EYT yasa teklifi Meclis'e sunuldu
Artı Gerçek - Emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) düzenlemesi bugün Meclis Başkanlığı'na sunuldu. AKP Grup Başkanvekili Muhammet Emin Akbaşoğlu, emeklilikte yaşa takılanlara ilişkin kanun teklifinin genel detaylarını, TBMM'de düzenlediği basın toplantısıyla açıkladı. Ayrıca, en geç haftaya salı ya da çarşamba günü teklifin yasalaşmasını öngördüklerini söyledi.
PRİM GÜNÜ KARMAŞASI
Akbaşoğlu'nun açıklamasında prim günü şartına net bir açıklık getirmemesi ve bu yöndeki soruları geçiştirmesi, kafa karışıklığına neden oldu. Akbaşoğlu'nun "Yürürlükteki mevzuata göre prim gün sayısını ve çalışma süresini dolduran herkes..." demesi, EYT'de "Bu kez prim şartı mı getirildi" endişesine neden oldu. Yürürlükteki mevzuata göre, prim günü şartı 5 bin ile 5 bin 975 gün arasında değişiyor.
'KANUN TEKLİFİNE SON ŞEKLİ VERİLDİ'
Akbaşoğlu'nu açıklaması özetle şöyle:
"Bugün şu anda EYT ile ilgili kanun teklifimizi AK Parti ve Cumhur İttifakı olarak arkadaşlarımız TBMM Başkanlığı'na sunuyorlar.
Bu kanunla ilgili detaylı açıklamalarda bulunacağım. Şunu ifade etmek isterim ki, bütün sosyal güvenlik sistemlerinde üç şart aranır. Bir tanesi, sigortalılık süresi, ikincisi prim ödeme gün sayısı, üçüncüsü de yaş şartı. Bu çerçevede özellikle kamuoyunda EYT, emeklilikte yaşa takılanlar adı altında oluşan platformlar, dernekler, çeşitli yapıların bu konudaki talepleri söz konusu oldu. Özellikle bizim bu açıklamalarımızı ortaya koymakla beraber EYT platformları, çeşitli dernekler 2022 yılı içerisinde farklı zaman süreçlerinde hem AK Parti hem Milliyetçi Hareket Partisi'ni ziyaret etmek suretiyle bu konuda taleplerini dile getirdiler ve prim süresini doldurmak ve sigortalılık süresini doldurmakla beraber yaşa takılan bir çok insanın talebini bizlere ilettiler. Bu konuda yaş şartının ortadan kaldırılması talebi söz konusu oldu. Kanun teklifinin en son şekli milletvekili arkadaşlarımız tarafından teklife dönüştürülmüş oldu. Bu konu ile ilgili AK Parti ve Cumhur İttifakı'nın milletvekilleri tarafından imzalanmak suretiyle bu teklifi Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığı'na sunduk.
Şunu ifade etmek isterim ki, 2 milyon 250 bin çalışanımızı 2023 yılı içerisinde doğrudan ilgilendiren etkileyen, toplamda yaklaşık 5 milyon çalışanımıza bu konuda dokunan bir düzenleme. Tarihi bir günü yaşıyoruz. Bir hayali gerçekleştiriyoruz.
'3 ŞEYİ HAYATA GEÇİRİYORUZ'
Üç şeyi düzenliyoruz, öncelikli olarak 4 maddeden müteşekkil bir teklif. İkisi esasa ilişkin, biri yürürlüğe, birisi de yürütmeye ilişkin toplam 4 maddeden müteşekkil bir EYT'ye has, yalın, sade, uygulanabilirliği basit ve en genel en kapsamlı şekilde hakları genişletici şekilde bir düzenlemeyi ihtiva ediyor.
Bu konuda özellikle EYT platformlarımız yaş şartının kaldırılmasını talep etmişlerdi. Birinci düzenlememiz bu konu ile ilgili. Aynen EYT platformlarının ortaya koyduğu yaşa takılma engelinin kaldırılması.
Yürürlükteki mevzuata göre prim gün sayısını ve çalışma süresini dolduran herkes kendi mevzuatı çerçevesinde yaşa takılmadan istisnasız emekli olabilme hakkına sahip. İster Bağ-Kur'lu, ister SSK'lı, ister emekli sandığı hangi noktada olursa olsun bu konuda emeklilikte yaşa takılma meselesi bu kanun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren artık tarihe kavuşmuş olacak.
8 Eylül 1999 bu tarih dahil olmak üzere yani 9 Eylül 1999'dan önceye sigortalılık süresini mevcut mevzuata göre götürebilen her bir çalışanımız artık yaş şartına bağlı olmaksızın emekli olabilecek.
YÜZDE 5 DESTEK PRİMİ
Sosyal güvenlik destek primini getirmek suretiyle 5 puan iş yerlerine bu konuda her bir çalışan emekliliği hak edip emekli olduktan sonra aynı iş yerinde 10 gün içerisinde tekrar işe başlama durumunda olan bütün çalışanlarla ilgili bu kanun teklifi bünyesinde yaklaşık 500 lira bir desteklemeyi Hazinemiz üstleniyor ve bu konuda yüzde 5 oranında bir destek primi söz konusu oluyor.
TAŞERONDA ZORUNLU EMEKLİLİK OLMAYACAK
Üçüncü olarak da, düzenlememiz özellikle bir başka sözümüzün yerine gelmesi münasebeti ile taşeron olarak bilinen ve bizim yaptığımız düzenleme ile bu konuda daimi statüye işçi statüsüne geçen bütün yüz binlerce arkadaşımız, çalışanlarımız ile ilgili bir düzenlemede bulunuyoruz. Buna göre 375 sayılı kanun hükmünde kararnamenin geçici 23 ve 24'üncü maddesinde düzenlenen ve emekliliğe hak kazanıldığı takdirde bu kardeşlerimizin zorunlu olarak iş akdinin feshine dönük düzenlemeyi kaldırıyoruz. Emekliliği hak eden bu taşerondan işçi kadrosuna geçen bütün arkadaşlarımız için ister emekli olabilme, isterse kendi yerlerinde çalışabilme imkanlarını sağlıyoruz. Dolayısıyla bu konuda yüz binlerce insanımızın da bu konuda zorunlu emekliliğini bu kanun teklifi kapsamında ortadan kaldırmış oluyoruz.
Sonuç itibarıyla yaptığımız düzenleme Cumhurbaşkanımızın 2022 yılının son Kabine toplantısı sonrasında bütün kamuoyuna deklare ettiği çerçevenin kanun teklifine dönüştürülmesidir.
ÖNÜMÜZDEKİ HAFTA YASALAŞMASI HEDEFLENİYOR
Kanun teklifi, Resmi Gazete'de yayımlandığı tarihte yürürlüğe girecek. Şu anki mevzuata göre prim gününü ve çalışma süresini dolduran bütün çalışanlar yaş şartı olmaksızın emekliliği hak edebilecekler. Plan Bütçe Komisyonu'nda bu hafta EYT ile ilgili kanun teklifimizi görüşmeyi planlıyoruz. Hızlı bir şekilde bu kanun teklifi geçsin diye başkaca bir ilavede de bulunmaksızın sadece EYT'nin düzenlenmesine ilişkin maddeleri ihtiva ediyor. En geç haftaya salı günü veya çarşamba günü bu konuda en geç EYT'nin Genel Kurul'dan da yasalaşmasını takvim olarak öngörüyoruz.
MARTTA MAAŞA HAK KAZANILACAK
Şubat ayında yasalaşarak Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmekle birlikte emeklilik başvuruları ister e-devlet'ten, ki e-devlet'ten yapılması çalışanlarımızın lehine. Daha az zamanla oturduğu yerden müracaat etme hakkı söz konusu. Ya da bizzat sosyal güvenlik kurumlarına müracaatla, çalışansa kendi kurumlarına müracaatla bu taleplerini ortaya koyabilirler. Mevcut mevzuata göre emeklilik dilekçelerinin başvuru tarihinden itibaren takip eden aybaşı itibarıyla emekliliğe hak kazanılmış olur ve emekli maaşına hak kazanır. Dolayısıyla şubatta başvuran bütün emeklilerin martta maaşlarını alabilme imkanları söz konusudur. EYT'lilerin farklı bir statüsü söz konusu değil. En düşük emekli maaşı 5 bin 500 lira, bunun altında kimse altında maaş almayacak."
'YÜRÜRLÜKTEKİ MEVZUAT DEDİĞİMDE ÇOK NET'
Akbaşoğlu, prim günü şartına ilişkin soruya ise şu yanıtı verdi: "Yürürlükteki mevzuat dediğimde çok net. Bu konuda hangi statüdeyseniz, hangi prim sayısı geçerliyse yaş şartını ortadan kaldırıyoruz. Kıdem tazminatıyla ilgili bu kanun teklifinde bir düzenleme yok. Bu konuda KGF destekli kredilerle doğrudan kıdem tazminatını işçimizin hesabına yatıracak bir model üzerinde çalışma yapıldı."
SÜREÇ NASIL İLERLEYECEK?
Teklif ilk olarak Meclis Plan ve Bütçe Komisyonu'nda görüşülecek. Daha sonra Meclis Genel Kurulu'nda ele alınacak. Teklifin şubat ayında yasalaşarak, Resmi Gazete'de yayımlanması bekleniyor. (EKONOMİ SERVİSİ)
