EYT’de ilk maaş bilmecesi/Çin devi Alibaba bölünüyor
EYT'de ilk maaş ne zaman yatacak kaosu sürüyor. Dış ticaret açığı iki ayda 26 milyar doları geçerken, İstanbul’un mart enflasyonu yüzde 73,1 oldu. E-ticaret devi Alibaba alt faaliyet kollarına ayrılıyor. Ekonomide öne çıkan başlıklar Ekonomi Bülteni'nde.
Artı Gerçek - Avrupa İstatistik Ofisi (Eurostat), Euro Bölgesi'nin mart ayına ilişkin enflasyon öncü verilerini yayımladı. Buna göre, Euro Bölgesi'nde şubatta yüzde 8,5 olan yıllık enflasyon, martta yüzde 6,9 olarak hesaplandı. Piyasa beklentileri, yıllık enflasyonun martta yüzde 7,1 olması yönündeydi. Euro Bölgesi'nde enflasyon, martta bir önceki aya göre de yüzde 0,9 arttı.
ABD EKONOMİSİ SON ÇEYREKTE YÜZDE 2,6 BÜYÜDÜ
ABD Ticaret Bakanlığı, Ekim-Aralık 2022 dönemine ait Gayrisafi Yurtiçi Hasıla (GSYH) verisine ilişkin nihai verileri açıkladı. Buna göre, ABD'de GSYH geçen yılın dördüncü çeyreğinde yıllıklandırılmış olarak yüzde 2,6 artarak, beklentinin altında bir performans sergiledi. Söz konusu dönemde GSYH verisinde aşağı yönlü revizyona gidilirken, piyasa beklentisi ekonominin son çeyrekte yüzde 2,7 büyümesi yönündeydi.
PAKİSTAN’DA ENFLASYON REKOR KIRDI
Ekonomik krizle çalkalanan Pakistan’da enflasyon verileri durumun vahameti açısından ipuçları sunuyor. Ülkede mart ayında tüketici fiyatları bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 35,37 arttı. Böylelikle 1970'lerden bu yana tutulan veri setinin en yüksek artışı kaydedildi. Şubat ayında ülkede yıllık enflasyon yüzde 31,5 olarak gerçekleşmişti. Mart ayındaki enflasyon artışıysa yüzde 3,72 oldu.
KÜRESEL GIDA FİYATLARINDA RUSYA KAYNAKLI YENİ RİSK
Küresel tahıl ticaretinde güçlü bir konumu olan Rusya’nın Ukrayna’yı işgaliyle başlayan süreç, gıda fiyatlarında tırmanışa neden olmuştu. Ara formüllerle gıda fiyatlarında gevşeme yaşanıyor olsa da iki büyük gıda firmasından gelen hamle yeni risklere kapı açıyor. Rusya’da geniş hacimli işlere imza atan Cargill ve Viterra şirketleri ülkeden çekilme kararı aldı. Bu durum, Rusya’nın tahıl ihracatında kontrolünün artması ve fiyatlar için yeni riskin oluşması anlamına geliyor.
ÇİN DEVİ ALİBABA ALTIYA BÖLÜNÜYOR
Çin’in en büyük teknoloji şirketlerinden Alibaba altı iş koluna ayrılacak. Şirketin sahibi olduğu South China Morning Post gazetesinin haberine göre, Alibaba CEO’su Daniel Cang Yong, çalışanlara gönderdiği mektupta, şirketin çatı holdingden bağımsız faaliyet gösterecek 6 iş grubuna bölüneceğini açıkladı. Buna göre, Alibaba'nın amiral gemisi niteliğindeki e-ticaret platformları Taobao-Tmall, bulut bilişim hizmetleri sağlayıcısı Cloud Intelligence, akıllı lojistik hizmetleri sağlayıcısı Cainiao Smart Logistics, dijital iş çözümleri alanında faaliyet gösteren Global Digital Business, yerel teknoloji hizmetleri sağlayıcısı Local Services ve medya ile eğlence sektörü girişimlerini kapsayan Digital Media and Entertainment grupları, bağımsız yönetilen şirketler olarak faaliyet gösterecek.
İSTANBUL’UN MART ENFLASYONU YÜZDE 70’İN ÜZERİNDE
Türkiye’de dikkatler TÜİK’in açıklayacağı mart ayı enflasyonuna odaklanmışken, öncü göstergelerden olan İstanbul’un enflasyon oranları açıklandı. İstanbul Ticaret Odası (İTO) İstanbul Ücretliler Geçinme İndeksi verilerine göre, mart ayında İstanbul’da perakende fiyat hareketlerinin göstergesi olan İstanbul Ücretliler Geçinme Endeksi bir önceki aya göre yüzde 2,95 arttı. Endekste bir önceki yılın aynı ayına göre değişim oranı yüzde 73,01 oldu. Üretici fiyatları açısından gösterge olan ve toptan fiyat hareketlerini yansıtan Toptan Eşya Fiyatları Endeksi aylık yüzde 4,96 oranında arttı. Toptan Eşya Fiyatları Endeksi'nde yıllık olarak ise yüzde 74,22 artış gerçekleşti.
DIŞ TİCARET AÇIĞI İKİ AYDA 26 MİLYAR DOLARA ÇIKTI
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), şubat ayına ilişkin dış ticaret istatistiklerini yayımladı. Buna göre, Türkiye'de dış ticaret açığı şubatta bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 51,4 artışla 12,08 milyar dolar oldu. İhracat şubat ayında, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 6,4 azalarak 18,7 milyar dolar, ithalat ise yüzde 10,1 artarak 30,7 milyar dolar olarak gerçekleşti. Ticaret Bakanlığı geçici verilerine göre şubatta dış ticaret açığının 12,2 milyar dolar olduğu duyurulmuştu. Ocak ayında da dış ticaret açığı 14,24 milyar dolar olarak açıklanmıştı. Yılın ilk iki ayı itibariyle dış ticaret açığı 26 milyar doları aştı.
S&P TÜRKİYE’NİN KREDİ NOTUNU NEGATİFE DÜŞÜRDÜ
Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Standard & Poor's (S&P), Türkiye'nin kredi notunu "B" olarak teyit etti, kredi notu görünümünü "durağan"dan "negatif"e çevirdi. S&P'den yapılan açıklamada, Türkiye'nin kredi notunun teyit edildiği bildirildi. Açıklamada, Türkiye'nin uzun vadeli kredi notunun "B" olarak teyit edildiği, kredi notu görünümünün ise "durağan"dan "negatif"e revize edildiği kaydedildi.
EYT İLK MAAŞ ÖDEMESİ TARİHİNDE HÜKÜMETTE KAFALAR KARIŞIK
Türkiye’de adeta yılan hikayesine dönen EYT’lilerin çilesine yeni bir belirsizlik eklendi, ilk maaşın alınacağı tarih. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin, martta EYT’ye başvuran bir kişinin nisanda ilk maaşını alabileceğini söyledi. Ancak AKP Grup Başkanvekili Mustafa Elitaş, bu konuda daha karamsar bir tarih vererek, ilk maaş için ağustos, eylül ayını işaret etti. EYT hükümetin en kaotik politikayı izlediği alan. İlk olarak en geç Aralık 2022’de meclise gelecek denilen düzenlemenin meclisten geçmesi şubat ayını buldu. Ardından ilk yapılan açıklama ile düzenleme arasında farkların olduğu görüldü. Şimdiyse maaşların alınacağı tarih konusunda karışıklık sürüyor. Hükümet, son olarak başvuruları yetiştirmekte zorlanan SGK personeline dönük mesai ücretlerinde ve süresinde güncellemeye gitmişti.
KKM’DE FAİZ ÜST LİMİTİ KALDIRILDI
Aralık 2021’de yaşanan döviz şokunu hafifletmek için ortaya atılan Kur Korumalı Mevduat (KKM) düzenlemesinde özellikle 2022’de ciddi erime görüldü. Pek çok ekonomiste göre bir servet aktarımı transfer aracı olan KKM’de kur farkından kaynaklanan kayıp Hazine ve Merkez Bankası tarafından karşılanıyordu. KKM’ye rağbetin azalmasıyla beraber, kamuya daha çok yük getirecek yeni bir adım atıldı ve KKM’de faiz üst limiti kaldırıldı. Daha önceki düzenlemede KKM için ödenecek en yüksek faiz, Merkez Bankası politika faizinin 300 baz puan üstünde olabiliyordu. Özellikle Merkez Bankası’nın faizi art arda indirmesi mudilerin KKM’den çıkmasına neden olmuştu. Ekonomistler atılan bu adımla KKM’nin cazibesinin artırılmaya çalışıldığını, ancak bunun kamuya daha fazla yük olduğu konusunda hemfikir.
HAZIRLAYAN: MÜHDAN SAĞLAM