Berber ve kuaförler açıldı ama sorunları bitmedi: Erdoğancıyım yine de yardım alamadım

Derya OKATAN

ARTI GERÇEK - Yeni tip koronavirüs salgınında ilk kapanan işyerlerinden olan berber ve kuaförler, normalleşme adımları kapsamında bugün açıldı.

Berber ve kuaförler 09.00-21.00 saatleri arasında ve randevulu sistemle çalışacak. Sosyal mesafe kuralı burada da geçerli. Hem çalışanlar hem müşteriler için maske ve eldiven zorunlu. Aynı zamanda kullan-at malzemeler kullanılıyor. Ankara’daki berber ve kuaförlerin havlu, penar, maske, eldiven gibi kullan-at malzemeler ile dezenfektanları Ankara Büyükşehir Belediyesi tarafından karşılandı. Belediye aynı zamanda açılmadan önce berber ve kuaförleri dezenfekte etti.

50 günün ardından açılan berber ve kuaförlerle, bu sürenin nasıl geçtiğini ve günlerinin nasıl başladığını konuştuk.

‘150 BİN LİRA ZARARIMIZ VAR'

Kızılay’da kadın ve erkek kuaförü işleten Turgay Ünlü, "Bomboş, oturuyoruz" diyor. Randevularının çoğunun akşam olduğunu belirtiyor.

16 kişinin çalıştığı kuaförün sahibi Ünlü’ye ekonomik durumu soruyoruz. Aldığımız yanıt, "150 bin lira zararımız var."

Hükümetin açıkladığı destek paketlerinden faydalanıp faydalanamadığı sorumuza ise "Hiçbirinden faydalanamadık. Sağcı bir adam olarak bana vermediler. Hani solcu olup da alamıyorum diye bir şey yok. Sağcıyım, Erdoğancıyım yine alamadım" yanıtını veriyor.

İŞÇİLERE GÜNLÜK 1 LİRA DESTEK: KIYAMADIK BOZDURMAYA, ÖYLE DURUYOR

Peki, işçiler?

Ünlü, "Ben taş yedim, onlar baş yedi" diyor. İşçiler, 1170 TL’lik ücretsiz izin maaş desteğinin tamamını da alamamış. Çünkü bu miktar kuaförlerin kapandığı tarihten değil genelgenin yayınlandığı tarihten itibaren hesaplandı. 545 lira aldıklarını söyleyen bir işçi, "Günlük 1 lira. Kıyamadık bozdurmaya, öyle duruyor" diyor.

‘DEVLETİN YAPABİLECEĞİ BİR ŞEY YOK, YEMİŞ BİTİRMİŞ’

Hükümetten beklentisini sorduğumuz Ünlü, ironiyle yanıt veriyor: "Hükümet elinden gelen her şeyi yaptı, daha ne yapsın. Taş yedik, yeri geldiğinde de baş yeriz. Yapabileceği bir şey yoktu. Varken yiyip bize vermedi, yemiş bitirmiş şimdi yok. Anca bu kadar yapabildi."

‘DÜKKÂN AÇIK OLMASA DA ÖDEMELER DEVAM ETTİ’

Bir mahalle kuaförü olan Harun Cihan’ın ise bugün için her saate randevusu var. Sadece kendisi çalışan Cihan, "Biz günlük kazanan insanlar olduğumuz için belli bir birikimimiz yoktu. Zaten kredi borcumuz vardı. Bayağı zorluk yaşadık. Dükkân açık olmasa bile ödemelerimiz devam etti, kredi borcu, Bağkur borcu… Bunun için kredi çekmek zorunda kaldım. Kredi taksitimi yine kredi çekerek ödedim" diyor.

Neyse ki dükkân sahibinin anlayışlı olduğunu ve kirasını bir süre ertelediğini anlatan Cihan, hükümetin destek paketlerinden yararlanıp yararlanamadığını sorumuza şu yanıtı veriyor: "1000 liralık pandemi destekten faydalandık. Büyükşehir Belediyesinin berber ve kuaförlere verdiği 500 TL nakdi destekten faydalandım. Onun dışında başka bir şey yoktu."

Sohbete dahil olan müşteri Gülçin ise dünyanın çok zor bir dönemden geçtiğini belirtiyor. "Biz Türkiye olarak gelişmekte olan bir ülkeyiz. Hazırlıksız yakalandığımızı düşünüyorum. Gelecek korkusu, ümitsizlik, yarına ne olacağımız korkusu, korona korkusu, hepsi üst üste geldi" diyor.

‘DEVLET SİGORTA, BAĞKUR’U KARŞILAYABİLİRDİ’

İki ortak olarak kuaför dükkânı işleten İsmail Bulut, birikimi olsa da çok zorlandığını söylüyor:

"Giderlerimiz yüksek bizim. Hazır para nereye kadar. Devletin zaten desteği olmadı. Sadece Halkbankası’nın verdiği 25 bin TL krediyi alabildik, o da 6 ay sonra ödemeye başlayacağız."

Dükkân kapalı olsa da kirayı ödemeye devam ettiklerini söyleyen Bulut, devletten beklentilerini şöyle dile getiriyor: "Sigortalar, Bağkur karşılanabilirdi devlet tarafından. Kiraların en azından yarısı… Her ay hiç olmazsa biner lira harçlık verebilirdi."

Mahallede yaşlıların yoğunlukta olduğunu ve dışarı çıkamadıkları için işlerin çok yoğun olmadığını söyleyen Bulut, "Daha üçüncü müşterimiz. Bu zorluklar devam edecek. 65 yaş üstü çıkamadığı sürece zaten iş yok burada" diyor.

Hijyen kurallarına dikkat ettiklerini belirten Bulut, "Sağolsun, Mansur başkan dezenfekte, eldiven, maske dağıttı. İki metre ara ile çalışıyoruz. Müşteri kalkınca hemen dezenfekte ediyoruz. Zaten her şey tek kullanımlık. Bunlar hep maliyet. Mansur başkan bir kere verdi" diyor.

‘KİRAYI EMEKLİ MAAŞIMLA ÖDEDİM’

Haydar Şahin, 45 yıllık berber. Bugün işleri yoğun, bu yoğunluğun bir hafta daha süreceğini tahmin ediyor. "Sonra yoğunluk azalır" diyor.
Randevulu sistemle çalışan Şahin, tüm hijyen kurallarına harfiyen dikkat ediyor. Müşterisi Adnan Erbaş, gönül rahatlığı ile geldiğini belirtiyor. "Haydar bey çok titizdir. Hem artık dayanacak gücümüz kalmadı, hanımlar gibi uzun saça alışkın değiliz."

Dükkânın 50 gün kapalı olması Şahin’i de çok zorlamış. Dükkânın kirasını emekli maaşı ile ödemek zorunda kalmış. "Devlet bize en azından kira yardımı yapabilir, faturalarımız gelmeyebilirdi. Şimdi faturalar katmerli gelecek. Ne olacak, nasıl yapacağız bilmiyorum" diyor.

Şahin’in müşterisi Adnan Erbaş, zam konusunda benden önce davranıyor. Şahin’in yanıtı kısa ve net: "Zam kaçınılmaz."

‘BENİM BİLDİĞİM 18 BERBER KEPENK KAPATTI’

Erdal Er’in durumu pek çok berbere göre daha iyi.

Dükkân kendisine ait ve köklü bir berber olduğu için sabit müşterileri var. Dükkân kapalı olduğu dönemde de birikimi olduğu için çok zorlanmamış.
Ancak muhitte özellikle dükkânı kira olan 18 berberin kepenk kapattığını belirtiyor.

BERBERLERİN HİÇBİR TALEBİ KABUL EDİLMEDİ

Ankara Berberler Esnaf ve Sanatkarlar Odası Başkanı Sezayi Kara, kepenk kapatan berber sayısını henüz netleştiremediklerini ancak bu sürecin berberler açısından çok zor geçtiğini belirtiyor.

Kara’nın verdiği bilgiye göre, Ankara’da odaya kayıtlı 7 bin kişinin çalıştığı 3 bin berber dükkânı var.

"Günlük çalıştığımızdan dolayı evlerimize ekmek götüremedik" diyen Kara, salgının başında devletten esnafa asgari ücret oranında maddi yardım yapılması, Bağkur priminin devlet tarafından ödenmesi ya da durdurulması, faizsiz kredi verilmesi ve kira yardımı yapılması taleplerinde bulunduklarını belirtiyor. Bağkur borçlarının ötelendiğini ancak bunun çare olmadığını dile getiren Kara, "Biz tabi ki ahilik kültüründen geliyoruz. Devletimizin yanında durarak bu virüsü yenmek için üzerimize düşeni yapacağız" diyor.
Kara, 65 yaş üstü dükkân sahipleri için bakanlık ile yazışmalar yaptıklarını da ekliyor.

‘İŞE GİTMEDİK, DEVLET BAĞKUR’U ÖDEYİN DİYOR’

Ankara Kuaförler Güzellik Salonları İşletmecileri ve Manikürcüler Esnaf Odası Başkanı Bülent Erdoğan da çok bir süreç geçirdiklerini belirtiyor. Ankara’daki 3 bin 337 kuaför ve güzellik salonunun kapalı olmasının 10 bin kişiyi doğrudan etkilediğini, aileleriyle birlikte bu sayının katlandığını ifade eden Erdoğan, "50 gün kapalı kaldık. Maddi olarak zor duruma düştük. Devletten hiçbir destek göremedik. 50 gün kapalı kaldık, ama mal sahipleri kiramızı istiyor. İşe gitmedik, devlet Bağkur’u ödeyin diyor. Personel gelmedi, maaşını istiyor. Ama devlet personelin SSK’sını istiyor. Alacaklıların hepsi kapıda bekliyor. Kapalıyken en azından kapalıyız, diyorduk. E şimdi ne diyeceğiz? Çok yıprandık. Şimdi açıldık ama ne olacağı belli değil. Tabi ki sağlık çok önemli, kurallara mutlaka uyalım ama devletin desteğini bekliyoruz" diyor.

Güzellik salonlarında lazer epilasyon dışında cilt bakımı, kalıcı makyaj, kontur gibi tüm işlemlerin yasak olduğunu ancak bu işlemlere polikliniklerde devam edildiğini anlatan Erdoğan, iflas eden işyerlerinin ancak bundan sonra belli olacağını söylüyor.