazıları çok büyük meblağlar içeriyor;

Villalobos’un hesabında 9,5 milyon, De Léon’unkinde ise 22 milyon Frank vardı. İşadamı Rincón’un rüşvetlerini ödeyen işadamı, tutuklanmasından bir ay önce Kasım 2015 itibariyle hesabında 68 milyon CHF’den fazla para vardı.

PAKİSTAN VE ÜRDÜN'ÜN İSTİHBARAT ŞEFLERİNİN MİLYONLARI

Terörle mücadelede ABD ile işbirliği yapan birçok ülkeden üst düzey istihbarat yetkilisi ve çocuklarının da Credit Suisse’te para tuttuğu açığa çıktı

Pakistan istihbarat teşkilatının başkanı General Akhtar Abdur Rahman Khan, Sovyetler Birliği’ne karşı mücadelelerini desteklemek için Afganistan’daki mücahitlere ABD ve diğer ülkelerden milyarlarca dolar nakit ve diğer yardımların akıtılmasına yardım etmişti.

1985’te, ABD Başkanı Ronald Reagan Afganistan’a giden yardımın daha fazla denetlenmesi çağrısında bulunması sonrası, General Khan’ın üç oğlu adına bir hesap açıldı. General hiçbir zaman yardım parasını çalma suçlamasıyla karşı karşıya kalmadı. Sızan kayıtlara göre yıllar sonra, hesap 3,7 milyon dolara kadar büyüyecekti.

Generalin oğulları Akbar ve Haroon Khan, raporlama projesinden gelen yorum taleplerine yanıt vermedi. Bir kısa mesajda, üçüncü bir oğul olan Gazi Han, hesaplarla ilgili bilgileri "doğru değil" diyerek, "İçerik varsayımsaldır" dedi.

2003 yılında, ABD’nin Saddam Hüseyin’i devirmek için Irak’ı işgal ettiği yıl, Ürdün istihbarat teşkilatı başkanı Saad Kheir, sonunda 21,6 milyon dolara kadar ulaşan bir hesap açtı. Hesap, Kheir’in 2009’daki ölümünden sonra kapatıldı.

SUISSE SCRETS NEDİR? Dünyanın en zengin ve en köklü bankalarından biri olan Credit Suisse bankasına yönelik bu araştırmaya "Suisse Secrets" (İsviçre Sırları) adı verildi. 39 ülkede 48 medya kuruluşundan 163 gazetecinin katıldığı araştırmada, İsviçre'nin en büyük yatırım bankalarıdan Credit Suisse'den sızdırılan banka hesap bilgileri aylarca analiz edildi. Bugüne kadar bir İsviçre bankasından ilk kez gazetecilere bu denli büyük bir sızıntı oluyor. İncelemede, hesap sahipleri arasında yolsuzlukla suçlanan hükümet yetkilileri, insan hakları ihlali ile suçlananlar ve kriminal sabıkası olanların da bulunduğu saptandı.

BANKA SIZINTI İLE İLGİL NE DİYOR? Banka Sözcüsü Candice Sun, iddiaları şiddetle reddettiklerini belirterek, elde edilen hesapların birçoğunun finansal yasaların farklı işlediği onlarca yıl öncesine dayandığını söyledi. Sun, sızdırılan veri tabanındaki hesapların çoğunun zaten kapatıldığını, kalan aktif hesaplarla ilgili gerekli adımların atıldığı konusunda bir sorun bulunmadığını dile getirdi. Sun, sızıntıyı bankaya yönelik "itibarsızlaştırma çabası" olarak yorumladı.