Resesyonun şiddeti konusunda tahminler iyimser

Artı Gerçek - ABD’de enflasyon düşme eğilimini altıncı ayında da sürdürdü. ABD Çalışma Bakanlığı’nın açıklamasına göre, piyasa beklentisiyle uyumlu olacak şekilde tüketici fiyatları endeksi (TÜFE), aralıkta yüzde 0,1 düşüş gösterdi. Böylece yıllık enflasyon yüzde 6,5 seviyesine geriledi. ABD’de enflasyon Temmuz 2022’de yüzde 9,1 ile 41 yılın ardından rekor kırmıştı. Enflasyondaki bu düşüşün ABD Merkez Bankası'nın (Fed) faiz politikasına da yansıyacağı ve 1 Şubat’taki toplantıda bankanın 50 baz puan yerine 25 baz puanlık artıştan yana tavır alacağı tahmin ediliyor.

RESESYON KONUSUNDA TAHMİNLER İYİMSERLEŞİYOR

Küresel ekonomide yaşanan resesyon için kötümser beklentiler ve bıçak sırtı yorumlar artık normalleşmiş durumda. Ancak son dönemde yaşanan bazı gelişmeler, biraz daha iyimser olmaya kapı aralıyor. Çin’de Covid-19 kaynaklı kapanmaların beklenenden kısa sürmesi, ABD’de düşüş eğilimi süren enflasyon, el yakması beklenen enerji faturalarına karşın kışın beklenenden ılık geçmesi beklentileri pozitife çeviren önemli gelişmeler. Ancak bu durum, merkez bankalarının faiz artırımını kulak arkası edeceği anlamına gelmiyor. Aralarında Fed, Avrupa Merkez Bankası gibi önemli bankaların olduğu pek çok ülkenin merkez bankasının temkinli bir bekle göre politikasıyla hareket edeceği tahmin ediliyor.

PETROL AMBARGOSUNUN RUSYA’YA MALİYETİ NETLEŞİYOR

Avrupa Birliği (AB), Ukrayna'yı işgalinden bu yana aşamalı şekilde Rusya’ya petrol ambargosu uyguluyor. Bu stratejiye son olarak tavan fiyat uygulaması eklendi. Bu konuda merak edilenlerin başında söz konusu politikanın Rusya ekonomisinde üzerinde ne kadar etkisinin olduğu. Enerji ve Temiz Hava Araştırma Merkezi (CREA), bu soruya yanıt veren bir araştırma paylaştı. Buna göre, Rusya’nın günlük bazda kaybı 160 milyon euro. Öte yandan Moskova’nın kasasına fosil yakıt ihracatından günlük 640 milyon euro giriyor. Uzmanlar, 60 dolar tavan olacak şekilde uygulanan ambargonun aşağı çekilmesinin bu hamlenin gücünü pekiştireceğini düşünüyor.

KAYAK MERKEZLERİ KRİZDE: KAR BİR TÜRLÜ YAĞMIYOR

İklim krizinin neden olduğu mevsim normallerinden şaşan sıcaklıklar, bu yıl kış mevsiminde etkisini daha yoğun hissettiriyor. Mekke su altında kalırken, dünya ve Türkiye’deki önemli kayak merkezleri kâr duasına çıkacak noktaya geldi. Alpler’deki kayak merkezleri kapanma noktasına gelirken, Kars’ta kar duasına çıkıldı. Fransa’da kayak merkezlerinin yarısı sezona başlamamışken, benzer bir hayal kırıklığı Palandöken ve Kartaltepe’de de yaşanıyor. Danimarka, Hollanda ve Çek Cumhuriyeti gibi ülkelerinin içinde olduğu en az yedi Avrupa ülkesi bu ay kaydedilen en sıcak havayı görüldü.

HAYAT PAHALILIĞI EN BÜYÜK KÜRESEL RİSK

Dünya Ekonomik Forumu'nun (WEF) küresel çapta bin 200 risk uzmanı, politika yapıcı ve sektör liderlerinin görüşlerini alarak hazırladığı Küresel Riskler Raporu 2023'ün bulguları açıklandı. Birbirine bağlı küresel risklere karşı uyarıda bulunulan rapora göre, salgın ve savaş Avrupa'da enerji, enflasyon, gıda ve güvenlik krizlerini zirveye taşıdı. Bu krizler nedeniyle kısa vade olarak tanımlanan gelecek iki yıllık dönemde, hayat pahalılığı en büyük küresel risk olarak görülüyor.

CARİ AÇIK: 45 MİLYAR DOLARA YAKLAŞTI

Merkez Bankası, kasım ayına ilişkin ödemeler dengesi verilerini açıkladı. Buna göre, kasımda cari işlemler hesabı 3 milyar 666 milyon dolar açık verdi. Bunun sonucunda, ocak-kasım döneminde cari işlemler açığı 41 milyar 814 milyon dolar oldu. Son 12 aylık cari işlemler açığı da 44 milyar 988 milyon dolar düzeyinde gerçekleşti. Açık geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 930,6 yükseldi.

ANKARA’DA ULAŞIMA ZAM: DOLMUŞ 10, OTOBÜS 9,5 LİRA OLDU

Yeni yılla beraber, başkent sakinlerinin endişeyle beklediği ulaşım zam oranları belli oldu. Ankara Büyükşehir Belediyesi (ABB), "Başka çaremiz kalmadı" diyerek, 15 Ocak'tan itibaren toplu ulaşım ücretlerine zam yapılacağını duyurdu. Zam kararı, ABB Ulaştırma Koordinasyon Merkezi (UKOME) toplantısında alındı. Zamlı tarifeyle birlikte 6,5 TL olan tam biletin 9,5 TL’ye, 3,5 TL olan öğrenci biletinin 4,75 TL’ye, 90 TL tutarındaki öğrenci abonmanın ise aylık 140 TL’ye yükseldiği belirtildi.

EYT’DE ÇİLE SÜRÜYOR: İLK MAAŞ MARTA KALABİLİR

Milyonlarca kişinin beklediği emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) konusunda Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan 28 Aralık’ta bir açıklama yapmıştı. Açıklamanın ardından SGK bürolarına koşan aday emekliler hızla işlemlerini halletmeye çalıştı. Ancak düzenleme kamuoyu ile paylaşılmadığı gibi halen Meclis'e de sunulmadı. Nitekim meclis çalışma takvimi ve yasalaşma süreci dikkate alındığında, maaş almak için en erken tarih mart gibi görünüyor. Yani çile sürüyor.

ŞİMDİ NE OLACAK: SANAYİ DE DARALMA BAŞLADI

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Kasım 2022 sanayi üretim endeksi verilerini açıkladı. Buna göre sanayi üretimi aylık bazda yüzde 1,1, yıllık bazda ise yüzde 1,3 daraldı. Böylece Haziran 2020'den bu yana sanayi üretiminde ilk kez yıllık daralma oldu. Bloomberg anketine katılan ekonomistlerin beklentisi yıllık bazda yüzde 1, aylık bazda ise yüzde 0,9'luk daralma yaşanması yönündeydi.

2023 ENLAFLASYON TAHMİNİ YÜZDE 32

Merkez Bankası Piyasa Katılımcıları Anketi'ne göre, yıl sonu Tüketici Fiyat Endeksi'ndeki (TÜFE) artış beklentisi yüzde 32,46 oldu. Merkez Bankası, reel ve finansal sektör temsilcileri ile profesyonellerden oluşan 41 katılımcıyla gerçekleştirdiği ocak ayına ilişkin Piyasa Katılımcıları Anketi'ni yayımladı. Geçen ay yüzde 3,39 olan ocak ayı enflasyon artışı beklentisi, bu anket döneminde yüzde 2,65'e geriledi. Yıl sonu enflasyon artış beklentisi de yüzde 32,46 oldu.
HAZIRLAYAN: MÜHDAN SAĞLAM