'AYM'nin 'pilot kararları' yeni mağduriyetler yaratıyor'

Anayasa Mahkemesi, yapılan bireysel başvurunun yapısal bir sorundan kaynaklandığını ve bu sorunun başka başvurulara da yol açtığını tespit etmesi halinde 'pilot karar' usulünü uygulayabiliyor. Benzer nitelikli başvurular, pilot karar verilen başvuru çerçevesinde çözümleniyor. Ancak bu uygulama hem hukuksal maduriyetlere neden olabiliyor, hem de bizaat Anayasa ihlali tartışmalarını birlikte getiriyor.

Hukukçu Kerem Altıparmak, terör örgütüne üye olmamakla birlikte örgüt adına suç işleme suçuyla hüküm giyen Hamit Yakut'un başvurusu sonrasındaki hukuki süreci örnek göstererek, pilot karar uygulamasını ve yaşanan mağduriyetleri gündeme getirdi.

Hamit Yakut'un başvurusunu değerlendiren Anayasa Mahkemesi, verilen hükmün yasallık ölçütüne uygun olmadığına karar verdi. Karar 3 Ağustos 2021'de Resmi Gazete'de yayınlandıktan sonra Anayasa Mahkemesi ortaya çıkan yapısal sorunun oradan kaldırılması için TBMM'ye bir yıl süre verdi.

AYM 10.6.2021 tarihli Hamit Yakut kararı ile TCK'nin terör örgütüne üye olmamakla birlikte örgüt adına suç işleme suçunun düzenleyen 220 (6) hükmünün yasallık ölçütüne uygun olmadığına karar vermişti. Pilot karar usulü uygulanan AYM kararı Resmi Gazete'de 3.8.2021'de yayımlandı.

— Kerem ALTIPARMAK (@KeremALTIPARMAK) July 2, 2022

AYM TBMM'ye bu tarihten itibaren yapısal sorunu ortadan kaldırması için 1 yıl süre verdi. Bu süre içinde derdest olan 103 başvurunun incelemesini erteledi. Bu maddeden kaynaklanan ve yeni yapılan başvurular da tabii ki incelenmedi.

— Kerem ALTIPARMAK (@KeremALTIPARMAK) July 2, 2022

AYM'YE YAPILAN BAŞVURULAR 'PİLOT KARAR' NEDENİYLE ERTELENDİ
Dün tatile giren Meclis'in, verilen süre içerisinde Anayasa Mahkemesi'nin talebini yerine getirmediğine belirten Atıparmak, bu sürede yeni mağduriyetlerin de yaşandığına dikkat çekti. Çünkü geçen bir yıl içerisinde konu Meclis'te olduğu için, benzer nitelikli 103 başvurunun incelenmesi ertelendi. Üstelik mahkemeler hükmü uygulamaya devam ettikleri için yüzlerce yeni mağduriyet oluştu.

Başvurucular arasında halen cezaevinde olanlar olabileceği gibi infazı tamamlanmamış başvurucular da vardı. Üstüne üstlük bu süreç içerisinde mahkemeler hükmü uygulamaya devam ettikleri için yüzlerce yeni mağduriyet oluştu.

— Kerem ALTIPARMAK (@KeremALTIPARMAK) July 2, 2022

Ve dün TBMM, TCK 220 (6)'ya ilişkin hiçbir değişiklik yapmadan 1 Ekim 2022 tarihine kadar tatile girdi. Söz konusu 103 kişi ve derdest olan diğer başvurular açısından, 03.08.2021'de, yani bir yılın sonunda bir değişiklik gerçekleşme ihtimali kalmadı.

— Kerem ALTIPARMAK (@KeremALTIPARMAK) July 2, 2022

Devam eden uygulamanın, Anayasa ile korunan bir hakkı sınırlandırdığına vurgu yapan Altıparmak, pilot karar uygulamasının yasal dayanağı olmadığına da dikkat çekti. Zira bu usûl yasa ile değil İçtüzük'te oluşturuldu.

Pilot karar usulü yasada yer almıyor. AYM, bu yolu İçtüzük'le oluşturdu. Bu oluşturulan yol açıkça Anayasa'da korunan bir hakkı sınırlandırıyor. Ama yasal dayanağı yok. Daha kötüsü yasama organı pilot kararları kaile almıyor. Pilot karar mağduriyetleri azaltacağına çoğaltıyor.

— Kerem ALTIPARMAK (@KeremALTIPARMAK) July 2, 2022

Tüm bu gerekçeleri sıralayan Altıparmak, pilot karar uygulamasının iptal edilmesi ve bu nedenle bekletilen tüm başvuruların gecikmeksizin karar bağlaması gerektiğini söyledi.

Bu nedenle a. AYM hiçbir hukuki sonucu olmayan pilot karar yöntemini terk etmeli, çünkü bizzat bu bir Anayasa ihlali;b. İhlalin kaynağı yasadan kaynaklanıyorsa bunu Genel Kurul yoluyla iptal etmeli. c. Derdest olan 220/6 kaynaklı başvuruların tümünü gecikmeksizin karara bağlamalı

— Kerem ALTIPARMAK (@KeremALTIPARMAK) July 2, 2022