Dolar tarihi zirvesinde: Fed'in ardından gözler bugün Merkez Bankası'nın faiz kararında
+GERÇEK - Piyasalarda gözler bugün faiz kararına çevrildi. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Para Politikası Kurulu (PPK), Başkan Şahap Kavcıoğlu başkanlığında bugün toplanacak, faiz kararı saat 14.00'te açıklanacak.
Dolar/TL, Fed'in faizlerde 75 baz puanlık artışı ve TCMB'nin faiz indirme beklentilerinin etkisiyle tarihi zirvesini gördü. Son olarak 21 Aralık 2021 günü 18,36 lirayı gören dolar, bugün 18,38 lira seviyesine yükselerek zirvesini yeniledi.
Dün ABD Merkez Bankası (Fed), politika faizini 75 baz puan artırarak yüzde 3-3,25 aralığına yükseltti. Kararın oybirliği ile alındığı açıklandı. Karar metninde önümüzdeki toplantılarda faiz artışlarının devam etmesinin uygun olacağı yönündeki yönlendirme yeniden kullanıldı.
Fed yetkililerinin bu yıl için faiz beklentisi yüzde 4,4; 2023 sonu için ise yüzde 4,6 olarak kaydedildi. Bu beklenti, kasım ayındaki toplantıda da 75 baz puanlık faiz artışının masada olduğuna işaret etti.
ENFLASYON VE İŞSİZLİĞE YUKARI YÖNLÜ REVİZYON GELDİ
Faiz kararıyla birlikte Fed'in ekonomik verilere yönelik projeksiyonları da yayımlandı. Buna göre, Fed'in takip ettiği enflasyon göstergesi olan PCE enflasyonu beklentisi 2022 için yüzde 5,2'den yüzde 5,4'e yükseltildi. Bu veriye ilişkin 2023 beklentisi de yüzde 2,6'dan yüzde 2,8'e çıkarıldı.
Fed işsizlik ile ilgili beklentilerini de yukarı çekti. Fed'in projeksiyonlarında 2022 yılında ABD'de işsizlik beklentisi Haziran ayında yapılan öngörülere göre yüzde 3,7'den yüzde 3,8'e çıktı. 2023 için işsizlik beklentisi ise yüzde 3,9'dan yüzde 4,4'e yükseltildi.
Büyüme beklentilerinde ise bu yıl için aşağı yönlü sert bir revizyon yapıldı. 2022 için Haziran ayında yaptığı projeksiyonlarda ABD ekonomisinin yüzde 1,7 büyüyeceğini öngören Fed, bu beklentisini yüzde 0,2'ye çekti. 2023 büyüme beklentisi ise yüzde 1,7'den yüzde 1,2'ye indirildi.
FED BAŞKANI JEROME POWELL: YUMUŞAK İNİŞ ZORLU OLACAK
Fed Başkanı Jerome Powell, Federal Açık Piyasa Komitesi (FOMC) toplantısının ardından yaptığı açıklamaDa şu ifadeleri kullandı:
"Enflasyonu yüzde 2’lik hedefe getirmeye kararlıyız. İhtiyacımız olan araçlarımız var. Fiyat istikrarı ABD Merkez Bankası’nın sorumluluğundadır. Bilhassa da, fiyat istikrarı olmadan hepimizin faydalanabileceği sürdürülebilir bir iş piyasası koşulları elde edemeyiz. FOMC, politika faizini 75 puan artırdı ve süregelen artışların uygun olacağını düşünüyoruz. Bilançoyu yine daraltmaya devam ediyoruz.
Tüketici harcamalarındaki büyüme hızı biraz yavaşladı ve şu an insanların gelirlerinde azalma oldu. Emlak sektöründeki aktiviteler çok büyük oranda zayıfladı. Yüksek faizler ile yavaşlayan büyüme, yatırımları da baskılıyor. Büyümedeki yavaşlamaya rağmen iş piyasası inanılmaz bir şekilde sıkı kalmaya devam etti. İşsizlik oranı yine düşük seyretti. İstihdam artışlarının güçlü kaldığını görüyoruz. Son üç ayda gerçekten iyi bir istihdam artışı oldu.
Enflasyon yüzde 2’lik hedefimizin çok üzerinde. Fiyat baskısı çok fazla, mal ve hizmetlerde şu an görülebilir. Akaryakıt fiyatları son aylarda düşüş gösterse bile bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla çok yüksek olduğunu görüyoruz. Gıda ve enerji fiyatlarında çok artış var. Katılımcılar enflasyon risklerinin yukarı yönlü olduğunu düşünüyor. Yüksek enflasyon çok büyük bir zorluk yaratmaktadır, çünkü satın alma gücü azalmaktadır. İnsanlar gıda, barınma ve ulaşım gibi en önemli kalemleri karşılamakta zorluk yaşıyorlar. Önümüzdeki aylarda enflasyonun aşağı doğru geldiğinin kanıtlarını görmek istiyoruz.
Süre gelen faiz artışlarının uygun olacağı görüşündeyiz. Bu artışların hızı da gelen verilere ve ekonominin görünümüne bağlı olarak değişeceltir. Para politikası daha da sıkılaştıkça, faiz artışlarının hızını yavaşlatmak uygun olabilir. Bir süre daha kısıtlayıcı bir para politikası ile devam edeceğiz. Para politikasının erkenden gevşetilmemesi gerektiğini düşünüyoruz.
Talebi daha ılımlı hale getirebilmek ve arzla dengeleyebilmek için hızlı adımlar atıyoruz. Enflasyonu yüzde 2’lik hedefimize getirebilmek için araçlarımızı kullanacağız. Uzun vadeli enflasyon beklentilerini çıpalı hale getirmeye çalışacağız.
İş piyasanın biraz daha soğuduğuna dair ufak işaretler alıyoruz. Fonlama faizini kısıtlayıcı bir seviyeye getirip, orada bir süre daha kalması gerektiğini düşünüyoruz. Yumuşak iniş zorlu olacak. Fed’in politika duruşunun durgunluğa yol açıp açmayacağını bilmiyoruz. Fed bilanço planlarında şu anda değişiklik yapmayı düşünmüyor."
GÖZLER BUGÜN İÇ PİYASADA MERKEZ BANKASI'NDA
Tüm dünyadaki merkez bankaları sıkılaştırma hamleleri yaparken; TCMB, geçen ay sürpriz faiz indirimi kararı almış ve politika faizini yüzde 14'ten yüzde 13'e düşürmüştü. Böylece 2022 yılının ilk faiz indirimi gerçekleşmişti.
PPK metninde mevcut görünüm altında güncellenen politika faiz düzeyinin yeterli olduğu belirtilmişti. Merkez Bankası, bir önceki faiz indirimini ise Aralık 2021’de yapmış ve sonraki 7 toplantıyı pas geçmişti.
MERKEZ BANKASI'NIN FAİZ KARARI NE OLACAK?
Kredi derecelendirme kuruluşu Fitch, TCMB'nin faiz kararına ilişkin tahminini açıkladı. Fitch yetkilisi, TCMB'nin Cumhurbaşkanlığı seçimleri sonrasına kadar faizleri sabit tutmasını bekliyor. Fitch yetkilisine göre, Türkiye'de faizlerin seçimlerden sonra artırılması tahmin ediliyor.
Reuters anketinde bu ay için beklenti politika faizinin yüzde 13'te sabit tutulacağı yönünde olurken, azınlıkta faiz indirimi tahmini de yer aldı.
AA Finans'ın beklenti anketinde faizin sabit tutulacağı öngörüldü. 29 ekonomistin katıldığı ankete katılan ekonomistlerden 9'u politika faizinde 100 baz puanlık, 1'i ise 50 baz puanlık indirim bekliyor.
Bloomberg HT anketinde ise faiz indirimi beklentisi öne çıktı. 17 kurumun katıldığı ankette 9 kurum indirim bekliyor. Kurumların 8'i 100 baz, biri ise 50 baz puanlık faiz indirimi beklentisi açıkladı.
Merkez Bankası ağustos ayındaki Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısında sürpriz bir kararla 100 baz puanlık faiz indirimine gitmişti. Söz konusu toplantıda indirime gerekçe olarak, "iktisadi faaliyette bir miktar ivme kaybı" olduğuna işaret edilmiş, "Mevcut görünüm altında güncellenen politika faiz düzeyinin yeterli olduğu değerlendirilmiştir" ifadesi ile daha fazla indirim olmayabileceği beklentisi güç kazanmıştı.
Ancak Morgan Stanley, UniCredit SpA ve Citigroup Inc.’un ekonomistleri bu ay da TCMB’den gevşeme adımı bekliyor.
Türkiye’de tüketici enflasyonu ağustos ayında yükselişini sürdürerek yüzde 80 seviyesini aşmıştı. Bununla birlikte TCMB’nin son yayımlanan piyasa katılımcıları anketindeki yıl sonu tüketici enflasyonu beklentisi bu yıl ilk kez önceki ayın altına inerek yüzde 67,73 oldu. Ayrıca sanayi üretimi temmuz ayında Haziran 2020’den beri en düşük büyümeyi kaydetti. Yıllık bazda yüzde 8,2 yükselmesi beklenen sanayi üretimi söz konusu ayda yüzde 2,4 artış kaydetti.