Resmi Gazete'de yayımlanan Airbnb düzenlemesi hukuki olarak neler getiriyor?
Cengiz Anıl BÖLÜKBAŞ
ANKARA - “Airbnb” adıyla günden güne yaygınlaşan kısa süreli kiralamalara yönelik TBMM’ye sunulan ve Resmi Gazete'de yayımlanarak yasalaşan “Konutların Turizm Amaçlı Kiralanmasına ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi”nde birçok şart getirildi. Avukat Ali Güvenç Kiraz, “Sürekli apartmana birileri giriyor çıkıyor. Bunu ahlaki bir yerden değil güvenlik açısından vurguluyorum. İnsanlar bu durumdan ötürü güvenlik kaygısı duyuyordu. Bireysel olan yerlerde de çok kötü kiralamalar yapılıyordu. Burada da kişilerden kaynaklı değil kiralanan yerden yerden kaynaklı güvenlik sorunu çıkarması gibi sorunlar vardı. Bakanlığın çalışması bu açıdan önemli” dedi.
Konutların turizm amacıyla Airbnb uygulaması üzerinden kiralanması hakkındaki yasal düzenleme Resmi Gazete'de yayımlandı. Kanuna göre, günübirlik kiralama işlemi yapılacak konutlara Kültür ve Turizm Bakanlığı’ndan alınmış turizm ruhsatı ve yangın merdiveni zorunluluğu getirirken, ruhsat alan kişilerin kiralama yaptıkları konuta turizm levhası asması zorunluluğu getirildi. Ayrıca apartmanda yer alan dairesini veya dairedeki bir odasını turizm amaçlı kiraya verecek konut sahiplerinin apartmanda yaşayan diğer kişilerden izin alması da şartlar arasında. Düzenlemeye göre, izin belgesi bulunmayanlara izin belgesi alabilmesi için 15 gün süre verilecek. Bu sürede izin belgesi almazsa 500 bin lira para cezası kesilerek, yeniden 15 günlük süre uygulanacak. Buna rağmen kiralama faaliyetlerine devam edenler hakkında 1 milyon lira ceza uygulanacak. Bununla birlikte, turizm amaçlı kiralanmada tek seferde 100 günden fazla süreli kiralamalar kapsam dışında tutuldu.
‘BİR REGÜLASYON İHTİYACI VARDI’
Kısa süreli kiralamalarda bir regülasyon ihtiyacı olduğunu vurgulayan Avukat Ali Güvenç Kiraz, özellikle Türkiye’de kısa süreli kiralamanın çok fazla yaygınlaşmasıyla birlikte kimi sorunların ortaya çıktığını söyledi.
2019 yılında İçişleri Bakanlığı ve Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın konuyla ilgili iki düzenleme yaptığını hatırlatan Kiraz, “Maliye Bakanlığı, kişilerin ticari iş yaptıklarını söyleyerek, mali açılışlarını yapmaları durumunda kendilerine bir yaptırım uygulamayacağına yönelik genelge yayınladı. İçişleri Bakanlığı da kimlik beyan etme zorunluluğu getirdi. Kısa süreli kiralamalar açısından turizm konaklamalarında olduğu gibi bir yetkili temsilci atanması zorunlu kıldı. Kiralama sürecinde konaklamaların jandarma bölgesinde ise jandarmaya, emniyet bölgesinde ise polise kimlik bilgilerinin iletilmesini istedi” dedi.
‘YARGITAY HERKESİN ONAYININ GEREKTİĞİNİ SÖYLEDİ’
Yapılan düzenlemelerin ardından kısa süreli kiralama yapılan evlerin güvenliği konusunda kimi sorunların ortaya çıktığını belirten Kiraz, özellikle site apartman hayatının yürüdüğü yerlerde kiralamaların nasıl olacağına yönelik soruların olduğunu söyledi.
Bu soruyu ortaya çıkaran durumun 2020 kasım ayında verilen bir yargıtay kararı olduğunu dile getiren Kiraz, karar ile ilgili şunları söyledi: “Yargıtay kısa süreli kiralamaların ticari bir iş olduğunu ve ticari iş niteliği olan yerlerde tüm kat maliklerinin onayının gerektiğini söyledi. Bu karar, bu tarz yerlerde herkesin onayı olmadan kiralama yapılamayacağı demek. Ayrıca, ışık görmeyen, penceresi olmayan, bodrumdaki ara bölmeleri evler de kiraya verilince Turizm Bakanlığı bir regülasyon çalışması başlattı.”
‘TURİZM KONUTU TANIMLAMASI ÖNEMLİ’
Düzenlemenin en önemli noktalarından birisinin günlük kiralama yapılan evlere ‘turizm konutu’ tanımı getirmesi olduğunu vurgulayan Kiraz, “İlerleyen zamanlarda imar düzenlemelerinde otel, rezidans, motel yazıyorsa turizm konutu ibaresi de yazacak. Düzenleme bu işin nasıl yapılacağını da tanımladı. ‘Bir defada 100 günden az olan kiralamalar yaparsanız kısa süreli kiralama yapıyorsunuz’ dedi.
‘Benden sertifika ve ruhsat alacaksınız ve bu belgeyi de bulunduğun evin dışına asacaksınız’ dedi. Bunun için de kimi şartlar getirdi. Eğer kısa süreli kiralanan yer apartman ya da site içerisinde ise yangın çıkışının olması gibi, güvenlik tedbirleri, evin niteliği gibi şartlar getirdi. 6 metrekarelik bir odaya kısa süreli kiralama yaptırmayacak mesela. Evin niteliği için kimi standartlar getirecek. Ruhsatı almayan firmalara kademeli olarak ceza uygulayacak” diye konuştu
‘SON SÜREÇTE ŞİKAYETLER ARTIYORDU’
Düzenlemeyi olumlu bulduğunu dile getiren Kiraz, özellikle site ve apartman hayatı olan yerler açısından büyük sorunlar çıktığını söyledi. Özellikle son süreçte maliklerin kısa süreli konaklamaları ilişkin şikayetlerinin arttığını aktaran Kiraz, “Sürekli apartmana birileri giriyor çıkıyor. Bunu ahlaki bir yerden değil güvenlik açısından vurguluyorum. İnsanlar bu durumdan ötürü güvenlik kaygısı duyuyordu. Bireysel olan yerlerde de çok kötü kiralamalar yapılıyordu. Burada da kişilerden kaynaklı değil kiralanan yerden yerden kaynaklı güvenlik sorunu çıkarması gibi sorunlar vardı. Bakanlığın çalışması bu açıdan önemli. Dairelerin niteliği açısından konaklayanların güvenliği için kimi zorunluluklar da getiriyor. Bu regülasyonları ABD’de de yaptı. Geçtiğimiz ay çok sayıda ev Airbnb’den çıkmak zorunda kaldı. Bizde de bakanlığın ilk defa turizm konutu tanımı yapması önemli” dedi.
Airbnb düzenlemesinin ayrıntıları netleşiyor: 1 milyon lira ceza
