TÜİK'in enflasyon hesabı böyle şaştı: 232 aylık kesintisiz veri bir yıldır karartıldı
TÜİK'in enflasyon hesabı, çarşı-pazar fiyatlarıyla örtüşmüyor. Yargı kararına rağmen TÜİK'in Haziran 2022'den itibaren 'Madde Sepeti ve Ortalama Madde Fiyatları' listesini açıklamayı durdurmuş olması, şeffaflık ve manipülasyon eleştirisine neden oluyor.
Artı Gerçek - Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), enflasyon hesaplamasında en çok ilgi gören 'Madde Sepeti ve Ortalama Madde Fiyatları' listesini yayınlamayı durdurdu. Ocak 2003’ten Mayıs 2022’ye kadar 232 ay boyunca yayınlanan liste sayesinde, enflasyonda sepetinde yer alan 400 maddenin ortalama fiyatı takip edilebiliyordu. Böylece ürünlerin fiyat karşılaştırmasını yapıp, açıklanan enflasyon verisinin ne kadar gerçekçi olduğu da somut olarak görülebiliyordu.
DİSK'in konuyu yargıya götürmesi üzerine Ankara 6. İdare Mahkemesi, söz konusu bilgilerin açıklanmasının kurumun görevi gereği olduğuna hükmetti. Ancak yargı kararını uygulamayan TÜİK, bugün açıklanan enflasyon raporunda da söz konusu listeye yer verilmedi. Böylece, enflasyon hesabının neye göre nasıl hesaplandığı bir kez daha karartılmış oldu.
Akademisyen Aziz Çelik, enflasyon mal sepetinde yer alan maddelerin fiyat listesinin iki yönlü bir işlevi olduğunu belirterek, "Bir yandan günlük yaşamımızdaki fiyatlarla resmi olarak açıklanan ortalama fiyatları karşılaştırma imkânını buluruz bir yandan da enflasyonu açıklayan kurum kendi verilerine güvendiğini göstermiş olur. Madde fiyat listesi TÜİK verileri için bir kontrol aracıydı. Bu listenin yayından kaldırılmasıyla TÜİK’in enflasyon verileri daha da şaibeli hale geldi. Bu verinin yayından kaldırılması enflasyon gerçeğini saklamaktan başka bir işlev görmedi" değerlendirmesinde bulundu.
Öte yandan ekonomistler, TÜİK enflasyonuna ilişkin şu değerlendirmelerde bulundu.