Türkiye'nin en 'rekabetçi' illeri açıklandı
İller Arası Rekabet Endeksi'nde ilk sırada İstanbul yer aldı. Konya tarımda, Burdur eğitimde, Ankara ise yükseköğretim endeksinde öne çıktı. Çocuk nüfus oranında Urfa, yaşlılarda Sinop ve Kastamonu öne çıktı.
Artı Gerçek - İstanbul Üniversitesi (İÜ) Şehir Politikaları Uygulama ve Araştırma Merkezi tarafından dördüncüsü hazırlanan ve 2021-2022 dönemi verilerinin kullanıldığı İller Arası Rekabet Endeksi açıklandı. Bir ana endeks ve 15 alt endeks (demografik, altyapı, ulaşım, sağlık, eğitim, sosyal yaşam, makroekonomi, dış ticaret-sanayi, finansal piyasalar, turizm, tarım, inovasyon, girişimcilik, yükseköğretim, teknolojik altyapı) kapsamında toplam 245 gösterge kullanılarak yapılan hesaplamalara göre, Türkiye'nin en rekabetçi ili 74,05 endeks skoru ile İstanbul oldu. İstanbul'u, 46,1 puanla Ankara ve 42,8 ile İzmir takip etti. Türkiye'nin en rekabetçi 3 kentinin, diğer raporlarda olduğu gibi sıralamalarını bu araştırmada da koruduğu gözlendi.
Rekabet sıralamasında ilk 10'da yer alan diğer şehirler; Antalya, Bursa, Kocaeli, Eskişehir, Konya, Muğla ve Adana olarak belirlendi. Adana 11'incilikten 10'unculuğa, Bursa 6'ncılıktan 5'inciliğe, Konya ise 10'unculuktan 8'inciliğe yükseldi. Listede Eskişehir ve Muğla gücünü korurken, Kocaeli 4'üncülükten 6'ncılığa geriledi.
Önceki dönemde ilk 10'da yer alan Tekirdağ 11'inci sıraya düşerken, 14 kent rekabet sıralamasındaki yerini korudu, 34 kent rekabet gücünü artırdı, 33 kentin ise rekabet gücü azaldı. Şırnak, Muş ve Hakkari ise rekabetçilik gücü en düşük iller arasında son sırada yer aldı.
Endekste rekabetçilik gücü en çok artan illerin başında, listede 12 sıra yükselen Adıyaman geldi. Adıyaman, 62'nci sıradan 54'üncü basamağa yükseldi.
Adıyaman'ı, 10'ar sıra yükselen Kahramanmaraş ve Kilis, gücünü 9 basamak artıran Sivas, 7 basamak yükseliş kaydeden Kayseri takip etti. Söz konusu verilerin 2021-2022 dönemini kapsadığı, araştırmanın depremden önce yapıldığı bildirildi
İller Arası Rekabet Endeksi verilerine göre, makroekonomi endeksinde de İstanbul ilk sırada yer aldı. İstanbul, Türkiye'deki toplam ihracatın yüzde 49'unu, toplam ithalatın yüzde 59'unu gerçekleştirdi. Megakenti, bu alanda Ankara ve Kocaeli izledi.
Türkiye'de toplanan 100 liralık verginin 45 lirası İstanbul'dan gelirken, Ankara 11 lira, İzmir ve Kocaeli ise 10 liralık vergi geliri ödedi. Bu gösterge açısından en düşük değeri alan iller Ardahan ve Bayburt olarak sıralandı.
Ülkedeki sanayi işletmelerinin yüzde 29'u İstanbul'da bulunurken, İzmir, Ankara ve Bursa sanayinin en fazla yoğunlaştığı iller arasında yer aldı. Sanayi çalışanları açısından bakıldığında İstanbul'u, Bursa ve İzmir takip etti.
Araştırmaya göre, Türkiye genelinde en çok ihracat yapan ilk 1.000 firmanın 429'u İstanbul'da yer alıyor. Bu firmaların yoğunlaştığı diğer iller arasında İzmir, Gaziantep, Kocaeli ve Bursa bulunuyor.
Dış ticaret endeksinde İstanbul, İzmir ve Bursa, finansal piyasalar endeksinde İstanbul, Ankara ve İzmir ilk 3'te yer alıyor.
Kişi başına düşen banka mevduatı incelendiğinde birinci olan Ankara'yı, İstanbul ve Muğla izliyor. Söz konusu göstergeye göre, Hakkari, son sırada bulunuyor.
Alt endeksler arasında yer alan demografik yapı endeksinde, İstanbul, Ankara ve Antalya ilk sıralarda yer alıyor.
Hanehalkı ortalama büyüklüğü incelendiğinde, Şırnak, Şanlıurfa, Hakkari ve Batman, bir hanede ortalama 5 kişinin yaşadığı en kalabalık hanehalkının olduğu iller olarak belirlendi. Ortalama hanehalkının en düşük olduğu kentlerin başında 2,57 skoruyla Çanakkale geldi.
En fazla çocuk nüfusa sahip iller arasında nüfusunun yüzde 39'u 14 yaş altı olan Şanlıurfa ilk sırada yer aldı. En az çocuk nüfusa sahip il ise yüzde 14,8 ile Edirne oldu.
En yaşlı nüfusa sahip illerin başında, 65 yaş üstü sakinlerin oranı yüzde 20 olan Sinop ve Kastamonu geldi.
Okuryazar oranının en yüksek olduğu il yüzde 99 ile Antalya olurken, Mardin yüzde 93 ile son sırada yer aldı.
Üniversite mezunu oranına bakıldığında ise yüzde 25 ile en yüksek orana sahip kent Ankara olurken, Ankara'yı, yüzde 22 ile İstanbul izledi. Bu alanda yüzde 10 ile son sırayı Şanlıurfa, Ağrı ve Muş paylaştı.
Turizm endeksinde Antalya, İstanbul ve Muğla, girişimcilikte İstanbul, Ankara ve İzmir, yükseköğretim endeksinde Ankara, İstanbul ve Eskişehir, teknolojik altyapıda İstanbul, Ankara ve İzmir ilk sıralarda yer aldı. (AA)