Bingöl Barosu: Köylerdeki yapılar denetlenmeli, depremzedelere bedelsiz konut verilmeli

Remzi BUDANCİR

ARTI GERÇEK - Kuzey Anadolu Fay Hattı ile Doğu Anadolu Fay Hattı'nın kesiştiği Bingöl’ün Yedisu ve Karlıova ilçelerinde meydana gelen 5,8 büyüklüğündeki depremin etkisi sürüyor. Yedisu ve Karlıova ilçeleri ile köy ve mezarlarında çok sayıda ev yıkıldı. Bölgede ağır hasarlı olan yapılarda var. Bölge gerçekliği olan deprem riski devam ediyor.

BİNGÖL BAROSU DEPREM BÖLGESİNDE İNCELEMELERDE BULUNDU

Bingöl Barosu, depremin yaşandığı bölgede yurttaşların yaşadığı sıkıntıların tespiti için çalışma başlattı. Bingöl Baro Başkanı Hanifi Budancamanak başkanlığında ki heyet, depremin yaşandığı Kaynarpınar, Dinarbey ve Elmalı köylerinde incelemelerde bulunarak hazırladıkları raporu açıkladı. Depremin yaşandığı bölgede hasar gören yapılara ilişkin görsellerin yer aldığı raporda, önemli tespitler var. Köylerde betonarme olmayan, taştan yapılma yığma yapıların tamamen yıkıldığının belirtildiği raporda, vatandaşların tarla, bağ-bahçe işlerinde olmasının can kaybının fazla olmasının önüne geçtiğine dikkat çekildi.

TAŞIYICI MALZEMESİ EKSİK OLAN GÜVENLİK KULUBESİ YIKILDI

Depremin yaşandığı bölgede çadır ve battaniye ihtiyaçlarının büyük ölçüde giderildiğinin belirtildiği raporda, şu tespitler yer aldı: "Can kaybı bir betonarme yapıda (karakol güvenlik kulesi) meydana gelmiştir. Güvenlik kulesi yıkılmış, kulübenin tavanın çökmesi nedeniyle nöbetteki güvenlik korucularından biri yaşamını yitirmiş biri de ağır yaralanmıştır. Taziyesine gittiğimiz güvenlik korucusunun yakınları kulübenin standartlarına uygun olarak yapılmadığını, demir ve diğer taşıyıcı malzemenin eksik kullanılmasından kaynaklı olarak yıkımın gerçekleştiği tarafımıza söylemişlerdir.

DAHA ÖNCE HASAR GÖREN EVLER YIKILDI

Köylülerden bir kısmı 2005 depreminde zarar gören yapıların talep etmelerine rağmen ağır hasarlı olmadıkları gerekçesiyle yıkılmadığını ve bu yapıların hepsinin bu depremde tamamen yıkıldığını anlatmışlardır. Elmalı köyünde bir vatandaşa ait hayvanların göçük altında kalarak telef oldukları muhtar ve köylülerce tarafımıza iletilmiştir. Köylerin mezralarında deprem nedeniyle iletişim sorunu olduğu, mobil iletişimin kesildiği bu yönde ihtiyaç ve sıkıntılar tarafımıza iletilmiştir."

DEPREM ARAŞTIRMA MERKEZİ KURULMALI

Yedisu ve Karlıova ilçelerinin kırsal kesiminde bulunan köylerin fiziki yapısı ile ilgili bilgilerin yer aldığı raporda, köylere ulaşımda sıkıntılar yaşandığı belirtildi. AFAD’ın ulaşamadığı köylere traktörlerle çadır ve yardım ulaştırıldığı tespitinin yer aldığı raporda şu öneriler sıralandı:

-Bingöl ilinin iki deprem fay hattının kesişme noktasında yer alması nedeniyle Bingöl Üniversitesi bünyesinde Deprem Araştırma Merkezi kurulmalıdır.

DEPREMZEDELERE BEDELSİZ KONUT VERİLMELİ

-Depreme maruz kalıp yapıları yıkılan, ağır hasar gören ve güçlendirilmesi mümkün olmayan yapıların yerine hak sahiplerine Anayasanın sosyal devlet ilkesi uyarınca bedelsiz olarak konut yapılmalıdır. Hayvanları enkaz altında kalan yurttaşlar ile ev eşyaları enkaz altında kalan yurttaşların da maddi zararları karşılanmalıdır. Hasar tespitlerinde tapusuz taşınmazlar ve o sırada tespit yapılan yerde bulunmayan vatandaşların haklarının korunması konusunda gerekli hassasiyet gösterilmeli, hak kaybına sebebiyet verilmemelidir.

KÖYLERDEKİ YAPILAR DENETLENMELİ

-Köylerde ve belediye sınırları dışındaki yapılar yapılırken hiçbir denetime tabi tutulmamaktadır. Vatandaşın da belli harç ve vergilerden kaçınması nedeniyle resmi başvuru yapmadığı herkesin malumudur. Bu yapılarla ilgili denetim sıkı bir şekilde yapılmalıdır.

VATANDAŞA BEDELSİZ FİNANS SAĞLANMALI

-Daha önceki depremlerde hasar gören yapıların yıkılmaması nedeniyle bu yapılar hayati risk barındırmaktadır. Taviz verilmeden bu yapıların yıkımı sağlanmalı, vatandaşlara bedelsiz veya uygun koşullarda finansal destek verilmelidir. Yıkım yapmayarak insan hayatını riske atan kamu görevlileri, firma ve diğer sorumlular açısından böyle bir duruma mahal vermemek için denetimler sağlanmalı, suç işleyenler hakkında gerekli soruşturmalar açılmalıdır.

-Karlıova (Çatak)- Yedisu yolu ulaşım açısından yeterli değildir. Bu yolun depremde ne kadar önemli olduğu ortaya çıkmıştır. Bozuk olan köy mezra yollarının bir an önce yapılması ve her zaman ulaşıma açık hale getirilmesi mezralarda yaşayan yurttaşlar açısından zorunludur.

TARIM ALANLARINDA YAPILAŞMAYA İZİN VERİLMEMELİ

-Belediyeler tarafından imara açılacak alanlar olası bir deprem tehlikesi ve riski dikkate alınarak belirlenmelidir. Deprem yönünden riskli alanlarda ve tarım alanlarında yapılaşmaya kesinle izin verilmemelidir. Deprem nedeniyle ölüm ve yaralanmaların yaşandığı yapılarla ilgili olarak bu binaların yapım, denetim ve bakım yükümlülüklerden sorumlu olanlar derhal tespit edilerek haklarında etkin bir soruşturma yürütülmelidir.