‘Elektrik yüzde 72, doğal gaz yüzde 112 arttı’

ARTI GERÇEK - TMMOB Makina Mühendisleri Odası Enerji Çalışma Grubu son dönemde yaşanan elektrik ve doğal gaz zamlarından hareketle hazırladığı ‘Ekim 2018 - Elektrik ve Doğal Gaz Fiyatları ve Zamları İnceleme Raporu’nu kamuoyuna açıkladı.

1 Ekim 2018’de yapılan zam sonucu değişik tüketici gruplarına uygulanan elektrik tarifelerinin vergi ve fonlar dâhil olmak üzere bir önceki zammın uygulandığı Eylül 2018’e göre yüzde 9-18,5 oranlarında, 2018 yılı ilk on ayı itibarıyla da yüzde 45,0-72,3 oranlarında arttığının belirtildiği raporda elektrikte en yüksek oranda artışın yüzde 72 ile sanayi elektrik fiyatında olduğu yazıldı.

TMMOB Makina Mühendisleri Odası Enerji Çalışma Grubu’nun belirlemelerine göre 1 Ekim 2018’de yapılan zam sonucu değişik tüketici gruplarına uygulanan doğal gaz tarifelerinde ise 2018 yılının ilk 10 ayındaki artış oranları da yüzde 29,52 ile yüzde 112,5 arasında oldu.

Oda raporunda mesken elektriği ile doğal gaz kullanan ailelerin asgari tüketim miktarlarına da yer verildi. Buna göre 4 kişilik bir ailenin fon ve vergi kesintileri dâhil aylık elektrik faturasının en az 137 TL, aylık ortalama doğal gaz faturasının ise en az 147 TL olacağı belirtiliyor.

Raporda asgari ücretli bir işçinin aylık ortalama maaşının yüzde 17,7’sini elektrik ve doğalgaz için harcamak zorunda kaldığı belirtilirken enflasyon ile elektrik ve doğal gaz arasındaki artış miktarıda kıyaslanıyor.

"YOKSUL VE YOKSUNLARA ENERJİ DESTEĞİ VERİLMELİDİR"

TMMOB Makina Mühendisleri Odası Başkanı Yunus Yener rapora ilişkin yaptığı yazılı açıklamada, "Yaşamlarını birçok zorluklara göğüs gererek ve zorunlu harcamalarını bile her geçen gün daha da kısarak yapan ücretli çalışanlar ve küçük özel işletmeler, bu fiyat artışlarından ve yaratacağı olumsuzluklardan en çok etkilenecek kesimlerdir" dedi.

Yener sorunun çözümü için "Genel olarak enerji, özel olarak elektrik sektörü toplum çıkarları ve kamusal planlama eksenlerinde yeniden düzenlenmelidir" diyerek şu önerilerde bulundu:

"Bugüne değin, enerji ihtiyacını karşılamak üzere genelde ithal enerji kaynağı kullanılmış ve kamusal bir planlama anlayışı ile değil yalnızca piyasanın isteklerini gözeten ve ithal kaynaklara dayalı yüksek maliyetli yatırımlar yapılmış, sonuçta enerjideki dışa bağımlılık Türkiye için ciddi boyutlara ulaşmıştır. Bu nedenle bundan sonra izlenmesi gereken politikanın esası; ‘önce enerji verimliliği için yatırım yapılması, bu yatırımlarla sağlanan tasarrufların yanı sıra talebin yönetilmesi, mevcut tesislerin verimliliğinin artırılması, elektrik dağıtım ve iletim şebekelerindeki teknik kayıpların azaltılması ve bütün bu uygulamalar yeterli olmaz ise, ancak o zaman yenilenebilir kaynaklara dayalı enerji üretim tesisi yatırımı’ olmalıdır.

Enerji kullanımını azaltan, enerjiyi verimli kullanan, enerjiyi yerli ve yenilenebilir kaynaklardan, yurt içinde üretilen ekipmanlarla temin eden bir paradigmaya geçiş sağlanmalıdır.

Kamu çalışanlarının, işçilerin, tüm emekçi ve emeklilerin ücret ve maaşları ile asgari ücretleri artırılmalıdır

Bugüne değin kamu çalışanlarının, işçilerin, emeklilerin ücret ve maaşları ile asgari ücret, hiç bir zaman tutmayan ve gerçek enflasyon oranlarının çok gerisinde kalan oranlarda artırılmış ve bu kesimlerin gelirleri reel olarak gerilemiştir.

Kamu emekçilerinin ve tüm emeklilerin maaşları, asgari ücret ve işçi ücretleri yüzde 30–35 enflasyon oranı dikkate alınarak, en az yüzde 40 artırılmalı, asgari geçim indirim tutarı asgari ücrete eşitlenmeli ve tüm maaş ve ücretlerin asgari ücret tutarı kadar bölümü vergi dışı kalmalıdır.

Vergiler düşürülmelidir

Doğal gaz ve elektrikte mesken aboneleri için maliyet unsuru olan yüzde 18 KDV oranı düşürülmelidir.

Elektrik fiyatlarını artıran, mesken abonelerinin sırtına yıkılan ve kamu yararına değil siyasi iktidarın yayın organı olarak çalışan TRT’ye zorunlu ödenen paylar kaldırılmalıdır.

Yoksul ve yoksunlara enerji desteği verilmelidir

Düşük gelirli konut tüketicileri için doğal gaz satış fiyatlarında sübvansiyon sağlanmalı, enerji yoksunlarına ise bedelsiz elektrik ve doğal gaz desteği verilmelidir."