Öğrenciler Ankara’da barınma kriziyle karşı karşıya: 'Üç kişinin birleşip eve çıkması dahi zor’

Cengiz Anıl BÖLÜKBAŞ

ANKARA - Üniversite sınav sonuçlarının açıklanmasıyla beraber, öğrencilerin en önemli gündemi barınma meselesi haline geldi. Sekizi devlet, 13’ü vakıf olmak üzere 21 üniversitenin bulunduğu başkent Ankara'da, özellikle 6 Şubat depremlerinin ardından kiralar ciddi oranda yükselmiş durumda. Öğrencilerin genel olarak yaşadığı semtler olan 100.Yıl, Bahçelievler ve Cebeci’de konuştuğumuz emlakçılar fiyatların en az iki kat arttığını belirtirken, öğrenciler ise kiralık ev bulamadıklarını, bulsalar da fiyatlardan dolayı vazgeçmek durumunda kaldıklarını anlattı.

2 BİNLİK DAİRE 12 BİN LİRAYA YÜKSELDİ

100. Yıl, özellikle ODTÜ’ye yakın olmasından dolayı öğrencilerin uzun süredir tercih ettiği semtlerden. Fakat aynı zamanda depremler ve mevcut hayat pahalılığının kiralara en çok etki ettiği bölgelerden de biri. Geçtiğimiz senelerde 2 ile 3 bin arasına kiralık daire bulunabilen semtte, öğrencilerin genel olarak tercih ettiği 1+0, 1+1 daireler 12 bin liradan başlıyor.

‘FİYATLAR UÇTU, EN KALİTESİZ YURDUN YILLIK ÜCRETİ 50 BİN’

ODTÜ makine mühendisliği 2. Sınıf öğrencisi olan ve 100. Yıl’da yaşayan Burkay da artan ev kiralarından dolayı mağduriyet yaşayan öğrencilerden birisi. İki arkadaşıyla birlikte 100. Yıl’da ikamet eden Burkay, 3 bin lira olan ev kirasının ev sahibi tarafından 7 bin 500 liraya yükseltilmek istenmesinin ardından taşınmak durumunda kaldı.

Şimdilik geçici olarak akrabalarının yanında kaldığını ifade eden Burkay, yeniden ev baktığını ancak mevcut kiralarını ödemesinin mümkün olmadığını vurguluyor: “Geçen sene iki arkadaşımla birlikte bir şekilde eve çıkmıştık. Ancak ev sahibinin istediği fiyat öğrencilerin ödemeyeceği bir meblaydı. Bu sebepten dolayı evi boşaltmak durumunda kaldık. Şimdi ise baktığımız evler 11 bin-12 bin liradan başlıyor. Üstelik bu evler tek kişinin yaşayabileceği evler. Önceden evler gene pahalıydı ancak birkaç kişi bir araya gelip eve çıkabiliyordu. Şimdi bunun da imkanı kalmadı. Artık 3-4 kişi birleşip bir eve dahi çıkamıyoruz.”

'EN KÖTÜ ÖZEL YURTTA FİYAT 50 BİN OLMUŞ'

Ankara’da ön lisans, lisans ve yüksek lisansta okuyan toplam yaklaşık 300 bin civarındayken, 37 KYK ve üniversitelerin yurtlarında kapasite yaklaşık 45 bin kişilik. Ankara’da öğrencilerin büyük oranına yurt yok. Devlet yurtlarında yer bulamayan öğrencilerin başvurduğu özel yurtların fiyatları ise cep yakıyor.

Yurtların kapasitesinin yetersiz ve olanaklarının kötü olması sebebiyle öğrencilerin eve çıkmak durumunda kaldığını söyleyen Burkay, "Özel yurtlara gidelim desek en kötüsünün yıllık fiyatı 50 bin lira olmuş. 100 bin, 150 bin yıllık para isteyen yurtlar var. Bir yandan eve çıkamazken bir yandan da düşük kaliteli yurtlara yüksek fiyatlar ödemek durumunda kalıyor öğrenciler. Bu soruna ilişkin adımlar atılmalı” ifadelerini kullandı.

'AYNI BİNADA DAHA YÜKSEK KİRA İSTİYORLAR, SEN DE İSTE'

100. Yıl’da ev kiralarını konuşmak üzere bir emlakçıya giriyoruz. Konuyla ilgili konuştuğumuz Hakan, pandemi ile artan kiraların deprem ile birlikte “pik yaptığını” söylüyor. Uzun bir süredir emlak sektöründe olduğunu söyleyen Hakan, bu denli hızlı ve fazla şekilde ev kiralarının arttığını görmediğini belirtti.

100. Yıl mahallesinde ev fiyatlarının değerinden fazla arttığını dile getiren Hakan, bunun sebebi olarak şunları söyledi: “Uzunca bir süredir yüksek enflasyon da söz konusu. Ev sahipleri genel olarak evleri bir yatırım aracı olarak görüyor. Normalde ev için aylık 2 ile 3 bin kira istiyordu. Ancak deprem ile birlikte çok sayıda depremzede geldi. Daha merkezi yerlerde ev fiyatları çok yüksek olduğu için insanlar buraları tercih etti. Doğal olarak talep artınca fiyatlar da arttı. Ev sahipleri de öğrencilerin kaldığı evlerde fiyatları yükseltmek istiyor. Değerinden fazla istediğini söyleyince gerekçe olarak aynı binada kalan diğer kiracıları örnek gösteriyor. ‘O kişi şu fiyata oturuyor. Sen de benim evim için o fiyatı iste’ diyor.”

Bahçelievler de 100. Yıl gibi ev fiyatlarının yüksek olduğu semtlerden. Özellikle Gazi Tıp, Ankara Üniversitesi ve Başkent Üniversitesi gibi okullara yakın olması sebebiyle öğrencilerin tercih ettiği Bahçelievler’de, ev kiraları aylık minimum 13 bin liraya yükselmiş durumda. Ankara Üniversitesi’nin Siyasal Bilgiler Fakültesi, Eğitim Fakültesi, İletişim Fakültesi ve Hukuk Fakültesi’nin bulunduğu Cebeci’de de 10 bin liradan aşağıya kiralık daire bulmak mümkün değil.

‘FİYATLARDAN DOLAYI ÜNİVERSİTE OKUMAK LÜKS OLDU’

Ankara Üniversitesi öğrencisi olan Müge de yüksek kira fiyatlarından şikayetçi. Fiyatların öğrencilerin ödeyemeyeceği durumda olduğunu dile getiren Müge, özellikle de öğrenci olduklarını duyduktan sonra ev sahiplerinin ya da emlakçıların evi kiraya vermekten vazgeçtiğini söyledi. Müge’ye göre, bunun en önemli sebeplerinden birisi öğrencilerin bu fiyatları ödemeyeceğine yönelik endişe:

“Ev sahipleri ya da emlakçılar da fiyatların yüksek olduğunun farkında. Bu yüzden ev vermiyorlar. Ya memur şartı arıyor ya da kefil istiyor. Üstelik bazı yerler artık iki kira bedelinde depozito isteyerek işi yokuşa sürmeye çalışıyor. Resmen öğrencilere ‘siz nasıl yaşarsanız yaşayın’ deniliyor” diye konuştu.

Öğrencilere verilen bursun 1250 lira olduğunu ve eve çıkan bir öğrencinin bu para ile en fazla faturalarını ödeyebileceğini belirten Müge, “Kışın bu para ile eve çıkmayı bırakın doğalgaz faturasını dahi ödeyemezsiniz. Kiralık oda ilanlarına bakıyorum. 4-5 bin lira arasında değişiyor. Herhangi kişisel bir alanının olmadığı evler bunlar. Bu fiyatları ödeyebilmek için ya ailenizin zengin olması gerekiyor ya da bir yerde çalışmak zorunda kalıyorsunuz. Ben aynı zamanda bir kafede yarı zamanlı çalışıyorum. Bu para ile ancak aylık ihtiyaçlarımın belli bir kısmını karşılayabiliyoruz. Okul ve iş arasında kendime de zaman kalmıyor. Ancak buna rağmen bir eve çıkmak hâlâ öğrenciler için hayal. Gençler iyi okullarda okumak, kendini de geliştirebilmek için Ankara’ya geliyor. Ancak bu kiralarla, bu hayat pahalılığı ile okumak bile lükse dönüşmüş durumda” dedi.

‘ÖĞRENCİLERİN EV TUTMASI DAHA DA İMKANSIZ OLACAK’

Görüştüğümüz bir başka emlakçı olan Hasan ise kısa vadede fiyatların düşmeyeceğini belirtiyor. Yüksek fiyatlardan dolayı ev arayan öğrencilerin vazgeçmek durumunda kaldığını aktaran Hasan, şunları söyledi:

“Gün içerisinde birçok kişi ev için arıyor. Ancak geri ödemeyeceğini ya da belli bir süre içerisinde fiyatların düşebileceğini umut ederek karardan vazgeçiyor. Ancak ev fiyatları kısa bir sürede düşecek gibi durmuyor. Özellikle okulların açılmasına yakın bir zamanda fiyatlar daha da artabilir. Öğrenciler, baktıkları evin tutulduğunu görebilir. Durumu olan bir şekilde evi tutuyor ancak durumu olmayan birinin ilerleyen süreçte bu evleri tutması daha da imkânsız hale gelecek.”

Bir öğrencinin sıfırdan eve çıkacak olsa minimum 30-35 bin lira para vermesi gerektiğini ifade eden Hasan, “Kiralık evler de kalan öğrencilerin çoğu birkaç senedir aynı evde oturanlar. Yüzde 25 sınırı var ancak çoğu ev sahibi bunu uygulamıyor. Bu yüzden öğrencinin aleyhine olan bir fiyatta anlaşıyorlar. Öğrenci de evden çıkarsa ev bulamayacağı ya da daha fazla para ödemek zorunda kalacağı için evden çıkmayarak fiyatı kabul etmek durumunda kalıyor. Okula yakın ya da en azından bir araç ile okula gitmek isteyen öğrencilerin 10 bin lira aylık kirayı gözden çıkarması gerekiyor” dedi.